Terör saldırısında nasıl hayatta kalırsınız?

ÇABUK İDRAK: Paris saldırılarından kurtulanların çoğu ilk silah seslerini havai fişek patlaması sandıklarını söyledi. Hayatta kalma konusunda uzman psikolog ve askeri bakımdan hayatta kalma eğitmeni John Leach, bunun gayet tipik olduğunu, silah sesi işitmeyi beklemediklerinden insanların duyduklarını başka şey olarak düşündüklerini söyledi. “Kafamızdaki modele göre tepki veririz. İşte bizi korunmasız kılan da budur” dedi. Olup biteni anlamak için geçen zaman ölümcül olabilir. Ama insan en kötü senaryoları daha önceden kafasından geçirmişse, o zaman bu süreç daha hızlanabilir. Lokanta veya sinemada acil çıkış kapılarının nerede olduğu fark edilmez. Ama nerede olduklarını bilmek hayat kurtarabilir. 13 Kasım gecesi Bataclan konser salonundaki saldırıda, bir güvenlik görevlisi bir grup seyirciyi sahnenin solundaki yangın çıkışından kurtardı.

HIZLI HAREKET: Saldırı sırasında insanların çoğu, bir şey yapamayacak kadar şaşkına dönüyor. Leach, dünyanın çeşitli yerlerindeki incelemelerde, insanların yalnızca yüzde 15’inin hayatta kalmalarına yardımcı olabilecek şekilde hareket ettiğini gördü. Yüzde 75’i etraflarında olan bitenlere tepki gösteremeyecek kadar büyük şaşkınlık içine düşüyor. Diğer yüzde 10’u kendi hayatta kalma ihtimallerini azaltacak ve başkalarına da engel olacak şekilde hareket ediyor. Kararlı hareket etmek, hayatta kalma ihtimalini artırıyor. Ama önce diğerlerinin harekete geçmesini beklemek de insan doğasının bir özelliği. Klasik deneylerden biri olan bir odayı dumanla doldurma deneyinde, odada tek başlarına olanların hemen, grup içinde olanların ise yavaş yavaş harekete geçtiği görülür.

UFAK HEDEF: Eski İngiliz askeri eğitmen ve güvenlik firması yöneticisi Ian Reed, her felakette saklanacak bir yer olduğu görüşünde. Yapılacak ilk şey ortadan çekilmeye çalışmak ve kendinizi daha ufak bir hedef haline getirmek. Bunun için en kolayı kendinizi yere atmak. İdeal olanı koruyucu bir yerin arkasına saklanmak. Mümkünse beton duvar ya da bir taşıtın arkası. Paris’te kurtulanların çoğu bunu içgüdüsel olarak yaptı; masaları ters çevirip sığınak haline getirdi, konser salonunda hoparlörlerin arkasına saklandı. Bataclan’da bir İrlandalı çift ölü taklidi yaparak hayatta kaldı. Hayatını kurtaran Theresa Cede “Bir adam çok fena yaralanmıştı, inliyordu. Ona ‘Sus, sesini çıkarma, hayatta kalmaya çalış ve hareket etme’ diyorduk. Çünkü ne zaman bir hareket olsa yeniden ateş açılıyordu” dedi. Bataclan’da bazı insanlar saldırganların silahlarını yeniden doldurmaları sırasında çıkışa koştu. Bu tehlikeli bir girişim olmakla birlikte bazı durumlarda iyi bir fikir olabilir. Kimileri yardım gelene dek saklandıkları oda ve tuvaletlerde bekledi. Ocak ayında düzenlenen saldırılarda, Yahudi marketindeki müşterileri bodrumdaki soğutma bölmesinde saklayan 24 yaşındaki Lassana Bathily, buzdolabını ve elektrikleri kapatıp yardım istemek üzere dışarı çıkmıştı. Sakladığı insanların hepsi kurtuldu.