Haşdi Şabi çekişmesi

Irak’ın önde gelen Şii lideri Mukteda el Sadr, Bağdat yönetimine İran destekli Şii milis gücü Haşdi Şabi’yi dağıtması yönündeki çağrısını bir kez daha yineledi. Bu çıkışa ise Irak Başbakanı Haydar İbadi’den “Devlet ve dini mercinin kontrolünde olan Haşdi Şabi lağvedilmeyecek” yanıtı geldi. El Sadr, geçen hafta Körfez’in Sünni lideri olarak görülen Suudi Arabistan’a yaptığı ziyaretle gündeme gelmiş, Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile görüştüğü basına yansımıştı. Ziyaret, Riyad’ın başını çektiği blokla Katar arasında yaşanan kriz havası sürerken gerçekleşmişti. Riyad cephesi Katar’ı “terörizme destek vermenin yanı sıra İran’la yakınlaşmakla” suçluyor.

‘Silahlara el koyun’

Sadr, önceki gün başkent Bağdat’ta binlerce destekçesine seslendiği konuşmasında, Irak Başbakanı İbadi’ye Haşdi Şabi’yi dağıtarak “ordunun disiplini içinde bu kişilerin entegre edilmesinin sağlanması gerektiğini” söyledi. Ayrıca ülkedeki tüm silahlı grupların elindeki cephaneliğe el konulmasını da istedi. Sadr’ın çıkışı sonrasında ise İran’ın PressTV’sinde yer alan habere göre, İbadi dünkü açıklamasında Haşdi Şabi’nin lağvedilmesi talebini reddetti. Bu gücün Irak hükümeti ve dini liderliğin kontrolü altında olduğunu, devlet tarafından tanındığını vurguladı.

Hali hazırda gözler Irak güçlerinin Musul’da IŞİD’e yönelik zafer ilanı sonrası Tel Afer operasyonuna çevrilirken kente yönelik kuşatmada Musul’da olduğu gibi büyük çoğunluğu Şiilerin oluşturduğu, bünyesinde az da olsa Sünni milislerin de bulunduğu Haşdi Şabi’nin önemli bir rol oynadığı biliniyor. Ancak daha önce Iraklı yetkililer bölgedeki Türkmen nüfusa dikkat çekerek Haşdi Şabi’nin kent merkezine girmeyeceği yönünde açıklamalar yapmıştı. Ankara’nın da Tel Afer’e ilişkin bu çerçevede Haşdi Şabi’ye yönelik muhalefeti biliniyor.

Orduya dahil edilmişti

Haşdi Şabi’nin kimi kolunun da Suriye’de Şam yönetimi yanlısı olarak İran destekli diğer milis güçlerle sahada yer aldığına işaret ediliyor. Mezhep çatışmalarına yönelik tartışmaların merkezindeki oluşuma ilişkin geçen kasım ayında İbadi yönetimince ordu bünyesine katılmaları yönünde karar alınmıştı.

Şii lider Sadr’a bağlı milis güçler de ABD’nin Irak işgaline karşıtlığıyla tanınıyor. Son dönemde ise özellikle hükümete yönelik yolsuzluk suçlamaları, protestoları ile oluşum adından söz ettiriyor. Daha önce de Haşdi Şabi’nin Irak ordusunun parçası olarak yer almasına yönelik tasarının meclisten geçmesine tepki gösteren Sadr, ülkede geçmişte olduğu gibi etnik, mezhepsel çatışmaların yaşanmaması için gerekli adımların atılması gerektiği söylemlerini sürdürüyor. IŞİD sonrası süreçte Irak’ta Haşdi Şabi’nin etkinliğinin artmasından kaygı duyduğunu sık sık dile getiriyor.