'Naziler tekrar gelir mi' korkusu

AfD’nin 70 civarında vekil çıkarıp seçime damga vurabileceği uyarısı yapılıyor. Anketlere göre seçmenin yaklaşık yüzde 25-39’u hala kararsız olduğundan koalisyon hükümeti kafalarda şekillenmedi. Ancak 1990’daki birleşmeden beri ilk kez 6 partinin yüzde 5 barajını aşıp meclise girmesiyle bir rekor kırılması bekleniyor.

Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) ile Bavyera’daki kolu Hıristiyan Sosyal Birlik (CSU):

2013’teki yüzde 41.5 oydan 36- 37’ye gerileyeceği tahmin ediliyor. 2015’te Aylan bebeğin cansız bedeninin Ege’de kıyıya vurması üzerine 1 milyondan fazla sığınmacıya kapıları açan, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile sığınmacı anlaşması yapan Merkel, başta çok tepki çekti ve bedelini sandıkta ödeyeceği öngörüldü. Zamanla statükoya geri döndü ve geçen yıldan beri büyük ölçekli olmasa da cihatçı saldırılar düzenlenmesine rağmen oy oranlarını toparladı.

Sosyal Demokrat Parti (SPD):

2013’e göre 2-3 puan gerileyip yüzde 22 civarında oy alacağı tahmin ediliyor. Merkel’le “aşksız mantık evliliği” diye nitelenen “büyük koalisyon” içinde. Sigmar Gabriel, yılbaşında genel başkanlığı ve dolayısıyla başbakan adaylığını kendisinden daha popüler diye Martin Schulz’a devretti. Ama eski Avrupa Parlamentosu Başkanı Schulz, anketlerdeki kısa süreli yükselişten sonra tepetaklak olurken sosyal politika vaatlerine seçmen ilgi göstermedi. Gabriel ise dışişleri bakanı sıfatıyla Trump’a, Erdoğan’a kafa tutarak en popüler siyasilerden biri haline geldi.

SPD, CDU ile büyük koalisyonu devam ettirirse AfD anamuhalefet olabilir. Hem Merkel’in gölgesinde seçmen tabanının erimesi hem de AfD’nin kilit konuma gelmesini önlemek için anamuhalefette kalmayı tercih edebilir. AfD’nin parlamentoya girecek olmasına, Gabriel “70 küsur yıldır ilk kez Reichstag’da (meclis) Naziler konuşacak”, Schulz “yüz karası” tepkisini gösteriyor.

Sol Parti (Die Linke):

Yüzde 9 oy oranıyla önemli güç. Kökenleri eski Doğu Almanya’da iktidardaki Komünist Parti’nin duvar yıkıldıktan sonra reformcularla dönüştürülmüş haline dayandığı gerekçesiyle SPD’nin koalisyon eli uzatmamasından ötürü bugüne dek potansiyelini kullanamadı. Başbakan eşdayları Sahra Wagenknecht ile Dietmar Bartsch.

Yeşiller:

Oy oranı yüzde 8’e geriledi. Nükleer santrallerin kapanması, yeşil enerjiyi teşvik, eşcinsel evliliklerin kabulü gibi politikaları, Merkel tarafından hayata geçirildiğinden boşa düştüler. Başbakan eşadayları Simone Peter ile Cem Özdemir. Koalisyona girerlerse Özdemir ilk Türkiye kökenli dışişleri bakanı olabilir.

Son anketler halkın Brexit, sığınmacı krizi, Ankara ile yüksek tansiyon Washington’la soğuk rüzgârlar arasında yine Merkel’e başbakanlık yolunu açacağını gösteriyor. Ancak aşırı sağın yükselmesiyle bu kez Merkel’i çetin koalisyon pazarlığı bekliyor.

ALMANYA İÇİN ALTERNAFTİF (AfD)

Oy oranını 12’ye kadar çıkarma potansiyeli var. 2012’de Avro karşıtı ekonomist bir ekip tarafından kuruldu, ama liderliğe yönelik darbeyle AB, göç, İslam, Türkiye karşıtı bir parti haline geldi. Merkel’in 12 yıllık iktidarından bıkanların, sığınmacılara kızanların, Erdoğan’ın Alman siyasetine karışmasına öfkelenenlerin birinci tercihi. Erdoğan “Türkiye düşmanı” dediği CDU, SPD ve Yeşillere oy verilmemesi çağrısı yaptığında Yeşiller lideri Cem Özdemir “AfD’ye mi oy verilsin” sorusunu yöneltmişti. Rusya’ya yaptırımların kalkmasını desteklediği için Kremlin nezdinde de popüler olan AfD’nin Avrupa’nın diğer aşırı sağcı partileriyle işbirliği anlaşmaları var. Seçim mitinglerine gelen kitle, Merkel’e demediklerini bırakmıyor. Parti liderleri sınır muhafızlarının yasadışı giren göçmenlere ateş açmasını önerdi, Holocaust anıtını “utanç anıtı” diye niteledi, Nazi dönemi “askeri başarılarıyla” gurur duymak gerektiğini savundu. Siyahi milli futbolcu Jerome Boateng ile Almanların komşu olmak istemeyeceğini öne süren Gauland, son olarak Türkiye kökenli bakan Aydan Özoğuz’a “Anadolu’ya gönderir bertaraf ederiz” deyince soruşturma açıldı.

HÜR DEMOKRATLAR (FDP)

Oy oranı yüzde 9’da gözüküyor. 2013’te bir vekil bile çıkaramayıp tarihinde ilk kez meclis dışı kalmıştı. Şimdiyse Calvin Klein modaevinin reklamlarını hatırlatan seçim posterleriyle alay konusu olan Christian Lindner’le (38) enerjik bir geri dönüş yaşıyor. Liberal FDP, CDU’nun doğal ortağı. Ama yanlarına üçüncü bir parti almaları gerekebilir. CDU (siyah)-FDP (sarı)-Yeşiller’in renklerine atıfla “Jamaika” koalisyonu gündemde. Maliye bakanlığını CDU’dan devralmaya göz koyan LindnerAvro Bölgesi’nde daha sıkı entegrasyona karşı çıkması da Almanya- Fransa ittifakını zora sokabilir.