Rusya ve ABD siyasi çözüm için uzlaştı

IŞİD’in Irak ve Suriye’de toprak kontrolünü neredeyse tamamen kaybettiği bir dönemde ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Suriye ile ilgili ortak açıklama yayımladı. ABD’de Rusya ile ilişkileri sebebiyle soruşturulan Trump, Vietnam’daki APEC zirvesinde Putin ile ayaküstü sohbetle yetindi. Trump ile Putin’in resmen görüşeceği beklentisi boşa çıkan Kremlin, iki liderin Rus ve ABD dışişleri bakanları Sergey Lavrov ve Rex Tillerson tarafından koordine edilen Suriye açıklamasını web sitesine koydu.

Açıklamada Suriye konusunda ilerleme kaydeden iki başkanın Suriye’ye askeri çözüm olmadığında hemfikir olduğu ve IŞİD’i yenme kararlılıklarını teyit ettiği belirtildi.

Laiklik vurgusu

BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı uyarınca Suriye’nin egemenliği, bağımsızlığı, birliği, toprak bütünlüğü ve laik niteliğine bağlılığını teyit eden iki lider, Suriye’de iki ülkenin potansiyel çatışmasını önlemek için askeri kanalları açık tutma konusunda hemfikir kaldı.

Tüm taraflara BM gözetimindeki Cenevre görüşmelerine aktif şekilde katılmaları çağrısı yapılırken nihai siyasi çözümün, aynı BM kararı uyarınca Cenevre süreci kapsamında bulunması gerektiği vurgulandı. “Suriye Devlet Başkanı Esad’ın Cenevre süreci, anayasa reformu ve yeni seçimlerin yapılması kararına bağlılığıyla ilgili son açıklamasını da değerlendirdiler. Bu adımların, anayasa reformu ve uluslararası standartlara uyulması, şeffaflık ve diaspora üyeleri dahil tüm Suriyelilere oylamaya katılma hakkının verilmesi şartıyla BM denetiminde özgür ve adil seçimlerin yapılması dahil kararın tam uygulanmasını öngördüğü doğrulandı” denildi.

Gerilimi azaltma bölgelerinin” önemi vurgulanırken Rusya, ABD, Ürdün arasındaki Güneybatı Gerilimi Azaltma Bölgesi’nde ateşkes anlaşmasının uygulanmasının Ürdün, Rusya ve ABD uzmanlarının katılımıyla Amman Gözlem Merkezi tarafından sürdürüleceği kaydedildi.

Zirvenin ardından Air Force One’da gazetecilerle sohbet eden Trump ABD’deki Rusya soruşturması bunun önünde engel teşkil etse de Moskova ile iyi ilişkilerin önemli olduğunu belirtip “Aslında müthiş olur. Putin bize Kuzey Kore için gerçekten yardım edebilir” değerlendirmesini yaptı. Kendisinin kazandığı 2016 ABD başkanlık seçimine “Rusya’nın müdahale edip etmediğini Putin’e yine sorduğunu, bu iddiayı hakaret kabul eden Rus liderin kesinlikle müdahale etmediklerini bir kez daha teyit ettiğini” aktardı. “Doğru bildiğini söylediğine inanıyorum” dedi.

‘Medeni bir kişi’

Putin de zirvenin ardından gazetecilerle sohbetinde Trump’la ortak Suriye açıklamasının son derece önemli olduğunu ve terörle mücadele ilkelerini teyit ettiğini söyledi. Rusya lideri, “medeni, iyi eğitimli, yanında rahat hareket edebileceğiniz bir kişi” diye nitelediği Trump’la zirvede normal bir diyalog yürüttüklerini, istedikleri her konuyu konuşma fırsatı bulduklarını, resmi başbaşa görüşmenin program ve protokol engellerine takıldığını anlattı.

Putin, ABD seçimlerine Rus müdahalesi iddialarını “Amerikan iç politikasındaki siyasi çekişmenin göstergesi” diyerek reddetti. ABD’de Rus devletinin uluslararası haber kanalı RT’nin lobi kuruluşu sayılıp yabancı ajan olarak kayıt yaptırmasına karar verilmesine “ABD’nin medyamıza saldırısı, hiç şüphesiz ifade özgürlüğüne saldırıdır. Hayal kırıklığına uğradık” tepkisini gösteren Putin, buna yanıtın “ayna” niteliğinde olacağını belirtti.