İngiltere Büyükelçisi’nden ‘Kıbrıs’ta adil paylaşım’ uyarısı

İngiltere’nin Ankara Büyükelçisi Dominick Chilcott, Diplomasi Muhabirleri Derneği üyeleriyle düzenlediği toplantıda İngiltere’nin AB’den ayrılmasının (Brexit) ardından Türkiye-İngiltere ilişkilerinin geleceğine ilişkin açıklamalar yaptı. İngiltere’nin 31 Ocak’ta resmen AB’den ayrıldığını, ancak ‘geçiş sürecinin’ bu yıl sonuna kadar süreceğini belirten Chilcott, “Türkiye-İngiltere ticaretinin yüzde 90’ı Gümrük Birliği üzerinden geçen mallardan oluşuyor. Bu yıl sonunda Gümrük Birliği’nden de ayrılacak olmamız nedeniyle ticaretimizin devamı için İngiltere ile Türkiye arasında bir serbest ticaret anlaşmasının 2021 itibariyle hazır olması büyük önem taşıyor” diye konuştu.

İngiltere’nin AB’den ayrılmasının, İngiltere-Türkiye ilişkilerini olumsuz etkilemeyeceğini söyleyen Chilcott, “Türkiye’yle NATO’da müttefikiz, G20 ülkeleriyiz, Avrupa Konseyi’nin kurucu üyeleriyiz. Bu bağlamda Brexit sonrası Türkiye’yle ilişkilerimizi daha da geliştirmek için çaba sarf edeceğiz” dedi.

‘YENİ GÖÇ SİSTEMİ TÜRKLER İÇİN AVANTAJ’

Chilcott, Brexit’le birlikte Türkiye ile AB arasında 1963’te imzalanan ve belli şartları sağlayan Türk vatandaşlarının İngiltere’ye yerleşmesine ve bu ülkede çalışmasına da olanak tanıyan Ankara Anlaşması’na ilişkin İngiltere’nin yükümlülüklerinin ortadan kalkacağını belirterek “Brexit sonrası Avustralya modeline benzer puana dayalı bir göç sistemimiz olacak. Bu sistem, İngiltere’deki emek piyasasının ihtiyaçlarına göre şekillenecek. Tüm ülkelerden gelen vatandaşlar, nereden geldiğine bakılmaksızın niteliklerine göre puan kazanacaklar ve eşit muamele görecekler. Bu sistem bence Türkiye gibi ülkelerden gelen vatandaşlar için avantajlı bir sistem. Çünkü şu anda tüm AB ülkelerinin vatandaşları istemeleri halinde İngiltere’ye yerleşip çalışabiliyorlar. Fakat bu, üçüncü ülkelerden gelen vatandaşlar için dezavantaj yaratıyor. Yeni sistem yürürlüğe girdiğinde ‘ayrıcalıklı’ ülke vatandaşı olmayacak, herkes eşit muamele görecek” dedi.

‘DENİZ YETKİ ANLAŞMAZLIKLARI TAHKİMDE ÇÖZÜLMELİ’

Chilcott, Kıbrıs ve Doğu Akdeniz’le ilgili bir soru üzerine Kıbrıs’ta kalıcı bir çözüm bulunması durumunda Doğu Akdeniz’deki jeopolitiğin tamamen değişeceğini ve hidrokarbon kaynaklarının paylaşımı konusunda anlaşma sağlamanın çok daha kolay olacağını dile getirerek “Böyle bir çözüm zor olsa da bu konuda çabalarımızı sürdüreceğiz” dedi. Chilcott, deniz yetki alanları konusundaki ihtilaflarla ilgili de “BM Deniz Hukuku sözleşmesi gereği bu anlaşmazlıklar müzakere yoluyla, bu mümkün değilse tahkim (uluslararası mahkeme) yoluyla çözülmeli” diye konuştu.

‘SSB İLE ROLLS ROYCE’UN ANLAŞMASINI UMUYORUZ’

Chilcott, Türkiye’nin İngiliz BAE Systems şirketinden danışmanlık desteği aldığı milli muharip uçak projesi TF-X konusunda da konuştu. 2017’de İngiltere ile yapılan anlaşma kapsamında İngiliz BAE Systems şirketinden tasarım konusunda destek alındığını, motor konusunda da Kale grubu ve İngiliz Rolls Royce şirketinin çalışma başlattığını anımsatan Chilcott, “Kale ile ortaklığı olan Rolls Royce’un 5. nesil bir motor üretebileceği konusunda bir şüphe yok. Fakat Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile Rolls Royce’un şartlar konusunda anlaşması gerekiyor. Anlaşmanın ayrıntıları konusunda bir uzlaşma sağlanmasını umuyoruz. Rolls Royce ve Kale Grubu’nun üreteceği motorun, Türk havacılık sanayiine büyük bir katkı olacağını düşünüyoruz” dedi.

TF-X projesinin en kritik yanını oluşturan motorun üretilmesi için 2017 yılında İngiliz Rolls Royce ve Kale Grubu ortaklık kurmuş, ancak SSB, 2018’de TF-X motoru için yüzde 55 hissesi Türk-Katar ortaklığındaki BMC’ye ait olan TRMotor’la sözleşme imzalamış ve Kale-Rolls Royce ortaklığının teklifi ortada kalmıştı. 

‘F-35 MESELESİNDE UZLAŞI ÜMİT EDİYORUZ’

Chilcott, Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S-400 hava savunma sistemiyle ilgili “Her ülke, hangi hava savunma sistemini alacağına karar verme hakkına sahiptir, bu bir egemenlik meselesidir. Fakat bir NATO üyesi olarak Türkiye’nin NATO’yla uyumlu olmayan S400 sistemi almasından memnun değiliz. Özellikle F-35’ler konusunda Türkiye için ciddi sonuçlara yol açan bu meselede Türkiye ile ABD arasında bir uzlaşı sağlanmasını ümit ediyoruz” diye konuştu.