Onlar için Ay yaşamsal

Şehirde yapay ışık kaynaklarıyla aydınlanan insanlar, Ay ışığının yaşamı ne kadar dramatik olarak değiştirebileceğini fark etmiyor olabilir. Ancak doğada, Ay ışığının varlığı veya yokluğu, Ay döngüsü boyunca parlaklıktaki öngörülebilir değişikliklerle birlikte üreme, yiyecek toplama, iletişim ve hayvan dünyasının diğer yönlerini şekillendirebiliyor. Araştırmacılar, Ay ışığının hayvanlar üzerindeki etkilerini on yıllardır inceliyor.

Örneklerden biri Tanzanya’daki Serengeti aslanlarının avlanmaları ile ilgili. Princeton Üniversitesi’nden ekolog Meredith Palmer ve meslektaşları, 225 “kamera tuzağı” ile birkaç yıl boyunca aslanların en sevdikleri av türlerinin dördünü gözetlediler: Afrika antilobu, zebra, ceylan ve bufalo. Gönüllü bir bilim projesi olan Snapshot Serengeti, bu hayvanların binlerce görüntüsünü analiz etti. Aslan diyetinin üçte birini oluşturan Afrika antilopları Ay döngüsüne en iyi reaksiyonu gösteren hayvanlar. Ay’ın evresine dayanarak plan yapıyorlar. Aslanların besin ağında önemli bir yere sahip hayvanlardan 900 kiloluk bufalolar (Syncerus caffer) ise karanlık evrelerde sürü halinde dolaşarak kendilerini koruyor. Ancak potansiyel avlar, geceler daha da aydınlandığında, avlanmak için kendilerini tehlikeye atabiliyorlar. Ova zebraları (Equus quagga) ve Thomson ceylanları (Eudorcas thomsonii) da rutinlerini Ay döngüsüyle birlikte değiştiriyor. Ay ışığı, bok böcekleri (Escarabaeus satyrus) için de adeta bir pusula. Öyle ki böceklerin ne kadar iyi yol aldığı Ay’ın evrelerine bağlı. Bu böcekler beslenmek için geceleri dışarı çıkıyor, besin kaynağına giderek kendi boyutlarından daha büyük bir top oluşturuyor ve bu topu diğer aç böceklerden uzağa doğru yuvarlıyorlar.

Ay ışığı, açık okyanustaki yaşamı da etkiliyor. Ay ışığı Yeni Zelanda’nın sığ kayalık resiflerinde yaşayan küçük bir balık olan triplefi (Forsterygion lapillum) larvalarının büyümesini hızlandırıyor, Ay’ın karanlık evrelerinde ise büyüme hızı yavaşlıyor.

Derleyen : Batuhan Sarıcan