Siz ölünce Facebook, Twitter, Instagram hesabınız kime miras kalacak?

Artık sosyal medya hesapları sanal dünyamızın bir parçası olmaktan öte  hayatımızın tam kendisi olmaya başladı. Türkiye’de sosyal medya platformlarını kullananlarının sayısı 55 milyona dayanıyor. 

Peki kaçınılmaz ve ne zaman geleceği belli olmayan ölüm bir gün geldiğinde ister özel amaçlı hesaplar isterse de ekonomik bir değeri ve getirisi olan hesapların akıbeti ne oluyor? Hesaplar da mı ölüyor? Geride kalan yakınları bir hak iddia edebilirler mi? Ekonomik değeri ve getirisi olan hesapların mirasçılara geçmesine hukuksal açıdan bir engel var mıdır?

Siber güvenlik kuruluşu ESET’ten Kıdemli Güvenlik Uzmanı Tony Anscombe de bu konuya kafa yoranlardan. Anscombe'ye göre, en önemli hususlardan biri, sosyal medya profillerinizin anılaştırılmasını veya silinmesini isteyip istemediğinizdir veya bu kararı siz öldükten sonra başkalarına bırakmanızdır.

Birisinin vefat ettiğini bildirirken çoğu servis sağlayıcı; vekaletname, doğum belgesi, vasiyetname veya miras mektubu gibi ortak belgeler istemektedir. Ölüm belgesi gibi ölümü doğrulayan resmi belgelerin de sunulması gerekebiliyor. Popüler hizmetlerden bazılarının konuya yaklaşımı ise şöyle: 

* Facebook: Bir mirasçı atamanıza izin verir ve atanan kişiye hesabı anma ve son bir mesaj gönderme yetkisi verir. Mirasçı ayrıca istenmeyen anma mesajlarını silebilir, etiketleri kaldırabilir, arkadaşlık isteklerine cevap verebilir, hesap silme talebinde bulunabilir. Facebook'ta mirasçı işaretlemek için “Facebook'ta hesabıma nasıl hesap vârisi eklerim veya hesap vârisimi nasıl değiştirir ya da kaldırırım?“ kısmını inceleyebilir, yönergeleri takip edebilirsiniz. Başka bir seçenek, hesabın silinmesini istemektir.

* Twitter: Öncelikle ölen kişinin hesap bilgilerinin ve erişiminin, birinci derece aile üyesi olsa da kimseye veremeyeceklerini vurguluyorlar. Tek seçenek er geç hesabın kapanması. Twitter altı ay boyunca hiç kullanılmamış hesapları zaten kapatıyor.

*  Instagram: Facebook gibi bir mirasçı atamanıza izin vermiyor. Hesap, doldurulması gereken farklı online formlarla anılaştırılabilir ve silinebilir. Bu formlar ölüm belgesi gibi ölüm kanıtı sağlayan belgeleri içermeli. Hesabın silinmesi isteniyorsa, bu işlem yakınlığını ve yetkilerini kanıtlayabilecek en yakın aile üyesi tarafından yapılmalı.

* Google: Bir “Etkin Olmayan Hesap Yöneticisi“ kullanıyor. Kullanıcılar hesaplarına belirlenen süre boyunca giriş yapmazsa önceden kayıtlı bir telefon numarası ve e-posta adresine 1 ay öncesinden bildirim gönderiliyor. Etkin olmadan bekleme süresi 3, 6, 12 veya 18 ay olarak ayarlanabiliyor. Bir sonraki adım, hareketsizlik süresine ulaşıldıktan sonra yanıt veremediyseniz kime bildirim gönderileceğini seçmek ve hangi veri ve hizmetlere erişebileceklerine karar vermektir. 

* Linkedın: Ölen bir kişinin hesabını kapatılmasını isteme imkânı sunuyor. Talepte bulunurken; ölen üyenin adı, LinkedIn profillerinin URL’si, onunla olan yakınlık düzeyiniz, Üyenin e-posta adresi, ölüm tarihi, ölüm ilanı bağlantısı ve en son çalıştığı şirket gibi bilgileri ve belgeleri sunmanız gerekiyor. Başvuruyu Profil Kaldırma formunu doldurmak suretiyle yapılıyor

* Apple: Bir Apple kullanıcısı hayatını kaybettiğinde, hesapları da ölüyor.  Ancak ölenin kişisel bilgilerinin ve dijital hesaplarının haklı mirasçısı olduğuna ilişkin bir mahkeme emriyle birlikte başvuru yapıldığında Apple’dan geri almak mümkün olabiliyor.