Einstein’ın çizdiği yol Nobel’e çıktı

2017 Nobel Fizik Ödülü, yerçekimi dalgası dedektörünü inşa eden ve yerçekimi dalgalarını keşfeden ABD’li üç bilim insanına verildi. Yerçekimsel dalgaları gözlemleyen Rainer Weiss, Barry C. Barish ve Kip S. Thorne’un bu keşfi, bilim insanlarına göre “kâinata yeni bir pencere” açıyor. Nobel Komitesi, Massachusetts Institute of Technology’den (MIT) Alman asıllı Weiss, California Institute of Technology’den Barish ve Thorne’un keşfini “Dünyayı sarsacak buluş” diye niteledi.

Weiss, 9 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1.1 milyon dolar) tutarındaki ödülün yarısını alırken, Barish ile Thorne kalan yarısını paylaşacak. Üç bilim insanına ödülleri, Alfred Nobel’in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık’ta verilecek.

Einstein’ın öngörüsü

Akademinin ödülle ilgili açıklamasında şöyle denildi: “Eylül 2015’te, evrendeki yer çekimi dalgaları ilk defa gözlemlendi. Albert Einstein’ın 100 yıl önce öngördüğü bu dalgalar, iki karadeliğin çarpışması sonucu orta çıkmıştı. Dalgaların ABD’deki Lazer İnterferometre Kütle Çekim Dalga Gözlemevi (LIGO) dedektörüne ulaşması 1.3 milyar ışık yılı sürdü. Sinyaller dünyaya ulaştığında çok zayıftı ancak astrofizikte umut verici devrim niteliğindeydi. Yerçekimi dalgaları uzaydaki en şiddetli olayları gözlemlemenin tamamen yeni bir yolu ve bilgimizin sınırlarını sınamaktadır” ifadelerine yer verildi.

2016 Nobel Fizik Ödülü’nü ise Nobel Komitesi, “topolojik evre değişimlerin ve maddenin topolojik evrelerinin kuramsal keşfine” yaptıkları katkılar nedeniyle Britanyalı David Thouless, Duncan Haldane ve Michael Kosterlitz kazanmıştı.

Einstein, İzafiyet Teorisi’ni yazarken ortaya attığı kuramlardan birinde, tüm evrenin yerçekimi dalgalarıyla kaplı olduğunu söylemişti. Einstein’ın kuramlarından 100 yıl sonra, onun tüm evrene yayıldığını söylediği yerçekimi dalgaları nihayet gözlemlenmiş oldu.

İsveç Kraliyet Bilim Akademisi, bugün Kimya Ödülü’nü, cuma da Barış Ödülü’nün sahibini açıklayacak.

Önceki gün Tıp Ödülü’nü yine ABD’li Jeffrey Hall, Michael Rosbash ve Michael Young almıştı. Bilim insanları, insan vücudunun biyolojik saatini ortaya koymuştu.