İşçiye büyük tehdit

Ölümlü iş kazalarındaki artışın ardından yasal değişiklik için çalışma başlatan hükümet, çözümü “sorumluluğu” üzerinden atmakta buldu. Bakanlar Kurulu’nda da ele alınan taslağa göre, inşaatlarda yapı denetim şirketlerine verilen yetkiler artırılacak. İşçi sağlığı ve güvenliği hizmetleri de bu şirketlere bırakılacak. Taşeron sistemi devam ettirilecek. Davaları kazanarak kadro hakkı elde eden kamudaki taşeron işçiler ise ancak “ihtiyaç varsa” çalışmaya devam edebilecek. Bunun için de işçilere, “geçmiş haklarınızdan vazgeçin” şartı koşulacak. Taşeron işçi ihtiyaç yoksa tazminatı verilerek işten çıkarılacak.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik hafta sonu işçi ve işveren örgütleri ile işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini görüşmek üzere yeniden bir araya geldi. Sunum yapılan toplantıda Çelik, hazırlanan taslağın Bakanlar Kurulu’na sunulacağını söyledi. Cumhuriyet, ekimde Meclis’e tasarı olarak sunulması beklenen taslağın ayrıntılarına ulaştı. Bu ayrıntılar şöyle:

Madende denetim MİGEM’e: Madenlerdeki denetim Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne bırakılacak.

Şirketlere geniş yetki: Son günlerde en fazla ölümlü iş kazalarının meydana geldiği alanların başında inşaatlar geliyor. İnşaatlarda yapı denetim şirketlerine daha fazla sorumluluk verilecek. İşçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri de bu şirketler tarafından yapılacak.

Para cezaları artırılacak: Ölümlü iş kazalarına neden olan şirketlere verilecek para cezaları artırılacak. Ceza oranları yüzde 50’den yüzde 400’e kadar çıkarılacak. Ayrıca işyerinde ölümlü iş kazası meydana gelen şirketler hakkında ihalelerden men, belgelerin iptali gibi yaptırımlar da uygulanacak. Madenlerdeki büyük ölümlü kazalarda ise rödovans iptali de gündeme gelebilecek.

Suriyeli işçiler: Suriye ve Irak’taki savaş nedeniyle Türkiye’ye çok sayıda mülteci girdi. Başta Suriyeliler olmak üzere göçmen işçilerin haklarına yönelik çalışma yapılacak. Bu konuda teknik çalışma yürütülecek.

Taşeron işçiye dayatma: Kamuda açtıkları kadro davalarını kazanan çok sayıda taşeron işçi bulunuyor. Bu işçilerin kadroya alınmaları ve geçmişe yönelik alacaklarının da ödenmesi gerekiyor. Ancak hükümet bu konuda adım atmıyordu. Hükümet şimdi de “mahkeme kararlarını uygulayacağız; ama zaten ihtiyaç fazlası taşeron işçi var” gerekçesini gündeme getirdi. Davaları kazanan taşeron işçiler ancak “ihtiyaç varsa” çalıştırılacak. Bu işçilere de işe devam edebilmeleri için “geçmişteki alacaklarından vazgeçmeleri” şartı koşulacak. Yani taşeron işçi çalışabilmek için“kazanılmış haklarından vazgeçecek”. Kurumda ihtiyaç yoksa tazminatı ödenen taşeron işçi işten çıkarılacak.

Ödül ve ceza: İşyerlerine ödül ve ceza sistemi getirilecek. 1 yıl içerisinde ölümlü iş kazaları yaşanmayan işyerlerinden yüzde 2’lik işsizlik sigortası payı alınmayacak. Ancak daha sonra ölümlü iş kazası meydana gelirse ceza uygulanacak. Geçmişle birlikte bu pay yüzde 4 olarak alınacak.

Sandık kurulacak: İş güvenliği uzmanlarının ücretlerinin işveren tarafından ödenmesi tartışma konusuydu. Bu konuda çalışma yapılacak. İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları ücretlerini kurulacak sandıktan alacak. Bunun için teknik çalışma yapılacak.

Konsey yok: Sendikalar ve meslek odaları, Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi kurulmasını istemişti. Hükümet bu öneriyi kabul etmedi.