Türkiye Haberleri

Zaferin onurunu yaşıyoruz

Çanakkale Zaferi'nin 103. yıldönümü çeşitli etkinliklerle yurdun dört bir yanında anılıyor.

cumhuriyet.com.tr

Yayınlanma: 17.03.2018 - 22:09

Güncelleme: 18.03.2018 - 01:50

Çanakkale Savaşı, I. Dünya Savaşı sırasında 1915–1916 yılları arasında Gelibolu Yarımadası’nda Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında yapılan deniz ve kara muharebeleridir. İtilaf Devletleri; Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’u alarak İstanbul ve Çanakkale boğazlarının kontrolünü ele geçirmek, Rusya’yla güvenli bir erzak tedarik ve askeri ikmal yolu açmak, başkent İstanbul’u zaptetmek suretiyle Almanya’nın müttefiklerinden birini savaş dışı bırakarak İttifak Devletlerini zayıflatmak amaçları ile ilk hedef olarak Çanakkale Boğazı’nı seçmişlerdir. Ancak saldırıları başarısız olmuş ve geri çekilmek zorunda kalmışlardır. Kara ve deniz savaşı sonucunda iki taraf da çok ağır kayıplar vermiştir. Birleşik Krallık Donanma Bakanı Winston Churchill, 1914 yılı Eylül ayında Çanakkale Boğazı’nın donanmayla geçilerek İstanbul’un işgalini öngören planı Başbakan Herbert Asquith’e vermiştir. Plan, çeşitli evrelerden geçerek uygulamaya kondu ve Birleşik Krallık ve Fransa gemilerinden oluşan bir donanmanın Boğaz’a geniş çaplı saldırıları 1915 Şubat ayında başlatıldı. En güçlü saldırı ise 18 Mart 1915 günü uygulamaya konuldu. Ancak Birleşik Donanma ağır kayıplara uğradı ve deniz harekâtından vazgeçmek zorunda kalındı.

Kuvvetli savunma engelledi

Deniz harekâtıyla İstanbul’a ulaşılamayacağı anlaşılınca bir kara harekâtıyla Çanakkale Boğazı’ndaki Osmanlı sahil topçu bataryalarını ele geçirmek planı gündeme getirilmiştir. Bu plan çerçevesinde hazırlanan İngiliz ve Fransız kuvvetleri 25 Nisan 1915 şafağında Gelibolu Yarımadası’nın güneyinde beş noktada karaya çıkarılmıştır. İngiliz ve Fransız çıkarma kuvvetleri her ne kadar Seddülbahir ve Arıburnu sahillerinde köprübaşları oluşturmayı başardılarsa da Osmanlı kuvvetlerinin inatçı savunmaları ve zaman zaman giriştikleri karşı taarruzlar sonucunda Gelibolu Yarımadası’nı işgalde başarılı olamadılar. Bunun üzerine sahildeki kuvvetler takviye edilmek için Arıburnu’nun kuzeyinde Suvla Koyu’na 6 Ağustos 1915 tarihinde yeni kuvvetlerle bir üçüncü çıkarma yapılmıştır. Ancak 9 Ağustos’ta Kurmay Albay Mustafa Kemal’in Birinci Anafartalar Muharebesi olarak bilinen karşı taarruzunda İngiliz Komutanlığı ihtiyat tümenini ateş hattına sürerek sahilde tutunmayı ancak başarabilmiştir. Mustafa Kemal ertesi gün Kocaçimentepe – Conk Bayırı hattında yeni bir karşı taarruz gerçekleştirmişti, bu hattaki Anzak birliklerini de geri atmıştır. İngiliz ve Anzak kuvvetlerinin İkinci Anafartalar Muharebesi olarak bilinen genel taarruzları ise Osmanlı savunmasını aşamamıştır. Tüm bu gelişmelerin sonrasında İngiliz, Anzak ve Fransız kuvvetleri Gelibolu Yarımadası’nı 1915 yılı Aralık ayı içinde tahliye etmiştir.

Dâhi Komutan Mustafa Kemal

Çanakkale Zaferi’nin 103. yıldönümünün gurur ve onurunu bugün bir kez daha yaşıyoruz. 18 Mart sadece Deniz Zaferi’ni kazandığımız tarihtir. Asıl Çanakkale Zaferi, Müttefik ordularının çekildiği 19 Aralık 1915 tarihidir. Zira Çanakkale’yi denizden geçemeyen düşman şansını bir kez de karadan zorlamak durumunda kalmıştır. Denizde Cevat Paşa’nın döktürdüğü mayınları aşamayan düşmanın şanssızlığı karada da karşılarında o tarihte Kurmay Yarbay olan Mustafa Kemal gibi dâhi bir komutanın çıkması olmuştur. Çanakkale Deniz zaferi, Osmanlı’nın 1560 yılındaki Cerbe zaferinden sonra kazandığı ilk deniz zaferidir. Karadaki zaferimiz ise önce 93 Harbi, ardından Trablusgarp ve Balkan harpleriyle bozguna uğrayan ordumuzun yeniden güvenini ve prestijini kazandığı zafer olması bakımından anlamlıdır. Çanakkale kara savaşı da orada görev alan komutanlarımızın da Kurtuluş Savaşı’nın stajını yaptığı bir alan olmuştur. Mustafa Kemal, Kazım İnanç ve Fahrettin Altay, Çanakkale’den sonra Kurtuluş Savaşı cephelerinde omuz omuza savaşmışlardır. Büyük komutanlar doğru zamanda, doğru yerde, doğru hamleleri yapanlardır. İşte Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal de gönüllü olarak Çanakkale’de görev almasaydı ve inisiyatif kullanarak gerekli müdahaleyi zamanında yapmasaydı ne Çanakkale Zaferi ne de Kurtuluş Savaşı kazanılabilirdi. Zira Mustafa Kemal’i Türk halkına tanıtan, ona güven duymasını sağlayan Çanakkale Zaferi olmuştur. Son yıllarda Atatürk’süz Çanakkale Zaferi’ni anlatmak, onu Çanakkale muharebelerinde önemsiz bir figür olarak gösterme çabaları hız kazandı. İngiliz, Anzak ve Fransız belgelerinde raporlar, Mustafa Kemal’e buradaki üstün başarılarından dolayı verilen madalyalar orta yerde durdukça bu çabalar beyhudedir.

İZMİR | Çanakkale Zaferi’nin 103. yılı törenleri iktidarın propagandasına dönüştürüldü

18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi’nin 103. yıldönümü törenlerinde AKP, CHP’li yerel yönetimi görmezden geldi. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatının ardından stat programında konuşmasına izin verilmeyen Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, mesajlarını sosyal medya üzerinden verecek. Gökhan, “Ben de kutlamamı halkla yapacağım” dedi. Valiliğin hazırladığı program, bugün saat 09.00’da Cumhuriyet Meydanı’ndaki Atatürk Anıtı’na çelenklerin konulmasıyla başlayacak. Saat 10.00’da 18 Mart Stadyumu’nda Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla tören yapılacak. Saat 14.30’daki Şehitler Abidesi’nde de ikinci tören gerçekleştirilecek. Ayrıca gün boyunca Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na ait gemiler halkın ziyaretine açılacak. Kermes, pul sergisi, Boğaz ve Garnizon Komutanlığı Bando Takımı gösterisi yer alacak. Geleneksel fener alayı da saat 19.30’da Cumhuriyet Meydanı’nda başlayacak. Etkinlikler kapsamında Çanakkale Belediyesi, ana cadde ve meydanları, bayrak ve afişlerle donattı. İlan panolarında da Atatürk’ün resimleri yer aldı. Flamalarda “18 Mart Destanı Bizimle Yaşıyor”, ilan panolarında da “Troia’dan Anafartalar’a Destan Binlerce Yıldır Bizimle Yaşıyor” ifadeleri yer aldı. Kentte çok sayıda cadde ve sokak da törenler nedeniyle trafiğe kapandı.

MALTEPE | En büyük zafer

Çanakkale Zaferi’nin 103. yılı ve şehitler, Maltepe Belediyesi tarafından ilçe meydanında düzenlenen ve binlerce vatandaşın katıldığı etkinlikle anıldı. Mehteran gösterisi yapılan etkinlikte, Kurtuluş Savaşı’nda cephede savaşan askerlerin anısına vatandaşlara ekmek ve hoşaf ikram edildi. Çanakkale Zaferi’nin 103. yılı için Maltepe Meydanı’nda düzenlenen etkinliğe, Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç’ın yanı sıra, Tarihi Osmanlı Mehteran Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Yusuf Tosun, mahalle muhtarları, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve binlerce vatandaş katıldı. Çanakkale Zaferi’nin emperyalizmin karşısında kazanılmış en büyük zafer olduğunu vurgulayan Başkan Ali Kılıç, Çanakkale’den Afrin’e kadar kahramanca mücadele eden ve şehit düşen askerleri de unutmadı. Kılıç, “Bu topraklar üzerinde yaşayanlar, atalarımız hiçbir zaman tarih boyunca başkalarının toprağına göz koymamışlardır. Atatürk yola çıktığında yine birileri Güneydoğu Anadolu’yu birilerine peşkeş çekmişti, Ege başkalarının elindeydi, Karadeniz bir başkaları için hazırlanmıştı ama Samsun’dan yola çıkanlar Ankara’da destanı tamamladılar. Çanakkale’de haftalarca direndik. 100 yıl önce Anadolu’nun o yüreği temiz fakir halkı, Çanakkale’ye gelenleri bir kere daha tarihte hüsranla karşı karşıya bırakarak onlara diz çöktürmüştür” dedi.

SİVAS | CHP’den 18 Mart anması

CHP Sivas Merkez İlçe Başkanlığı, 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Zaferi‘nin 103. yıldönümü nedeniyle anma etkinliği düzenledi. CHP’liler, ilk olarak Yukarı Tekke Mezarlığı’nda bulunan asker ve polis şehitliklerini ziyaret etti. Daha sonra kent meydanına gelen partililer, yurttaşlara helva ve Türk bayrağı dağıttı. Kent meydanında açıklama yapan CHP Merkez İlçe Başkanı Özgür Erdoğan, Çanakkale Savaşı’nın tarihin akışını değiştirdiğini ifade ederek, “Çanakkale Zaferi genç, yaşlı, kadın, erkek demeden 300 bin vatan evladının; kahramanlığını, iradesini, cesaretini ve sonsuz vatan sevgisini ortaya koymuştur. Bugün bizlere düşen görev, şehitlerimizin emaneti olan bu kutsal vatan topraklarının korunması ve bayrağımızın ebediyen dalgalanması için birlik ve beraberlik içinde verilen destansı mücadeledeki ruhu, gelecek kuşaklara bu bilinci aktarmaktır” dedi.

SAMSUN | ‘O borazan Çanakkale Savaşı’ndan mı?

Samsun’da İlkadım Osman Gazi İmam Hatip Ortaokulu Müzik Öğretmeni Seçkin Esen, eskiciden aldığı borazanın Çanakkale Savaşı dönemine ait olduğunu söyledi. Esen, üzerinde bulunan Osmanlıca yazılara dikkat çektiği borazanın, 1915 yılına ait olduğunu ileri sürdü. Borazanı eskiciden aldığını söyleyen Esen, “100 yılı aşkın bir mazisi olan bu borazan ile zaman zaman ben de hücum marşı çalıyorum. Bu enstrümanlar Fransız kökenlidir. Yani bizim Meşrutiyet zamanında yapılan ithal borazanlar ve o zamanki Osmanlı ordusunda kullanılmış. Bu türler yine Osmanlı ordusunda ve Kuvayi Milliye’de savaşlarda kullanılan borazanlardı. Zaman içerisindeki dönüşümüne baktığımızda, Çanakkale Savaşları’ndaki hücum veya kalk boruları şeklinde yapılmış. Bunun o döneme ait olduğu metal yorgunluğundan da anlaşılabiliyor” dedi.

ERZİNCAN | Polis adaylarından koreografi

Erzincan Polis Meslek Eğitim Merkezi’nde (POMEM) eğitim gören polis adayları, Çanakkale Zaferi’nin 103. yılında şehitleri koreografi ile andı. Erzincan POMEM’de eğitim gören 1650 polis adayı, üniformalı olarak yan yana gelerek “Mehmetçik’e Saygı Anıtı” oluşturdu. Dev Türk bayrağı ile süslenen koreografide öğrenciler, aynı anda Şair Mehmet Akif Ersoy’un “Çanakkale Şehitlerine” adlı şiirinden dizeler okudu.