“Kümesteki kazları yolmak” deyişiyle nitelendirilen bireysel gelir vergisi uygulaması yetmemiş olmalı ki, genel sağlık sigortasında da aynı yöntemin uygulanmasına geçilmiş.

Bu saptama soyut bir görüşe dayanmıyor.
Trabzon’un CHP’li milletvekili M. Volkan Canalioğlu’nun soru önergesine, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in verdiği yanıttaki tutarlar, varılan yargının kanıtını oluşturuyor.
Canalioğlu, özellikle bir eğitim kurumuyla bağlantısı olmayan 18 yaşını doldurmuş işsiz gençlerin durumunu sormuş.
Bakan Çelik de yanıtında yasal zorunlulukları özetlediği bölümün ardından şu bilgiyi vermiş:
“Buna göre aile içinde kişi başına düşen aylık gelirleri;
Asgari ücretin üçte birlik tutarının altında kalan genel sağlık sigortalılarının primleri devlet tarafından ödenmekte, asgari ücretin üçte biri ile asgari ücret arasında olanlardan aylık 39.14 TL, asgari ücret ile asgari ücretin iki katı arasında olanlardan aylık 117.42 TL, asgari ücretin iki katından fazla olanlardan aylık 234.84 TL prim talep edilmektedir. Yukarıda açıklandığı şekilde 5510 sayılı kanunun 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine tabi genel sağlık sigortalısı olmanın ilk koşulu kişinin herhangi bir sosyal güvencesinin olmamasıdır. Dolayısıyla işsiz vatandaşlarımız gelir durumlarına göre genel sağlık sigortası prim borcu altına girmekte ve ödeme durumu olmayan vatandaşlarımızın genel sağlık sigortası primleri devlet tarafından karşılanmaktadır.”

Çalışma arkadaşlarımdan rica ettim. Onlar da 978 lira 60 kuruşluk en az ücretten çalışanların ödedikleri genel sağlık sigortası primlerini çıkardılar.
En az ücretle çalışan işçinin kendi ödediği genel sağlık sigortası primi 48 lira 93 kuruş.
En az ücretin iki katı ücret alan işçinin çebinden çıkan prim tutarı 97 lira 86 kuruş.
En az ücretin üç katı ücret alan işçilerin ödediği prim tutarı ise 146 lira 79 kuruş.

Yanıttan öğreniyoruz ki, yukarıdaki ücret sıralamasına göre en az ücret ile iki katı kişisel aile geliri olan işsizden 117 lira 42 kuruş, iki katından fazla olanlardan da 234 lira 84 kuruş prim alınıyor.
Yani işsizler, kendi adlarına, çalışan işçilerin cebinden çıkandan fazla prim veriyorlar.
Çalışanlar için ayrıca işverenler de prim ödüyorlar.
Yine yukarıdaki sıraya göre SGK primleri işverenlerin payı da eklenince 122 lira 33 kuruş, 244 lira 65 kuruş ve 366 lira 97.5 kuruşa yükseliyor.
Soru şu: Herkese aynı sağlık hizmeti verildiğine göre kişilerin cebinden çıkanla toplam prim farklılıkları nereden kaynaklanıyor? İşsizler neden bir de işveren payı ödüyor?