Isaac Newton’ın Felsefi Yazılar’ı

ISAAC NEWTON’IN ‘FELSEFİ YAZILAR’I

Isaac Newton’ın (1642-1727) modern dönemin ilk yıllarına yaptığı eşsiz katkılara karşın, doğa felsefesi alanındaki mektuplaşmaları, elyazmaları ve yayımladığı türlü çeşit çalışmaları bundan önce farklı edisyonlarda ayrı bir biçimde bulunuyordu.

Say Yayınları tarafından Deniz Esen çevirisiyle yayımlanan Felsefi Yazılar’da ise Principia ve Opticks çalışmalarından önemli kısımlar ve De Gravitatione’nin düzeltilmiş bir çevirisi de dahil olmak üzere Newton’un başlıca felsefi yazıları bir araya getiriliyor.

Isaac Newton (1642-1727) ardında sadece düşünce tarihinin muazzam yazılarından oluşan hacimli bir miras bırakmamıştır. Bu düşünceler aynı zamanda dünyayı temsil etmekte somut bir değere de sahiptir.

Newton’ın modern dönemin ilk yıllarına yaptığı eşsiz katkılara karşın, doğa felsefesi alanındaki mektuplaşmaları, elyazmaları ve yayımladığı türlü çeşit çalışmaları bundan önce farklı edisyonlarda ayrı bir biçimde bulunuyordu.

Felsefi Yazılar (Çev. Deniz Esen / Say Yayınları / 256 s.) adlı bu kitapta ise Principia ve Opticks çalışmalarından önemli kısımlar ve De Gravitatione’nin düzeltilmiş bir çevirisi de dahil olmak üzere Newton’un başlıca felsefi yazıları bir araya getiriliyor.

Kitapta ayrıca erken optik çalışmalarından belli parçalar, Dünya’nın hareketi hakkında dini yorumlara ilişkin yayımlanmamış düşüncelerin yanı sıra din bilgini Richard Bentley, matematikçi Roger Cotes ve filozof G.W. Leibniz gibi çağdaşı önemli figürlerle mektuplaşmaları da sunuluyor.

Newton’un döneminde Avrupa’daki entelektüel ortamın doğasını da ortaya koyan bu kitap için seçilmiş pasajlar özellikle, Newton’un uzay, zaman, hareket ve madde kavramları hakkındaki fikirlerinin nasıl şekillendiğini ve bu gibi tartışmalı fikirlerini çağdaşlarının eleştirileri karşısında nasıl savunduğunu gösteriyor.

Newton’un başarılarının insani ve felsefi yönlerini görme olanağı sunan kitapta; mektuplaşmalarında ve argümanlarında kırılgan ve inatçı kişiliğinin yanında onun günümüzde anladığımız anlamıyla sadece bir bilim insanı olmadığı, ayrıca bilimsel araştırmanın temellerine ilişkin son derece detaylı görüşleri olan bir doğa filozofu olduğu da ayırt edilebiliyor.