Basına 'sansür' tam gaz: Son 3 ayda en çok erişim engeli Cumhuriyet ve BirGün'e

AKP iktidarı döneminde basına ve gazetecilere uygulanan baskı, son yıllarda daha da etkin olarak kullanılmaya başlandı.  

Türkiye, Kahramanmaraş merkezli yıkıcı depremlerle sarsılmışken; bu süreçte Twitter’a bant daraltması uygulayan yetkililer, haber sitelerine ve içeriklerine erişimi engellemeye de devam etti. 

Son olarak Journo, İfade Özgürlüğü Derneği’nin EngelliWeb duyurularını taradı. Verilere göre son 3 ayda en çok Cumhuriyet ve BirGün’ün haberlerine erişim engeli getirildi.

Engellenen haberler; yolsuzluktan uyuşturucu ticaretine, kadına karşı şiddetten tarikatlara dair iddialara, iktidar çevrelerinin netameli ilişkilerinden SADAT’a dek birçok önemli konuyu ele alıyordu. 

ARALIK 2022

EngelliWeb’e göre Aralık 2022’de 16 erişim engeli getirildi. Bu ay haberlerine en çok erişim engeli getirilen yayınlar Cumhuriyet (9) ve BirGün (8) oldu.

İBB’YE HACİZ GÖNDEREN İŞ İNSANI HAKKINDAKİ HABERLER

AKP döneminden kalan borçları nedeniyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) hesaplarına haciz işlemi uygulayan şirket ve sahibi hakkındaki birçok haberin, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, İstanbul Anadolu 4. Sulh Ceza Hakimliği’nin 2 Aralık 2022 tarih ve 2022/8478 sayılı kararıyla silinmelerine ve arama motorlarında talep edenlerle ilişkilendirilmemelerine hükmedildi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: İleri Haber, BirGün ve Cumhuriyet

BARIŞ PEHLİVAN’IN YAZISINA İKİNCİ KEZ ENGELLEME

Cumhuriyet yazarı Barış Pehlivan’ın, bir iş insanının aralarında uyuşturucu kaçakçısı, Yargıtay üyesi, eski istihbaratçının da olduğu şüpheliler hakkında şikâyette bulunduğunu aktardığı “Mide bulandıran öykü” başlıklı yazısı, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Bakırköy 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin 30 Kasım 2022 tarih ve 2022/6664 sayılı kararıyla erişime engellenmişti. 

Bu yazı aynı hakimliğin 2 Aralık 2022 tarih ve 2022/6677 sayılı kararıyla bir kez daha erişime engellendi.

LÜLEBURGAZ’DA YAPILAN “GİZEMLI KAZI” HAKKINDAKİ HABERLER

Bir şirketin yönetim kurulu başkanına ait Lüleburgaz’daki bir arazide, valiliğin ve başsavcılığın da devreye girmesiyle başlatılan kazı çalışması hakkındaki haberler, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Kırklareli Sulh Ceza Hakimliği’nin 5 Aralık 2022 tarih ve 2022/4912 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Cumhuriyet gazetesi yazar Miyase İlknur’un “Tarsus kazısı bitti, sıra Lüleburgaz’da” başlıklı yazısı, Yeniçağ ve Artı Gerçek

BİLAL ERDOĞAN HAKKINDAKİ HABERLER

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan hakkındaki çeşitli haberlerin, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, İstanbul Anadolu 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin 8 Aralık 2022 tarih ve 2022/10280 sayılı kararıyla silinmelerine hükmedildi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: BirGün, Cumhuriyet, Cumhuriyet’in Egesi eki, Halk TV’nin web sitesi ve ABC Gazetesi

İMAMOĞLU DAVASININ SAVCISI HAKKINDAKİ HABERLER

Cumhuriyet yazarı Barış Pehlivan’ın, Yüksek Seçim Kurulu üyelerine hakaret ettiği iddiasıyla İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun cezalandırılmasını isteyen savcı Furkan Okudan’ın iktidar siyasetçileriyle bağlantısına dair tweet’i ve konuyla ilgili haberler, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 15 Aralık 2022 tarih ve 2022/10807 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Cumhuriyet ve Diken

İMAMOĞLU DAVASININ HAKİMİ HAKKINDAKİ HABERLER

Ekrem İmamoğlu’na YSK üyelerine hakaret ettiği iddiasıyla hapis cezası veren hakim Mehdi Komşul hakkındaki haberler de kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, İstanbul Anadolu 10. Sulh Ceza Hakimliği’nin 16 Aralık 2022 tarih ve 2022/11313 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Duvar, Cumhuriyet ve Gazete Karınca

ŞEHIRLERARASI CENAZE NAKİL ARACINDA UYUŞTURUCU BULUNMASI

Adana’da İBB logolu bir şehirlerarası cenaze nakil aracında uyuşturucu bulunmuştu. İBB, aracın Platform Turizm Taşımacılık adlı şirkete ait olduğunu açıklamıştı. Bu şirketin kurucusunun, Yeni Şafak Gazetesi sahibi olan Albayrak ailesinin damadı Adem Altunsoy olduğu ve şirket yönetiminde bu ailenin üyelerinin bulunduğu bildirilmişti.

Bu haberler, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Bakırköy 3. Sulh Ceza Hakimliği’nin 19 Aralık 2022 tarih ve 2022/7607 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Halk TV’nin web sitesi, Cumhuriyet ve BirGün

BATAKLIK OPERASYONUYLA İLGİLİ HABERLER

Organize suç örgütü lideri Sedat Peker’in yayımladığı videolarda hakkında iddialar öne sürdüğü Nevzat Kaya’nın adının geçtiği haberlere, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle geçen yıl başında Ankara 7. Sulh Ceza Hakimliği’nin iki ayrı kararıyla erişim engeli konmuştu.

Aynı içerikte oldukları gerekçesiyle bu haberler Erişim Sağlayıcıları Birliği’nin 28 Aralık 2022 tarih ve 2022/264 sayılı sayılı kararıyla da bir kez daha engellendi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: İleri Haber, T24, Patronlar Dünyası, Yeniçağ, Cumhuriyet, Halk TV’nin web sitesi

HÜDA PAR GENEL BAŞKANININ AÇIKLAMALARI

Hür Dava Partisi’nin (HÜDA PAR) Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu’nun çocuk yaşta evliliklerle ilgili yaptığı açıklama hakkındaki haberlerin, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin 29 Aralık 2022 tarih ve 2022/8827 sayılı kararıyla erişime engellenmesine ve bunların silinmesine hükmedildi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Diken, Cumhuriyet, BirGün, Halk TV’nin web sitesi, Evrensel ve Sol

OCAK 2023

Ocak ayında 16 haber konusuyla ilgili yaptırım kararı alındı. Ayrıca millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması gerekçesiyle Kızıl Bayrak, Alınteri, Yeni Demokrasi ve Yeni Yaşam gazetelerine erişim engellendi.

En çok Cumhuriyet gazetesinin (12) haberlerine erişim engeli getirildi.

MANİPÜLASYONLA SUÇLANAN BORSACI HAKKINDAKI HABERLER

Manipülatif işlemler yaptığı iddiasıyla Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) hakkında birçok kez suç duyurusunda bulunduğu borsacı Nihat Özçelik’in adının geçtiği birçok haber, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Sakarya 1. Sulh Ceza Hakimliği’nin 3 Ocak 2023 tarih ve 2023/70 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Erişime engellenenler arasında Özçelik’in; SPK’nın bir önceki başkanı olan Ali Fuat Taşkesenlioğlu, AKP Erzurum Milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu Ban ve eşi Prof. Dr. Ünsal Ban ile olan bağlantılarının da gündeme geldiği haberler var.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Cumhuriyet ve Sözcü

KÜTAHYA’DA GERÇEKLEŞEN KADIN CİNAYETİ

Kütahya’da gerçekleşen kadın cinayetiyle ilgili haberler, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın talebiyle, Kütahya Sulh Ceza Hakimliği’nin 6 Ocak 2023 tarih ve 2023/128 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Cumhuriyet, Halk TV web sitesi, İleri Haber

ESKİ AKP MİLLETVEKİLİNİN AÇIKLAMASIYLA İLGİLİ HABERLER

Habertürk yazarı ve eski AKP milletvekili Muhsin Kızılkaya’nın yaptığı şu açıklamayla ilgili haberler, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, İstanbul Anadolu 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin 13 Ocak 2023 tarih ve 2023/565 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Cumhuriyet, Sol ve BirGün 

ŞULE ÇET DAVASININ İLK SAVCISI HAKKINDAKİ HABERLER

Şule Çet davasının ilk savcısı Alev Ersan Albuz’un adının geçtiği haberler, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Ankara 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 13 Ocak 2023 tarih ve 2023/384 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Cumhuriyet, Bianet ve Artı Gerçek

MENZİL CEMAATİ HAKKINDAKI HABERLER

Menzil Cemaati hakkındaki çeşitli haberler, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Ankara 4. Sulh Ceza Hakimliği’nin 13 Ocak 2023 tarih ve 2023/298 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Cumhuriyet, ABC Gazetesi ve Gazete Manifesto

KIRATLI’DAN BİR ENGELLEME DAHA

Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı Metin Kıratlı aynı ay içinde ikinci kez yargıya başvurdu. İsminin geçtiği haberlerin, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Ankara 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin 16 Ocak 2023 tarih ve 2023/455 sayılı kararıyla erişime engellenmesine ve silinmelerine hükmedildi.

Benzer içerikli haberlerle ilgili olarak geçen yıl da Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliği’nin 19 Nisan 2022 tarih ve 2022/4798 sayılı kararıyla erişim engellenmişti.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: BBC Türkçe, Diken, Gazete Duvar, Oda TV ve Cumhuriyet

İLAÇ FIRMALARIYLA SGK VE TİTCK ARASINDA YAŞANANLARLA İLGİLİ HABERLER

Gazeteci Murat Ağırel’in, ilaç firmalarıyla, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) arasında yaşananları gündeme getirdiği yazıları, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, İstanbul 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin 24 Ocak 2023 tarih ve 2023/818 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Yeniçağ ve Cumhuriyet

ÜNSAL BAN HAKKINDAKİ MASAK RAPORUYLA İLGİLİ HABERLER

Prof. Dr. Ünsal Ban hakkındaki Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) raporuyla ilgili haberler, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Ankara Gölbaşı Sulh Ceza Hakimliği’nin 25 Ocak 2023 tarih ve 2023/164 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Aynı hakimlik 27 Ocak 2023 tarih ve 2023/211 sayılı bir karar daha aldı ve erişime engellenen sayfa sayısı artmış oldu. Benzer haberlerle ilgili geçen yıl da 4 ayrı erişim engelleme kararı verilmişti.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Cumhuriyet, Patronlar Dünyası, Halk TV’nin web sitesi, Gazete Duvar ve Yeniçağ

BEŞİKTAŞ’IN ESKİ YÖNETİCİSİ HAKKINDAKİ HABERLER

İş insanı ve Beşiktaş Jimnastik Kulübü’nün eski yöneticisi Umut Güner hakkındaki haberler, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, İstanbul 10. Sulh Ceza Hakimliği’nin 27 Ocak 2023 tarih ve 2023/1221 sayılı kararıyla erişime engellendi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Anadolu Ajansı, Cumhuriyet ve Ajansspor

ŞUBAT 2023

Şubat ayında da haberleri en çok engellenen kuruluşlar BirGün ve Cumhuriyet oldu.

CUMHURBAŞKANI’NIN AÇIKLAMASINA GELEN ELEŞTİRİLERLE İLGİLİ HABERLER

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçimlerle ilgili olarak “kronometre sıfırlandı” değerlendirmesini eleştiren muhalefet liderlerinin açıklamalarıyla ilgili haberlerin, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, İstanbul Anadolu 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin 2 Şubat 2023 tarih ve 2023/1053 sayılı kararıyla silinmelerine hükmedildi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: Halk TV, BirGün, Diken, Cumhuriyet, Yeniçağ ve Yön Haber

BİLAL ERDOĞAN HAKKINDAKİ HABERLER

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan hakkındaki çeşitli haberlerin, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, İstanbul Anadolu 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin 2 Şubat 2023 tarih ve 2023/1055 sayılı kararıyla silinmelerine hükmedildi.

Engellenen haberleri yayımlayan haber kuruluşları: BirGün ve Cumhuriyet

TOPTAN ERİŞİM ENGELLEMELERİ

İfade Özgürlüğü Derneği’nin geçen yıl yayımladığı rapora göre Türkiye’de 574 binden fazla web sitesi ve alan adına erişim engellenmiş durumda. Bir yıl içinde engellenen alan adı ve web sitelerinin sayısı 2021’de ilk kez 100 bini aştı. 

Web sitesi ve alan adlarının dışında 150.000 URL adresi de erişime engellendi. Bunlar arasında kişilik hakları gerekçesiyle engellenen 28 bin haber sayfası da var.