Köy Enstitüleri öğretmeni Pakize Türkoğlu yaşamını yitirdi

Gazipaşa’nın bir köyünde doğmuştu. Çevrede hiç okul yoktu. Ama Antalya Aksu Köy Enstitüsü ile Ankara Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü’nü bitirerek yepyeni bir yaşam boyutu kazandı. Yakacık Yetiştirme Yurdu yöneticisi Mücahit Bey’le evlendi, yaşamını yetiştirilmelerine adadığı, emekli büyükelçi Gürcan ile çevirmen Gürsan adlı iki oğlu oldu. Pakize Türkoğlu ile ilk kez, 1940’larda Ankara’daki evimize geldiğinde, ben on yaşlarındayken tanıştım. Hatta o ziyarette çektirdiğimiz fotoğraf, yıllar sonra Pakize Hanım armağan kitabına yazdığım yazıyla yaşadı. Eskişehir’de başka köy enstitüleri öğrencilerini de çocuk yaşta görmüştüm. Dostluklarına ve yaşam biçimlerine hayran kalmıştım.  

“Tonguç ve Enstitüleri” adlı kitabı Türkiye İş Bankası Cumhuriyet’in 75’inci Yılı büyük ödülünü kazanmıştı. Öteki yayınları “Kızlar da Yanmaz” ve “Kısa Süren Hasat”tır. Daha iki gün önce Hilmi Uysal ve Mualla Aksu ile birlikte “Sağlık Ekseniyle Köy Enstitüleri” isimli son kitabı yayımlandı. Köy Enstitüleri’ndeki deneyimini konu alan, konuşmacı olarak çağrıldığı çok sayıda tebliğler verdi. Köy Enstitüleri içinde eli kalem tutan öncü bir Türk aydınıydı. Binlerce çocuğu ve genci yetiştiren eğitimci, vurduğu yerden ses çıkaran yazar ve birikimi örnek bir düşünürdü. Yaşam ile ilgili özgün değerlendirmeleri, yapıcı yaklaşımı ve her zaman yüzündeki tebessümü ile, eli değdiği herkese yol gösterdi ve ilham kaynağı oldu. İçten vericiliği ve kurduğu derin dostluklar onu tanıyanların kalbinde özel bir yer aldı. 

Köy Enstitüleri uygulamasını haklı çıkaran yaşamı, ülkemize değerli bir armağandır.