Figen Atalay

Kızlar ‘hata yapma özgürlüğü’ istiyor

21 Mart 2024 Perşembe

Türkiye’de 5-12 yaş aralığındaki kızların yüzde 81’i, duydukları kelimelerin kendilerinde hata yapma ve bir şeyleri deneme konusunda kaygı yarattığını ve yaptıkları her şeyde  mükemmel olmak için zorlandıklarını söylüyor.

The LEGO Group’un “Mükemmelin Ötesi” adıyla anne-babaları ve kız çocuklarını bir araya getirerek gerçekleştirdiği sosyal deney, ebeveynlerin kullandıkları dil nedeniyle mükemmeli yapma kaygısı yaşayan kızların yaratıcılıklarının nasıl kısıtlandığını ortaya koyuyor.

Araştırma verilerine  göre, mükemmellik baskısı ve günlük dilde kullanılan kelimeler, kızların yaratıcı potansiyellerini tam olarak ortaya koymalarında bir risk olarak karşımıza çıkıyor.

Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 36 ülkeden yaklaşık 61 bin 500 anne-baba ve 5-12 yaş arası çocukla yapılan araştırma, kızların yaratıcılık tutkularının ve oyun oynama isteklerinin gerçekleşmesi için toplumsal bir değişim çağrısı yapılması gerektiğini ortaya koyuyor.

Türkiye’de 5 yaşındaki kızların yüzde 75’i, yaratıcılıklarına güveniyor ama güven duygusu, yaş ilerledikçe azalıyor. Kızların yüzde 70’i, düşüncelerini paylaşmak konusunda kaygı duyuyor. Araştırmaya katılan tüm ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de bu kaygı, yüzde 79 oranında kızların yaşadığı mükemmel olma baskısı ve hata yapma korkusundan kaynaklanıyor.

Şirin değil cesur

İyi Oyna Araştırması, kızları etkileyen önemli bir toplumsal önyargıyı da gözler önüne seriyor. Örneğin toplum, kızların yaptıkları yaratıcı şeylere erkeklere oranla yedi kat daha fazla "tatlı", "şirin" ve "güzel" gibi yakıştırmalarda bulunuyor. “Cesur”, “havalı”, “dahi” ve “yenilikçi” gibi nitelikler ise kızlara göre iki kat fazla oranda erkekler için kullanıyor. Araştırma sonuçlarına göre Türkiye’de çocukların yüzde 60’ı, yetişkinlerin kızlardansa erkeklerin yaratıcı fikirlerini daha fazla dinlediklerine inanıyor. Anne-babaların yüzde 74’ü ise toplumun, erkeklerin yaratıcı fikirlerini kadınlarınkinden daha fazla ciddiye alındığına katılıyor.

Türkiye’de araştırmaya katılan kızların yüzde 95’i, hataların birer öğrenme fırsatı olarak görülmesi durumunda yeni şeyler denemekten daha az korkacaklarını, yine yüzde 95’i yaptıklarını gösterme konusunda kendilerini daha güvende hissedeceklerini ve mükemmel olmak yerine gelişim süreçlerine daha çok önem vereceklerini söylüyor.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Para değil itibar 29 Şubat 2024

Günün Köşe Yazıları