Olaylar Ve Görüşler

Erdoğan yeniden aday olabilir mi? - Av. Ergin TÜRSOY

06 Şubat 2023 Pazartesi

Anayasanın 101. maddesinin son cümlesi “Bir kimse en fazla 2 defa cumhurbaşkanı seçilebilir” hükmünü taşımaktadır. Bu hüküm karşısında önceki dönem ve halen cumhurbaşkanı olan Recep Tayyip Erdoğan’ın yeniden aday olması ve seçilmesi mümkün değildir. Çünkü,

1- Bu hüküm seçilme olgusunu öne çıkarmıştır; bu, adaylığı, seçimi içeren fiili bir durumu ifade eder. Anayasada hükümet etme tarzının değişmesi, yani parlamenter sistemden bu defa cumhurbaşkanlığı sistemine geçilmiş olması bir kodifikasyondur, bir kanun yapma olayıdır. Bu hal, daha önce cumhurbaşkanı seçilmiş olmayı ortadan kaldıran, geçmişi sıfırlayan yeni bir başlangıç durumu yaratmaz. Anayasa değişikliklerinin geriye yürümezlik ilkesi aksi düşüncede olanlara haklılık kazandırmaz. Anayasanın 101. maddesinde kastedilen cumhurbaşkanlığı sıfatını kazandıracak olan demokratik seçimdir. Nitekim daha önceki demokratik bir seçim sonucunda bu sıfat, yani cumhurbaşkanlığı sıfatı o seçimde elde edilmiş, kazanılmıştır. Bu anayasa hukukunun ve diğer yasaların tanıdığı, tanımladığı kamusal bir sıfattır; bu anayasal sıfatı ve de bu sıfatın kazanılmasını sağlayan önceki seçimi yok saymak mümkün değildir. Erdoğan’ın özgeçmişinde bu sıfat silinmeyecek şekilde yazılmış bulunmaktadır.

HAKLARINI TÜKETTİ

2- Devlette devamlılık esastır. Yeni bir devlet oluşumuna imkân veren bir anayasa değişikliği söz konusu olmadıkça, yani yeni ve başka bir devlet şekli devreye girmedikçe, örneğin ülkemizin imparatorluktan cumhuriyete dönüşmesi gibi kökten/radikal bir değişiklik olmadıkça, var olan, devam eden bir devletin anayasasında kanun yoluyla şu veya bu şekilde yapılan kısmi değişiklik, hatta bizde olduğu gibi hükümet etme şeklinde yapılan değişiklik, devletin devamlılığı ilkesini ortadan kaldırmaz, kaldıramaz. Dolayısıyla da devlet devam ederken o devlete bir kere cumhurbaşkanı seçilmiş olan bir kimse, artık o devletin seçilmiş bir cumhurbaşkanı olarak resmi kayıtlara işlenir ve birinci defaya mahsus aday olma ve seçilme hakkı kullanılmış olur. Bundan sonra yapılan seçimde cumhurbaşkanlığına aday olmuş ve seçilmiş olan Erdoğan, artık yapılacak önümüzdeki cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olamaz. Çünkü daha önce, cumhurbaşkanlığı adaylığı hakkını iki defa kullanmış ve iki defa seçilmiştir. Bu somut bir olgudur. Bunu görmezden gelmek ve hukuki altyapısı olmayan faraziyelere sığınmak gerçekçi olmaktan uzaktır. Cumhurbaşkanı Erdoğan, makam tutkunu olmadığı izlenimi yaratan ve o dönem kimilerince olumlu karşılanan 101. madde değişikliğinin mimarıdır. Kendisi, kendisinin mimarı olduğu bu madde hükmüne göre, cumhurbaşkanlığı adaylığı ve seçilme hakkı yönünden anayasal haklarını kullanmış ve tüketmiştir. Yani Erdoğan kendi etmiş, kendi bulmuştur, ne kadar üzülse de nafiledir. Bundan sonraki cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olması, üçüncü defa aday olma durumu yaratacağından anayasa açık bir biçimde ihlal edilmiş olur.

AV. ERGİN TÜRSOY



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları