Kıbrıs’tayım. 53. Türk Pediatri Kongresi’nde...Tıpla ne ilgin var diye sormayın. Herkes kadar hastalanan ya da hastalanmayan biri kadar ilgileniyorum tıpla... Gelin görün ki, bu 53. kongrenin ana başlığı “Çocuk ve Sanat” diye belirlenmişti. Bir süre önce Pediatri Kurumu Başkanı Mehmet Vural’dan, bu konuda bir açış konuşması yapma daveti aldığımda, hele hele iki “hoca”nın Bozkurt Güvenç ve Doğan Kuban’ın da katılacağını öğrendiğimde, çağrıyı ikiletmedim.
Yaklaşık 2000 pediatrın katıldığı dev bir kongrede buldum kendimi. 0-18 yaş arası çocukların doktorluğunu içeren bu bilim dalında, bunca genç ve heyecanlı doktor yoğunluğunu görmek sevindirici. Her sohbette, tıp dışında geniş ilgi alanları olduğuna, merak dürtülerinin tazeliğine, Türkiye kaygılarının vicdan sesiyle bütünlendiğine tanıklık ettim. Benim konuşmam, 50 küsur yıldır yazdıklarımdan farklı değildi... Gelelim, tıp dışı ikinci konuşmaya:
 
Cumhuriyet muhafızları
Orhan Bursalı, Bozkurt Güvenç ve Doğan Kuban’ın birer sunumla katıldıkları “Bir Entelektüel Yol Haritası” başlıklı konferans baştan söyleyeyim ufuk açıcıydı, zenginleştiriciydi. (Entelektüel sözcüğünün, sorgulayan, yanıt arayan bir okumuş, aydın anlamına geldiğini belirteyim!)
Bursalı, ne zamandır “İki Bilge Konferansları” başlığıyla zaten bu iki bilge insanı sık sık bir araya getiriyor; günlük politika dışına çıkıp dünya ve Türkiye’nin temel meseleleri üzerinde tartışmalar gerçekleştiriyor. Hem dergisi, “Herkese Bilim ve Teknoloji” dergisinde hem de üniversite toplantılarında.
Bozkurt Güveç 92 yaşında. Doğan Kuban 91... Ve ikisi de gece gündüz çalışmaya, üretmeye, yazmaya, okumaya doyamıyor. Güvenç’in “Kültür ve İnsan” kitabını, Kuban’ın mimarlık, şehircilik ve sanat tarihi kitaplarını okuduğumdan beri ben zaten ikisine de âşığım... Birkaç kuşağın yetişmesine önayak oldular.
Orhan Bursalı onların ortak yanlarını özetledikten sonra, yüzde yüz katıldığım bir niteleme yapıyor: “Onlar Cumhuriyet Muhafızları”...
Bursalı’dan, altını çizdiğim bir niteleme daha: “Kapitalizmin dünyayı batırdığı konusunda fikir birliğindeyiz”. Ve en baştan bir yol haritası çiziyor: “Geleceğe ancak bilimle yol alabiliriz...”
 
Kapitalizm dünyayı batırdıkça...
Evren büyüdükçe dünyanın küçüldüğüne; öğrendikçe, bilmediklerimizin arttığına dikkati çeken Bozkurt Güvenç, evrensel kimliğimizi sorguluyor.
“Nedir evrensel kimliğimiz sorusunun yanıtı, ‘İnsanım’ demek olmalı...”
Bu tümce üzerine nasıl içim acıyor anlatamam: Bugün Türkiye’de yaşadığımız ortamda kaç kişi bu soruyu böyle yanıtlayabilir ki. Türk’üm, Kürt’üm, Müslümanım, ateistim, Alevi’yim, Erdoğan’cıyım, evet’çiyim, hayır’cıyım yerine “İnsanım” diyecek kaç kişi çıkar aramızdan... Savcılar, hâkimler, iktidar güçleri ne zaman “İnsanım” diyebileceksiniz kimlik sorgulamasında?
Bozkurt Güvenç Türkiye’nin “Türkiye’nin kurtuluşu, ülkedeki tüm annelerin lise mezunu olmasında yatar” diye özetleyebileceğim, bir yol haritası çizdi...
 
Gençlere düşen görev
Doğan Kuban ise önce “Ah ne olacak bu memleketin hali” türünden bir çaresizlikten kurtulmamız gerektiğini belirtti sonra kimi saptamalarda bulundu: “İslam toplumlarının cehaleti, hastalığı davet ediyor. Çünkü bu ülkeler, fakir, cahil, kargaşa içinde despot devletler olarak geçmişin elbiselerini taşıyorlar. Bunlara son 50 yılda Türkiye de katıldı. İslam dünyasında ilk ve çağdaş demokrasi ve halk Cumhuriyeti yaratmış bir ülkenin kurucu kuşağından biri olarak” gençlere çok iş düştüğünü vurguladı.
Nüfus artışı, iklimsel felaketler, susuzluk, kıtlık, bunların neden olduğu savaş, terör, göç, demokrasi düşmanlığı bir kaos yarattı. Buna sömürenlerin yalanlarını, tehditlerini, eziyetlerini ekleyin. Ve Doğan Kuban’a göre kameralar önünde el sıkışan adamlar, yalan söyleyen yayın organları, cahil toplumları etkileyerek kaosu sürdürmektedir.
İlk iş paraya tapanlardan kurtulmakta. Aksi halde düze çıkış yoktu.
Doğan Kuban’ın yol haritası, halkın aydınlanmasından bir de “ulus devleti” yerine “kültür devleti” kurulmasından geçiyor...
İşte size, bilgelerden yol haritaları... Haydi hayırlısı!