“Kimliğimizin ve kültürel etkimizin temelinde yer alan kültür ve yaratıcı işler sektörü ülkemizde önemli bir ekonomik güce sahip. 2011 yılında 75 milyar Avro üretmiş. Bu rakam otomobil sektörünün ürettiğinden fazla. Ayrıca 1.2 milyona yakın iş yaratmış. Sadece kitap sektörünün 2015 yılında yarattığı değer 2.6 milyar Avro ve bu alanda başı gençlik edebiyatı çekiyor....”
Bu sözlerin Türkiye için sarf edildiğini duymak için neler vermezdim.
Bahsedilen ülke Fransa. Sözlerin sahibi ise Fransa’nın İstanbul’daki Kültür Etkinlikleri ve İşbirliği Müsteşarı Eric Soulier. Notre Dame De Sion Fransız Kız Lisesi’nin bu yıl 9’uncusunu gerçekleştirdiği NDS Edebiyat Ödülleri törenindeki konuşmasında bu sözleri söyledi.
Otomotiv sektörünün üzerinde bir değer yaratan bir kültür sektörü... Düşünebiliyor musunuz?
Türkiye Yayıncılar Birliği 2014 ülke raporuna baktım. Toplam yayınlar içinde en büyük pay yüzde 51.5 ile eğitim yayınlarında ve burada da aslan payı sınava hazırlık kitaplarında. Kültür yayınları payı yüzde 39. Tabii içinde dini yayınlar önemli bir yüzdeye sahip. Ve tüm pazar sadece 935 milyon dolar tutarında.
Teknolojinin ekonomiye katkısı hatta tek tek tüm sektörlerin ekonomiye olan katkıları ölçülür biçilir ama iş kültür ve yayıncılığa gelince ayrım başlar. Kültürel gelişmişliği özümsememiş toplumlarda kültürün ekonomiye katkısı dile getirilebilecek boyutta değildir; bu yüzden yok sayılır.
Durum bu ama her zaman vurguladığımız gibi umutsuz olma lüksümüz yok. Bu yüzden görevimiz iyi örnekleri, iyi uygulamaları görünür kılmak ve çoğaltmak. Kültür ve sanatın demokrasinin gelişmesi açısından önemi ise yaşamsal. Küçük bir örnek vermek istiyorum. Ürdünlü Suleiman Bakhit IŞİD terörü ile yarattığı çizgi romanlarla mücadele eden bir sosyal girişimci. Yaşadığı Arap coğrafyasında çocuk ve gençlerin “kahraman olacakları” söylemiyle kandırılarak aşırı şiddete yönlendirildikleri gerçeğinden yola çıkarak, aşırı uç ideolojilere alternatif sunan bir dizi hikâye hazırladı. Çizgi roman o kadar popüler oldu ki kısa sürede 1.7 milyon adet sattı. Şimdi okullarda kitap olarak dağıtılmaya bile başlandı.

Kadıköy Kitap Günleri
Türkiye’deki iyi örneklerden biri de Kadıköy Belediyesi’nin bu yıl 9’uncusunu düzenlediği Kadıköy Kitap Günleri. Geçen yıl ilk kez tarihi Haydarpaşa Garı’nda düzenlenmiş ve 100 bin okur ziyaret etmişti. Bu yıl 3-11 Haziran arasında yine aynı nostaljik mekânda. 200’e yakın yayınevi katılacak, 100’e yakın söyleşi yapılacak. Geçen yıl gerçekten muhteşem bir atmosfer olmuş, “Gezi ruhu”nun benzeri bir ortamı solumuştuk. Vagonların içinde kitap okumaları, peronlarda yazarlarla buluşmalar, imza günleri... Çocuklara yönelik dedektiflik, hikâye yazma, masal terapisi, origami atölyeleri...
Onur Ödülü, yaşamı boyunca tek ilgi alanı kültür, sanat, edebiyat olan, 25 yıldan beri Cumhuriyet Kitap Eki Yayın Yönetmenliği’ni yürüten ve ne yazık ki 215 günden beri cezaevinde tutulan arkadaşımız Turhan Günay’a verilecek.