Şimdi diyorum ki, eğer suçlanan bir kişinin tutuksuz mu yargılanacağına, yoksa tutuklu mu kalacağının kararı yapay zekâ tarafından veriliyor olsaydı örneğin Enis Berberoğlu, örneğin Ahmet Şık, Akın Atalay, Murat Sabuncu bugün aramızda olur muydu? Şu anda ABD’de bu uygulanıyor. Yapay zekâ algoritmalı yazılımlar ilk kararı veriyor. Ardından jüri ve hâkim bu ilk kararı da göz önüne alarak son kararlarını veriyor....
Demek istediğim, yapay zekânın her alana girdiği bir dönemdeyiz. Ve bu kritik kararları bile kapsıyor. Aynı dönem ne yazık ki insanlığın ahlak ve vicdandan uzaklaştığı, değerlerin değiştiği, yozlaştığı bir süreç. Ve bir genç Türk kadın mühendis harıl harıl yapay zekânın ahlaklı ve vicdanlı olması için çalışıyor. Adı Ece Kamar. Kim bu Ece, biraz tanıyalım...

Ece Kamar
Bornova Anadolu Lisesi, İzmir Fen Lisesi ardından tam burslu olarak Sabancı Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği... Sonra Harvard Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri’nde doktora... Tabii hemen Microsoft kapmış Kamar’ı... Seatle’da Microsoft Araştırmaları bünyesinde yapay zekâ algoritmaları konusunda kıdemli araştırmacı olarak görev yapıyor. Sürekli araştırıyor, üretiyor. 40’ı aşkın makalesi en saygın yapay zekâ yayınlarında, hakemli dergilerde yayımlandı. Araştırmalarından bazıları patent alarak Microsoft ürünlerinde kullanıldı. Microsoft’un CEO’su Satya Nadella’ya ve Beyaz Saray’a yapay zekâ konusunda danışmanlık da veriyor aynı zamanda. Microsoft’un 25’inci yılı kutlamaları nedeniyle Türkiye’ye gelen Kamar ile hoş bir sohbet gerçekleştirdik. Ne istediğini bilen, duyarlı bir kadın araştırmacı Kamar. Verinin ve bilginin inanılmaz hızla arttığı bu dönemde yapay zekânın hayatın birçok alanına girmesi ile birçok şey değişecek, şimdiden başladı bile. Yazılım algoritmalarının insan yerine karar verdiği bu teknolojinin olumlu etkileri kadar olumsuz etkilerinin olacağı da bir gerçek. Tıpkı Google’ın Ceo’su Sundar Pichai “yapay zekâ hayatımız için elektrikten hatta ateşten bile daha önemli olacak” derken Steven Hawking’in “yapay zekâ insanlığın sonunu getirebilir” ya da Elon Musk’ın “yapay zekâ 3. dünya savaşını çıkarabilir” sözleri gibi...
“Bir kırılma noktasındayız” diyor. “İnsanların hayatına dokunan kararların bilgisayarlar tarafından alındığı bir döneme giriyoruz. Aynı zamanda kritik zararların da verilebileceği bir dönem. Toplumdaki birçok kritik karar otomasyonla verilmeye başlandı. Mesela şu anda ABD’de hâkimlere yapay zekâ algoritmalı yazılımlar veriliyor. Biri hâkim önüne çıkarıldığında kefaletle serbest mi bırakılacağının, yoksa tutuklu mu kalacağının kararı yapay zekâ tarafından veriyor. Evet, avantajları tabii var ama durup sormamız gereken sorular da var. Örneğin yapay zekânın potansiyelini doğru kullanmak için önümüzdeki fırsatlar ve engeller neler? Önyargıları nasıl aşabiliriz? Yapay zekâ veriden besleniyor. Ona o veriyi veren de insan. Dolayısıyla önyargılar da bilinçli ve bilinçsiz olarak o algoritmalara yüklenebiliyor.” Ece Kamar bunlar üzerine araştırmalarını sürdürüyor. Microsoft’un CEO’sunu bunları anlatmış ve ikna etmiş. Ama bunu toplumsal boyutu olduğunu ve toplumsal çerçevede ele alınması gerektiğini de vurguluyor. Hükümet, şirketler, sosyal duyarlılığı olan gruplar ve farkı disiplinlerden uzmanlardan oluşan bir koordinasyon kurulu ile ilgili ABD’de çalışmanın sürdüğünü belirtiyor.
Konu uzun ve ilginç... Dönem dönem değineceğiz..

HBT konferansları
Cumartesi günü Herkese Bilim Teknoloji Dergisi’nin düzenlediği Yapay Zekâ-Dijital Dünya konferanslarının ikincisi gerçekleşecek. Prof. Cem Say ve Tanol Türkoğlu bu kez “Yoksa gerçekötesinin esirleri mi olacağız” sorusuna farklı yönlerden yanıt arayacaklar. Cumartesi saat 16.00’da Bahçeşehir Üniversitesi Beşiktaş Yerleşkesi ve herkese açık...