Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Gündüz Vassaf’tan yarına atıflar...
Gündüz Vassaf, alışılagelmiş tarihçilerden değil. O, tarih üzerine düşünen bir düşünür. O nedenle de tarih ve tarihçilik üzerine bütün saptamaları doğaları gereği klişeleşmiş, kalıplaşmış bütün tarihçilik tutumlarına karşı açılmış birer savaş niteliğinde.
Tarih boyunca tarih üzerine düşünenler, alışılagelmiş tarihçiler karşısında hep azınlıkta kalmışlardır. O yüzden de örneğin geçen yüzyılda Orta Avrupa’nın yetiştirdiği en büyük düşünürlerden Avusturyalı kültür tarihçisi Egon Friedell’in (1878-1938) “Yeniçağın Kültür Tarihi” (“Kulturgeschichte der Neuzeit”) adlı başyapıtının girişindeki “Tarihin tamamı, aslında felsefedir...” şeklindeki savı, geleneksel tarih anlayışına hep ters düşer. Çünkü tarihin aynı zamanda bir bilim olduğu gerçeğine amacını aşan bir ağırlık tanıyan tarihçiler bir kez oluşturdukları bir tarih görüşüne neredeyse bir yasanın değişmezliğinden kaynaklanma bir güç tanırlarken, Friedell tarihe ilişkin bütün yorumların felsefenin kurucu sorusu olan “Nedir?” sorusunun sürekli denetimi dışında kaldığı takdirde gerçeklik değerinden çok şey yitireceği görüşündedir.
Bir ‘tarih düşünürü’ olarak Gündüz Vassaf...
Bu noktalar göz önünde tutulduğunda, Gündüz Vassaf karşımızda gerçek bir tarih düşünürü kimliğiyle somutlaşır. Bu kimliğin ilk habercisi, Vassaf’ın 2007 yılında İletişim Yayınları arasında çıkan “Tarihi Yargılıyorum” adlı kitabı olmuştur. Yazar, 2006 yılında Harvard Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Merkezi’nde ve Sofya Üniversitesi’nde düzenlenen Kriminoloji Kongresi’nde yaptığı konuşmaları genişleterek oluşturduğu bu eserinin önsözünde, andığımız tarih düşünürü kimliğini şu sözlerle dile getirir: “Tarihin zaman tünelinde geriye doğru yolculuğumuz hepimiz için aşağı yukarı aynı. Lafı uzatmaya gerek yok. Dünyanın neresinde, ne zaman doğmuşsak doğalım, annelerimiz, babalarımız, dinlerimiz, devletlerimiz bize bir geçmiş giydiriyor. Onlar giydirdikçe biz de ha babam giyiniyoruz. Çoğumuz, geçmişin elbiselerini günümüz terzilerinin dikmesini yadırgamadan kabullenmekle kalmayıp elbiselerimizi bedenimizden ayırt bile edemiyoruz.
– Tarih, giydiklerimizin, bize giydirilenlerin, üstümüzdekileri yenileyip, değişmemiş sandığımız eskilerimizi sandıklardan çıkarıp tekrar giyinmemizin öyküsü...”
Büyük soru: Ne yapabiliriz?
Gündüz Vassaf’ın bir tarih düşünürü kimliği, kısa süre önce yine İletişim Yayınları arasında çıkan “Ne Yapabilirim? – Geleceğe Kartpostallar” başlıklı eserinde iyice somutlaşıyor. Kitabın arka kapağındaki alıntıda yazarın dile getirdiği soru ise, yazdıklarının günümüz bağlamındaki geçerliliğini en çarpıcı biçimde dile getiriyor: “Rüyalarımız tekdüzeleşir, böl-yönet düzeninde birey yüceltilip bencilleştirilirken aidiyetlerimizin gönüllü köleleri, belirlenmiş seçeneklerin kalebentleriyiz. Her gün yeni felaket haberiyle uyanıyorum. Ne yapabilirim? Vicdanın sızlarken sen ne yapabilirsin? Biz ne yapabiliriz?”
Okurlarıma tavsiyem, bu kitabın başına oturduklarında Gündüz Vassaf’ın “Tarihi Yargılıyorum” adlı eserini de ellerinin altında bulundurmaları. Çünkü Vassaf, kültürümüzün, yaşadıklarımızın hangi evresiyle hesaplaşırsak hesaplaşalım, bu işi tarih bilincinden yoksun yapamayacağımıza inanan ender düşünürlerimizden biri!
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Cumhuriyet Vakfı Başkanı Alev Coşkun konuşma
- Özgür Özel'den 'atama' çıkışı
- Özgür Özel kutlama programında
- CHP'li vekilden Soma için flaş çağrı...
- Mine Esen'den anlamlı konuşma...
- Serra Menekay yazdı, Aysim Dolgun Ildız besteledi
- İşte Cumhuriyet'in tarihi
- Ankara Emek ve Demokrasi Güçleri eylem yaptı
- Cumhuriyet 100 yaşında! İyi ki Cumhuriyet var
- Şişli'de Hıdırellez coşkuyla kutlandı
En Çok Okunan Haberler
- Ünlü oyuncu cinsiyet değiştiren oğlunu paylaştı
- 'Asıl hedef CHP’li belediyeler!'
- ‘Ülkü Ocakları Genel Başkan Yardımcısıyım’
- İşte 'kamuda tasarruf' paketinin ayrıntıları
- Canlı yayın çıkışında cinayeti itiraf etti!
- Cem Küçük’e ikinci operasyon!
- Adeta zihin okuyan kişiler hangi burçlardan çıkıyor?
- Çocuğa tecavüz için sıraya girdiler!
- 'Liste hazırlıyordu, darbe komisyonuna götürüyordu'
- Erdoğan Saray'dan taşınıyor mu?