İşletme Yönetmek Zor Bir İştir!

05 Mart 2013 Salı

Reel sektördeki şirketlerin sıkıntılarının arttığını ve riskli bir mali yapıya dönüştüklerini gözlemliyoruz. Bu şirketlerin mali krize girmelerindeki en önemli etkenler yönetim hataları olarak ortaya çıkmaktadır.
İktisadi işletmelerde en önemli hususlardan biri beşeri unsurların etkin ve verimli çalışmasını sağlamaktır. Bunun için kimin ne işle uğraşacağının iyi tespit edilmesi gerekir.

\n

Yürütme yetkisinin kullanımı \t\ten önemli husustur

\n

Bir işin yapılması veya yapılmaması hususunda üstün ast üzerinde doğrudan doğruya emir verebilme yetkisine yürütme yetkisi denir. Burada hiyerarşik düzen kurulurken resmi yaptırımlar yürütme yetkisini kullananlara verilmektedir.
Kumanda eden kişi bu yetkisini teknik bilgi ve donanımından alır. Astlar kurallar ve emirlerin akılcı olduğuna inandıkları için bu emirlere itaat ederler. Bu nedenle üst, bilgisi, yeteneği ve deneyimi ile astlardan daha yetkin olmalıdır.

\n

Komuta birliği ilkesi işletmelerin \tbaşarısı için şarttır

\n

Her ne konuda olursa olsun bir ast yalnız tek bir üstten emir almalıdır. Bu ilke, yönetim biliminin kurucusu Fayol’dan beri uygulanmaktadır. Bir astın iki amirinin olması halinde ast hangi amirini memnun edeceğini şaşırır, başka düşüncelere sapar ve bundan çatışma doğar.

\n

Komuta birliğini bozan hususlar \tçok başlılıktır

\n

Görevler ve unvanlar belirsiz ise yetki üstlenme de daha kolay olmaktadır. Her üst görevi kendi yetkisinde olduğunu sanmaktadır.
Üst yönetimi paylaşanlar kendilerini vazgeçilmez görürlerse komuta birliği ilkesini bozarlar. Bu da çatışma yaratır.

\n

Danışmanlar bir işletmenin \t\tfaydalı unsurlarıdır

\n

İşletmelerin örgütsel büyüme ve teknik gelişmelerine paralel olarak danışmanlık işlevi doğmuştur. Bu danışmanlar uzmanlık alanlarına giren hususlarda üst yöneticilere yol gösterirler.
Özel danışmanlar, üst ve astın sahip olmadığı teknik bilgi ve becerilere sahip olan kişilerdir. Mali danışmanlar, hukuk müşavirleri, sağlık, emlak, insan kaynakları danışmanları gibi danışmanlar işletme için çok faydalı olmakla birlikte formasyonları itibarıyla yönetim faaliyetlerine aktif olarak karışmamalıdırlar. Çünkü onların bakış açıları ve becerileri yol göstericiliğe yönelik olarak gelişmiştir.
Genel danışmanlar, bütçe işleri, uzun vadeli programlar, masrafların kontrolü, personel politikası gibi konularda çalışan ve yöneticilere gerektiğinde bilgi veren uzmanlardır.

\n

Yöneticiden beklenen dirayetli olmasıdır

\n

Bir üst yönetici, örneğin genel müdür kendisine verilen yetkileri kullanırken etki altında kalmayan, bağımsız karar verebilen, karar organlarına sadece hesap vereceğini düşünerek işletmeyi yöneten bir anlayışa sahip olmalıdır.

\n

Risk yönetimi etkin bir organizasyonda başarı ile yapılır

\n

Bir işletmenin risk yönetimini gerektiği biçimde yapabilmesi için organizasyon şöyle kurulmalıdır:
- Yönetim kurulları sadece karar almalı ve kararlar üst yöneticiye uygulaması için verilmelidir.
- Yönetim kurulu üyeleri münferiden yönetime karışmamalıdır.
- Bütün yöneticiler yönetim kurulu üyeleri arasından seçilmemelidir. Başka bir deyişle her yönetici aynı zamanda yönetim kurulu üyesi olmamalıdır. Bu yöneticileri hem karar verici hem de uygulayıcı duruma sokmaktadır. Komuta tekliği için sadece genel müdür yönetim kurulu üyesi olmalıdır.
- Genel müdür kararlara uyan ve onu uygulayan dirayetli kişi olmalıdır.
- Genel müdür danışmanlardan yararlanmalı ancak danışmanların yönetime müdahale etmesine engel olmalıdır.
- Üst yönetimde teklik benimsenmeli ve yönetim yetkisi paylaşılmamalıdır.
- Şirketlerin üst yönetiminde çatışma yaratılmamalı, astların motivasyonunu bozacak ve gelecek ile ilgili kaygılarını artıracak yetki karmaşasına ve çelişkiye meydan verilmemelidir.
- İç denetim mutlaka kurulmalı; şirket faaliyetleri bire bir denetlenmelidir.

\n\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları