Olaylar Ve Görüşler

Çağdaş demokrasi ve sosyal devlet - Cezmi Doğaner

26 Nisan 2023 Çarşamba

Türkiye’de başta iktidar, egemen güçler ve muhafazakârlar; emekçilerin (kendi gibi düşünmeyenlerin) sorununa etnik, dinsel ve kültürel açıdan bakıyor, çözüm önerilerini de ona göre sunuyorlar. Son yıllarda yaşanan bütün sorunlar (eğitim, güvenlik, işsizlik, deprem vb.) din, mezhep, etnik köken veya başka kimlikler üzerinden tartışılıyor. Kafa karışıklığına sebep olan en önemli hata da bu.

Avrupa’da muhafazakâr partiler ve politikacılarda aynı bakış açısı egemen olduğundan, ırkçı ve ayrımcı politikalar etnik, dini ve kültürel bakış nedeniyle yükseliyor ve yer yer yabancı düşmanlığına dönüşüyor. Türkiye ve dünyada emekçinin, emeklinin, işçinin, üreticinin, esnafın, iş insanının sorunlarını, sosyal sınıf sorununu, insanlarımızın sorunlarını etnik, dini veya diğer kimlikler üzerinden tahlil etmek, doğru olmuyor. Üstelik bu yolla hiçbir konuda sorunlara çözüm bulunamıyor.

Demokraside bireyin özgürlüğü, mutluluğu, insanca yaşaması temel amaçtır. Sömürünün, adaletsiz paylaşımın olduğu bir düzende bireyin mutlu olması mümkün değildir. Bireyin mutluluğunu, hak ve özgürlüklerini yok sayan, bireyi araç olarak gören rejimler faşist diktatörlüklerdir. Diktatörler ve dikta heveslileri topluma, bireylere görev verirler. Birey verilen görevi yerine getirmek zorundadır. Birey, üstün tutulan birtakım değerlere feda edilir. Söz hakkı, eleştirme ve kendi düşüncesini açıklama özgürlüğü yoktur.

Yoksullukla savaş

Sosyal barışın sağlanması için işsizliğe ve yoksulluğa yol açan politikalar yerine, tam istihdamı amaçlayan politikaların uygulanması çok önemlidir. Tam istihdam politikası, sosyal gruplar arasındaki gerilimi önleyebilir. Çalışanların, yasal sosyal güvenlik içinde yaşayabilmelerini sağlar. Sosyal devlet, bireylere özgürlük sağlamakla yetinmez, onların insanca yaşamalarına olanak sağlamayı görev bilir. Sosyal devletin öncelikli hedefleri, yoksullukla savaştır, adil bir gelir dağılımı sağlamaktır, işsizlikle etkin bir savaşımdır, tam istihdamı sağlamaktır, zenginliğin azınlık elinde yığılmasını önlemektir. Demokrasi özgürlükçüdür.

İnsanların özgürlüklerini sonlandırmak değil, özgürlükleri ellerinden alınmış insanları özgürlüklerine kavuşturmak ister. Demokrasi bölücü değil, birleştiricidir. İnsanı, devletin güçlenmesi için bir araçtan ibaret sayan anlayışa karşıdır. Demokrasilerde devlet insan için vardır, insan devlet için değil. Demokrasi ulusal ve uluslararası düzeyde yeni haksızlıkların yaratılmasını değil, mevcut haksızlıkların düzeltilmesini, ortadan kaldırılmasını arzular. Demokrasi savaşçı değil, barışçıdır. Yerel olduğu kadar evrenseldir.

Demokratik siyasetin amacı; özgür, barışçı, insancıl, toplumuyla bütünleşmiş, değişen koşullara göre kendini sürekli yenileyebilen insan yetiştirmektir.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları