Olaylar Ve Görüşler

Depreme dirençli kentler - İnşaat Mühendisi Cemal Doğan

14 Mart 2023 Salı

Bölgede gördüğümüz fotoğraf aslında tüm Türkiye’nin fotoğrafı:

  • Güçlü kolon zayıf kiriş kurallarına uyulmamış. Mühendislik hesaplarında olmaması gereken 18-20 cm genişliğinde kolonlar, 15 cm genişliğinde kirişler kullanılmış. Ölçüler kolonlarda en az 30 cm genişlik, kirişlerde en az 25 cm genişlik olmalıdır.
  • Binaların betonarme işçilikleri  (demir, kalıp, beton işçilik hataları) mühendislikten uzak, yapı dayanımına uygun olmayan biçimde yapılmış. Kesit yetersizliği var. Basınç sonucu kolon kiriş birleşimlerinde plastik mafsallaşmalar (kiriş-kolon birleşim yerlerinin dağılması) oluşmuş.
  • Yapılarda demirler yönetmeliklere uygun kullanılmamış. Örneğin etriye ve çirozlar olması gereken 135 derece açıda bükülmemiş ve yetersiz miktarda kullanılmış. Bu durum binaların mukavemetini ortadan kaldırmış.
  • Yapılarda nervürlü (çıkıntılı) demir yerine düz ve yetersiz miktarda demir kullanılmış. Ayrıca inşaatlarda deniz kumu kullanılması ve deniz suyu tuzundan dolayı beton içinde korozyona uğrayan demirler çürüyerek çapının küçülmesi sonucu mukavemetini yitirmiş. Demirler yukarıdaki sebeplerle betonda aderans (sürtünme) görevini görmediği için betondan ayrılmış.
  • Binalarda en az 25-30 megapaskal (MPA Beton Dayanımı) hazır beton yerine, yanmış, fazla su katılmış, elle karılmış, çimentosu ve mıcırı (agrega) az, 8-9 megapaskal seviyesinde beton kullanılmış.
  • Zemin etüdü ya hiç yapılmamış ya komşu bina hesabına göre ya da yanlış yapılmış.
  • Özellikle Hatay bölgesinde zemin sıvılaşması ve yumuşak kot etkisi sonucu binalar bütün halde devrilmiş. Binaların birbirine çok yakın olması sonucu yıkılan bina yan binalara zarar vermiş. Bu sonuç şehir planlamasının önemini bizlere göstermektedir.

Özetle depreme dirençli kentler ve güvenli yaşam için hayati altı kriter, “iş ahlakı, toplumsal bilinç, bilime uygunluk, doğru mühendislik, teknik yeterlilik ve liyakat” yok sayılmış!

HERKES SORUMLU

Yaptığımız iş ne olursa olsun ticari ahlak seviyesinin yükseltilmesi gerekiyor. Toplum, haksız kazanç ve kâr hırsıyla faturası ağır bedeller ödüyor. Devletin görevi vatandaşın güvenle barınmasını sağlamak ve tüm süreçleri ödünsüz olarak denetlemektir. Merkezi yönetimden yerel yönetimlere kadar bu zincirde yer alan herkes sorumludur. Zemin etütleri doğru yapılmayan, yapı imalatlarında mühendisliğe ve bilime uygun hareket etmeyen inşaat ve konut üreticileri en ağır şekilde cezalandırılmaz ise bu yaşadıklarımız son olmaz.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları