Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Müze Mezarlık
Dünyada başka örnekleri de var mı bilmiyorum ama Paris’teki Père Lachaise Mezarlığı, bu kente gelen yabancıların, burada yatan ünlülerin gömütlerini ziyaret etmeleriyle bir tür müzeye dönüşmüş durumda.
\nGiriş kapısında dağıtılan, hangi ünlünün nerede yattığını gösteren gezi planı da bu müze mezar düşüncesini pekiştiriyor.
\nBizler burayı iki ünlü sanatçımız; Yılmaz Güney ve Ahmet Kaya nedeniyle biliyoruz.
\nİlk müze yapısını (Louvre) 1200’lerde yapmış, 1789 Devrimi’nden sonra, müzeleri toplumun ortak bir değeri, gelecek kuşaklara miras olarak belirleyen Fransa’nın, yeni müzelerin oluşumunda dünyaya da öncülük ettiği söylenebilir.
\nLouvre Müzesi, barındırdığı dünyanın her köşesinden toplanmış binlerce sanat eseriyle bir insanlık tarihi müzesi gibidir. Bütün dünyada en çok ziyaret edilen müze oluşuyla da simgesel bir değeri vardır. Bu müzede geçirilecek bir günde insan ancak gördükleri karşısında şaşırdığıyla kalır.
\nBizde ilk müze kurma girişimlerinin 1800’lerin sonlarında başladığı, hele ilk modern sanat müzemizin daha on yaşını bile doldurmadığı düşünülürse aradaki fark daha da belirginleşir.
\nMüze kurmak bir geçmiş bilincidir her şeyden önce. Tarihin ve sanatın buluşup, toplumsal ve insani bir kültüre dönüşmesidir.
\n***
\nÖte dünya ile çok da işi olmayanlar için, mezarı belirsiz Mozart ya da külleri okyanusa savrulmuş Engels ile, bir taşın altında toprağa gömülü yatanlar arasında bir fark olmasa gerek.
\nAma bir mezarlık, aynı zamanda o ülkenin tarihiyle, toplumsal olaylarıyla bütünleşmişse artık başka bir mekâna, bir müzeye dönüşüyor. Père Lachaise Mezarlığı’nın da böyle bir geçmişi var: Bölge din adamlarının kullanım alanıymış. Adı da (Peder Laşez) etkili bir din adamından geliyor. 1789 Devrimi ülkede her şey gibi bu alanı da etkilemiş. Kent yönetimi bölgeyi kamulaştırıp mezarlığa dönüştürmüş.
\n1871’de yeryüzünün ilk işçi devleti Paris Komünü yıkılıp, 147 komüncü Père Lachaise’nin duvarları dibinde kurşuna dizilince, bu alan toplumsal belleğin silinmez sayfalarından biri olmuş. Bugün mezarlığın bu “sol” çizgisi kimi bölümlerde karşınıza çıkıyor: Fransız Komünist Partisi’nin Maurice Thorez’den George Marchais’e kadar genel sekreterleri ve Merkez Komite üyeleri yan yana, bir arada yatıyorlar. Aralarında partili bir de büyük ozan: Paul Eluard.
\nBuraya gömülen ünlüler, mezarlık alanına gezgin kalabalıkları da çeken temel etmen: Tarihin ilk büyük trajik aşk kahramanları; Abelard ile Héloïse, büyük yazarlar, kahramanlar, sanatçılar ve onlar için yapılmış birer sanat eseri olan mezartaşları...
\nSanatı hayata yaklaştırmayı deneyen ve bir güzellik simgesi olarak kabul edilen Oscar Wilde, sanırım Père Lachaise’de yatanlar arasında en çok ziyaret edileni. Sanatsal değeri pek de yüksek olmayan geniş yüzeyli bir yontu olan mezartaşının üzeri, rujunu alıp buraya koşan hayranlarının dudak izleriyle dolu.
\nSanatçıların kimi zamanlarda popüler kültürün birer unsuruna dönüşmesine insan sevinsin mi, üzülsün mü, bilemiyor.
\n***
\nPère Lachaise’ye, Uğur Kökden’in yeni yayımlanan Paris Kahveler Atlası (Kavis Yayınları) adlı kitabında da rastladım. Ünlü deneme yazarımız, 1960’lı yılların Paris’ini, daha doğrusu ora merkezli dünyasını anlattığı kitabında, bu ilginç müze mezarlık üstüne izlenimlerini de kaleme almış.
\nTicaret bulamacına batmış güncel edebiyat ürünlerinden sıkılanlar için, arı bir edebiyat penceresi açan bu kitap, umarım okurunu bulur.
\n\nYazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Cumhuriyet Vakfı Başkanı Alev Coşkun konuşma
- Özgür Özel'den 'atama' çıkışı
- Özgür Özel kutlama programında
- CHP'li vekilden Soma için flaş çağrı...
- Mine Esen'den anlamlı konuşma...
- Serra Menekay yazdı, Aysim Dolgun Ildız besteledi
- İşte Cumhuriyet'in tarihi
- Ankara Emek ve Demokrasi Güçleri eylem yaptı
- Cumhuriyet 100 yaşında! İyi ki Cumhuriyet var
- Şişli'de Hıdırellez coşkuyla kutlandı
En Çok Okunan Haberler
- 'Radikal adımlar atılmazsa...'
- Ece Üner'in 'Taha Hüseyin Karagöz' eleştirisi gündemde
- 'Ana hedef Recep Tayyip Erdoğan'
- 7 banka artık tek ATM'den hizmet verecek
- 2025'te dolar TL ne kadar olacak?
- Müdürün odasını bastı
- Emsal olacak bir karar: Kiracıya 55 günde jet tahliye!
- Erdoğan'dan 'operasyon' sonrası dikkat çeken açıklama
- Gök gürültülü sağanak yağış etkili olacak!
- Herkesten nefret eden 4 burç