Dışişleri’nden Vatikan’a: Karşılığını vereceğiz

Katolik dünyasının dini lideri Papa Françesko’nun bugün, 1915 olaylarında ölenleri anmak için düzenlediği ayinde “soykırım” kelimesini kullanmasını beklemeyen Ankara, açıklamayla şok yaşadı.

Duygu Güvenç / Cumhuriyet
 
Vatikan Büyükelçisi Antonio Lucibello bugün Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Levent Murat Burhan tarafından Dışişleri’ne çağrıldı. Büyükelçiye, “Bu din adamlığına yakışmadı” mesajı verilirken, “Vatikan’ın izlediği bu tutum karşısında mutlaka bir tepki verileceği,  ilişkilerde güven kaybına yol açan bugünkü gelişmelere mutlaka  karşılık verileceği” belirtildi. Şimdi Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Mehmet Paçacı’yı istişareler için Ankara’ya çağırması bekleniyor. Bakanlığın da bir yazılı açıklama yapması bekleniyor. 
 
Ancak bu hazırlıklar sürerken Moğolistan’da bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Ççavuşoğlu, twitter’dan yaptığı açıklamada “Papa'nın tarihi ve hukuki gerçeklerden uzak beyanı kabul edilemez. Dini makamlar mesnetsiz ithamlarla kin ve nefreti körükleme yeri değildir.” dedi. 
 
Sarayın ilk konuğu üzdü 
 
Lucibello ile Burhan arasındaki görüşmede, Papa’nın Kasım ayında Türkiye’ye yaptığı ilk ziyarete de işaret edildi. Papa, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın ilk konuğu olarak ağırlanmıştı. Burhan, Papa’nın bugün yaptığı açıklamanın Türkiye ziyareti sırasında ve sonrasında verdiği mesajlarla çeliştiğini de belirterek Büyükelçi’ye “Vatikan’ın izlediği bu tutum karşısında mutlaka bir tepki vereceğiz. İlişkilerimizde güven kaybına yol açan bugünkü gelişmelere mutlaka  karşılık verilecek” mesajı verdi. 
Burhan görüşmede, Türkiye’nin yaşadığı hayalkırıklığını vurgularken, Papa’nın ifadeleri için “Tarihi gerçeklerden uzak, tek taraflı anlatının esiri olmuş” dedi. Papa’nın konuşma metnine de atıfta bulunan Burhan, “Acılar arasında hiyerarşi kurulduğu, seçici davranıldığını” belirtti. Burhan ayrıca “Sadece Hıristiyan Ermenilerin acılarından bahsedilmesine, Müslümanlara ve diğer inanç grubundan ölenlere hiç yer verilmemesine anlam veremiyoruz” mesajı verdi. 
 
Ruanda-Bosna örneği 
 
Görüşmede, Büyükelçi Burhan Ruanda ve Bosna’daki kayıpların  Uluslararası Mahkemelerce “soykırım” olarak tespit edilmesine karşın Papa’nın “kitle ölümleri” olarak tanımlamasına da tepki gösterdi ve “Hiçbir uluslararası mahkeme tarafından soykırım olarak tanınmayan 1915 olaylarına Papa’nın soykırım diyebilmiş olmasına hayret ediyoruz” dedi. Papa’nın ayrıca konuşmasının genelinde “ insanlığın en büyük ayıbı olan “holokost”a dahi açıkca atıf yapmadığı” ve sadece “Nazilerin yaptıkları” ifadesini kullandığı da bu girişim esnasında anımsatılarak, Vatikan Büyükelçisine şu sitem yapıldı: “Papa Françesko’nun sadece Ermeni iddialarını bu şekilde dillendirmesini ve aynı dönemde Anadolu’da hayatını kaybedenlere hiçbir atıf yapmamasını bir din adamına yakıştıramıyoruz”