Tüm öğretmenler eşit statüde olmalı

Okullarda “sözleşmeli” ve “ücretli” statülerinde çalışan öğretmenlerin sayısı giderek artıyor. 2018-19 öğretim yılında resmi kurumlarda görev yapan tüm öğretmenlerin yüzde 7.7’si sözleşmeli. Bu oran 2016-17’de yüzde 2.2, 2017-18’de yüzde 4.4’tü. Ek ders karşılığında görev yapan ücretli öğretmen sayısı ise tahmini olarak 92 bin.

Figen Atalay

Eğitim Reformu Girişimi’nin hazırladığı Eğitim İzleme Raporu 2019’un dördüncü dosyası “Öğretmenler”de, “Oysa tüm öğretmenlerin eşit statüye sahip olduğu ve öğretmen yeterliliklerine sahip olmayan kimsenin öğretmen olarak görev yapmadığı bir düzenleme gereklidir. Aynı anda hiçbir sınıfın öğretmensiz kalmamasını güvence altında tutmak önemlidir” deniliyor. 

Öğretmen politikalarındaki mevcut durumun değerlendirildiği raporda yer alan bazı tespitler ve öneriler şöyle:

- 2018-19 öğretim yılına ilişkin verilere göre Türkiye’de öğretmen sayısı 1 milyon 77 bin 307. Önceki yıla göre, toplam öğretmen sayısı yaklaşık yüzde 5 arttı. Öğretmenlerin yüzde 84.2’si resmi kurumlarda, yüzde 15.8’i özel kurumlarda görev yapıyor. 

- Milli Eğitim Bakanlığı Bilişim Sistemleri verilerine göre net öğretmen ihtiyacı ise 92 bin 165. 

1 ÖĞRETMENE 23 ÖĞRENCİ 

Raporun, öğretmen başına düşen öğrenci sayısına ilişkin bölümü şöyle: 

“Öğretmen başına düşen öğrenci sayısının en yüksek olduğu iller ilkokul kademesinde 23 öğrenci ile Şanlıurfa ve Gaziantep’tir; ortaokul kademesinde ise 20 öğrenci ile İstanbul ve Şanlıurfa’dır. İlkokul ve ortaokul aynı zamanda iki eğitim oranlarının en yüksek olduğu kademelerdir. 2018 verilerine göre, ilkokulda öğrencilerin yüzde 41.3’ü, ortaokulda ise yüzde 33.6’sı iki eğitim yapan okullara devam ediyor.

Ortaöğretimde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı, program türlerine göre olduğu gibi illere göre de farklılık gösteriyor. Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı genel ortaöğretimde 17 ile en fazla Muş’tayken, mesleki ve teknik ortaöğretimde 14 öğrenci ile en fazla İstanbul, Kahramanmaraş ve Şırnak’ta, Anadolu imam hatip liselerinde ise 21 öğrenci ile en fazla Hakkâri ve Kilis’tedir.

Türkiye genelinde, öğretmen başına düşen öğrenci sayısı, özel ve resmi kurumlar arasında dikkat çekici biçimde değişkenlik gösteriyor. Resmi ve özel okullar arası farkın en fazla olduğu kademe ilkokuldur. İlk-okul kademesinde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı resmi okullarda 19 iken, özel okullarda 8’dir. Bu kademede farkın en fazla olduğu il ise İstanbul’dur. İstanbul’da öğretmen başına düşen öğrenci sayısı resmi ilkokullarda 26 öğrenciyken, özel ilkokullarda 8’dir.