Sayıştay, Merkez Bankası’ndaki ihalelerin, ihalesiz olarak gerçekleştirildiğini ortaya çıkardı

Merkez Bankası’nın 132 ihalenin 65’ine istisna uyguladığı öğrenildi. Personelin tedavi masrafları için 69.8 milyon liralık sözleşme yaptıkları belirlendi.

Mustafa Çakır

Sayıştay, denetim raporunda Merkez Bankası’na ağır eleştirilerde bulundu. Raporda, Merkez Bankası bütçesinden SGK’ye özel bir sigorta şirketi ile bağıtlanan 69.8 milyon TL tutarındaki sözleşme kapsamında mevzuata aykırı ödeme gerçekleştirildiği belirtildi. Ödemenin banka personeli ve bunların bakmakla yükümlü oldukları kişilerin tedavi ve ilaç giderleri için olduğu öğrenildi. Raporda, “Mevzuata aykırı ödeme yapılması uygulamasından vazgeçilmesi hukuki bir gerekliliktir” dendi. Bu bulgu dışında başka tespitler de yer aldı. 

Denetimlerde Merkez Bankası’nın farklı birimleri tarafından 2022’de yapılan ihalelerin Kamu İhale Yasası’nın “istisna” hükümlerine göre ihalesiz gerçekleştirildiği belirtildi. 

İSTİSNA 'GENEL' OLDU

Özel bir ihale yöntemi olan “istisna” uygulamasının, 2022’de gerçekleştirilen ihalelerin yarıdan fazlasında esas alındığı belirlendi. Bunun “olağan” bir ihale uygulaması haline geldiği, olağan ihale yöntemlerinin ise “istisna” olarak kullanıldığı kaydedildi. İncelemelerde idare merkezi bünyesinde gerçekleştirilen ve Sayıştay’ın denetim alanında olan toplam 132 mal ve hizmet alımı ile yapım işi ihalesinin 65’inin istisna kapsamında gerçekleştirildiği ortaya çıktı. Bu ihaleler arasında yer alan ancak istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmayan hareketlilik dikkat çekti. Merkez Bankası’nın olağan idari faaliyetlerine ilişkin farklı statülerde ve işlerde çalıştırılan personel hizmet alımları, yazılım lisansı yenilemeleri, araç kiralaması, kıyafet alımı, toplantı organizasyon hizmeti gibi mal veya hizmet alımlarının istisna kapsamında ihale edildiği belirlendi. 

KIYAFET ALIMI İHALESİ

Raporda yazılım lisansı yenilemeleri, araç kiralaması, kıyafet alımı gibi ihalelerin, diğer kamu idarelerinde de olduğu gibi rutin faaliyetlerin yürütülmesi için gerçekleştirilen idari işler olduğu vurgulandı. Raporda, bankanın para politikasını belirleme faaliyeti kapsamındaki teknoloji, dış kaynak ve güvenlikle ilgili istisna tutulan işlerden olmadığı kaydedildi. Raporda, bu ihalelerin yasa maddesinin daha geniş yorumlanmasıyla yapıldığı ifade edildi.

TMSF'DE FONDAN TEDAVİ PARASI

Sayıştay’ın Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) denetim raporunda da fon personelinin ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerin Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası gereğince zorunlu genel sağlık sigortası kapsamında olmalarına karşın bunların tedavi ve ilaç giderleri için fon bütçesinden ayrıca ödeme yapıldığı da tespit edildi. Raporda, “Tutarları aşan kısmın, anlaşmalı olmayan özel sağlık kurumlarına gidişlerde ise tedavi giderinin tamamının fon personeli tarafından karşılanması gerektiği değerlendirilmektedir” dendi.