Ekonomi Haberleri

Dolar fırladı gelir eridi

Türk Lirası, dolardaki hızlı yükseliş ve faiz tartışmaları nedeniyle ağır darbe alırken kişi başı milli gelir de 10 bin doların altına düştü. Dolardaki yükseliş nedeniyle kâğıt üzerinde 2014’te 1644 dolar fakirleştik. Aylık ortalama kişisel harcanabilir gelirde de Türkiye 756 dolarla 176 ülke arasında 86. sırada yer alıyor.

Yayınlanma: 22.03.2015 - 23:31

Güncelleme: 23.03.2015 - 05:57

Dolardaki hızlı yükseliş, bir yandan enflasyona yansıyarak vatandaşın cebindeki parayı eritirken, diğer yandan Türkiye’yi, kişi başı milli gelirde 10 bin dolar eşiğinin altına çekti.

TL’nin hızlı değer kaybıyla hükümetin Orta Vadeli Plan (OVP) hedefleri şaştı. 2015-2017 OVP’de hükümet, kişi başı milli geliri 2014 yılında 10 bin 537 dolar, 2015’te 10 bin 936 dolar, 2016’da 11 bin 541 dolar, 2017’de 12 bin 229 dolar olarak hesaplamıştı. Ancak bu hesaplamada kullanılan dolar kuru 2014 için 2.1777 TL, 2015 için 2.2882 TL, 2016 için 2.3704 TL, 2017 için ise 2.4407 TL idi.

661 dolar fakirleştik

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve siyasilerin Merkez Bankası’na faiz baskısı ve ABD’de faiz artışına yaklaşılması nedeniyle kur rekor üstüne rekor kırarken, son zirve 2.6488 oldu.

Dolar, geçen hafta ABD Merkez Bankası’nın faiz tahminlerini düşürmesiyle birlikte zirveden az da olsa uzaklaştı. Ancak hâlâ 2.58 TL ile hükümetin tahmininin oldukça üzerinde.

Geçen yıl sonunda ise dolar/ TL 2.33 civarındaydı. Hükümetin tahmin ettiği kurlar yerine gerçekleşen kurlarla hesaplandığında, 2.33 kur oranıyla kişi başı milli gelir 2014 için 8 bin 893 dolara geriliyor.

Mevcut kur oranıyla ise 2015’te 10 bin 936 dolar olarak hesaplanan rakam 9 bin 699 dolara, 2016 için 11 bin 541 dolar olarak hesaplanan rakam 10 bin 603 dolara, 2017’de 12 bin 229 dolar olarak hesaplanan rakam ise 11 bin 568 dolara düşüyor. Buna göre sadece dolardaki yükseliş nedeniyle kâğıt üzerinde 2014’te 1644 dolar, 2015’te 1237 dolar, 2016’da 938 dolar ve 661 dolar fakirleştik.

Hedef tutmaz

Uluslararası arenada 10 bin dolar kişi başı milli gelir için psikolojik sınır olarak kabul görüyor.

Veriler Türkiye’nin 2014 ve 2015’te dünyada kişi başı milli gelir sıralamasında küme düştüğüne işaret ediyor. Mevcut rakamlarla 2023 hedeflerinin tutturulması da zor görünüyor. Hükümetin 2023 kişi başı milli gelir hedefi 25 bin dolar. Bu rakam, 2.58 TL’lik dolar kuruyla 64 bin 500 TL’ye denk geliyor. Kur hükümetin öngördüğü 2.1777 seviyesinde olsaydı 54 bin 442 TL olacaktı. Büyüme 2014’ün üçüncü çeyreğinde yüzde 3’lük beklentiye karşın yüzde 1.7 artarak hayal kırıklığı yaratmıştı