Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
‘Sen kendini ne sanıyosun?’
Babam kendi meslek alanında önde gelen bir bürokrattı, ama biz çocuklar sokakta büyüdük sayılır…
Başka bir deyişle, oyun yerimiz sokaktı, mahallemizdi.
Bu nedenle de günlük konuşma dilimiz denebilir ki sokak diliydi…
Bir kavga ya da kapışma öncesinde sıklıkla kullandığımız bir söz “Sen kendini ne sanıyosun”du….
“Sanıyorsun” değil, “sanıyosun”…
Böyle söyleyince soru ya da ünlem ya da ikisi birden daha etkileyici bir vurgu gücü kazanıyor…
Aynı anlamda, fakat artık kavga öncesinde değil de kapışmaya kıl payı bir başka söz “Sen kimsin lan!”dı…
Burada da soru tonlaması, yerini bütünüyle ünleme bırakmış oluyor…
Birine “sen kimsin lan!” dedikten sonra kapışma kaçınılmazdır…
Ya da biz öyle öğrendik…
***
Sokak dilinin bizim şiirimizde önemli bir yeri vardır.
İlk büyük ustası bu dili olabildiğince “ter-biye ederek” kullanan Orhan Veli ise, bir başka büyük usta onun ardı sıra şiirlerini neredeyse bu dille kuran Metin Eloğlu’dur.
“Sultan Palamut”, “Horozdan Korkan Oğlan” gibi ilk kitaplarında topladığı şiirlerinde bu dildeki büyük şiir potansiyelini ortaya çıkaran bu sevgili şair, daha sonra bir çeşit “sözlükçülüğe” (letterism) yönelerek şiirinin gücünü bence dağıtıp azalttı…
Buna karşın onun özellikle ilk dönem şiirlerinde günlük konuşma diliyle toplumcu bir yaklaşımın birbirine çok yakışan birlikteliği vardır.. Bunlardan birini, “Zurnanın Zırt Dediği Yer” adlı olanı, azıcık kısaltarak birlikte okuyalım:
“Bu dünya Sultan Süleyman’a kalmamış; / Ama size kalacak. /;/ Olur a, Sultan Süleyman bilememiş işini/ Ama siz bileceksiniz./ Şöyle sizinle beraber üç beş kişi;/
Öte yanı kördöğüşü./ Bir konağınız var da-yalı döşeli/ Kapıda arabanız, oda oda mutluluğunuz/Kadehte kuşsütü var, tabakta minare gölgesi.../ Oh, yaşamak ne güzel şeymiş be!/ Güzeldir tabii…
Şimdi de bir oda düşünün bakalım;/ Halı, kilim hakgetire./ Ekmeğin, katığın lafı hiç edilmesin/ Otu ocağı bir kalem geçin;/ Beş kişi uzanmış bir sedire,/ Basıyorlar küfürü/
Kime?/ Ne bileyim ben, kime.../ Bu oda niçin mi yoksul?/ O beş kişi yoksul da onun için./
Bu bayların, bayanların derdi ne mi?/ Ne olacak: Memleketin derdi./ Peki ama, çaresi yok mu bu işin?
Ha şöyle/ Düşünmeye alışın….”
Orhan Veli-Metin Eloğlu şiirinin, bu anlamda da (ister konuşma, ister sokak dili deyin) bu yer yer argomsu, fakat kıvrak, etkileyici dilin, benim şiirlerimin de bir ana damarı olduğu sanırım söylenebilir…
***
Sokak dili derken şiire geldik, şimdi yine asıl konuya , “sen kendini ne sanıyosun”a dönelim…
Bir ülkede, bir toplumda bu türden sorular, ünlemler, meydan okumalar sıklaşıp yaygınlaştı mı, gerilim giderek yükseliyor demektir…
Hele bu çekişmeler siyasi iktidar sahipleriyle toplumun bireyleri arasında karşılıklı olarak “Sen kimsin lan!” yüksek gerilim alanına tırmandı mı, o siyasal iktidarın da, o toplumun da temelleri sarsılıp çatırdamaya başlamıştır…
Tıpkı şu anda bizde olduğu gibi…
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Cumhuriyet Vakfı Başkanı Alev Coşkun konuşma
- Özgür Özel'den 'atama' çıkışı
- Özgür Özel kutlama programında
- CHP'li vekilden Soma için flaş çağrı...
- Mine Esen'den anlamlı konuşma...
- Serra Menekay yazdı, Aysim Dolgun Ildız besteledi
- İşte Cumhuriyet'in tarihi
- Ankara Emek ve Demokrasi Güçleri eylem yaptı
- Cumhuriyet 100 yaşında! İyi ki Cumhuriyet var
- Şişli'de Hıdırellez coşkuyla kutlandı
En Çok Okunan Haberler
- Firmadan açıklama!
- Hafize Gaye Erkan geri dönüyor!
- İki tekstil devi konkordato talep etti!
- Yeni randevu sistemi pazartesi başlıyor
- Kalyoncular onayı aldı
- Yıl sonu enflasyon tahmini yükseldi
- Kuvvetli sağanak geliyor, sıcaklıklar düşüyor!
- Eğitim-Bir-Sen’in paylaşımı tepki çekti!
- Uçağı kadın pilotun indirdiği ortaya çıktı
- Belediyeden 'Medipol' kararı