Mehmet Ali Güller

AKP neden yeni anayasa yapamaz?

14 Eylül 2023 Perşembe

12 Eylül 2010 tarihli anayasa değişikliği referandumu ile yargıyı FETÖ’ye teslim eden AKP hükümeti, 12 Eylül 2023’te “yeni bir anayasa” için sempozyum düzenledi.

Erdoğan sempozyumda yaptığı konuşmada, yeni bir anayasa yapmayı iktidarının en önemli işi olarak ilan etti. 

Konuşması sırasında “Nasıl bir anayasa” sorusuna verdiği “milletin çeşitliliğini ve zenginliğini yansıtan” yanıtı ise Erdoğan’ın anayasa tercihinin üniter yapı açısından sorunlu olabileceğine işaret etmektedir.

ERDOĞAN’A 4. ADAYLIK YOLU

Erdoğan “yeni anayasa” istemektedir ama pek çok nedenle AKP iktidarı anayasa yapamaz özelliktedir. 

Bunlardan belli başlılarını sıralayacak olursak:

1) Erdoğan, anayasaya aykırı olarak üçüncü kez cumhurbaşkanı oldu. Oysa anayasanın 101. maddesi net: “Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir.”

2) Erdoğan, yeni bir anayasa ile kendisine dördüncü kez seçilme yolu açmak istiyor.

3) AKP iktidarı, başta anayasanın “Cumhuriyetin nitelikleri” ile ilgili 2. maddesindeki laiklik olmak üzere pek çok maddesini uygulamayan bir iktidardır. Dahası Anayasa Mahkemesi, AKP’nin “laiklik karşıtı odak” olduğuna hükmetti ve AKP’yi mahkûm etti.

ANAYASAYA VE MAHKEMESİNE UYMAYAN İKTİDAR 

4) Erdoğan, anayasaya uymamasıyla tarihe geçmiş bir yöneticidir. Öyle ki şimdiki ortağı MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 2017’de “Madem Erdoğan anayasaya uymuyor, anayasayı Erdoğan’a uyduralım” deyip bugünkü rejimi değiştirme yolu açmıştı.

5) İktidar, Anayasa Mahkemesi’nin kararlarına zaman zaman uymamaktadır. Hatta 2016’da Erdoğan, “Anayasa Mahkemesi kararına uymuyorum, saygı da duymuyorum” çıkışıyla yeni bir yol da açmıştır. 

İşte o yol neticesinde, “Anayasa Mahkemesi’nin ihlal kararından sonra ilk derece mahkemesinin, ihlalin sonuçlarını ortadan kaldırmak için yeniden yargılama yapmakla yükümlü olduğu” ama kimi zaman bunu yapmadığı örnekler oluşmuştur.

KARŞIDEVRİME ANAYASALLIK KAZANDIRMA HEDEFİ

6) Ortada fiilen bir “12 Eylül Anayasası” zaten yoktur. Çünkü AKP’nin anayasa değişiklikleriyle anayasanın maddelerinin çoğu zaten değişti. 

Peki buna rağmen Erdoğan neden yeni bir anayasa istiyor? Çünkü “tek adam rejimi”ne uygun “tek adam anayasası” ile tarikatlar başta karşıdevrimci kurumlara anayasallık kazandırmak istemektedir.

7) Öte yandan anayasayı değiştirmek ile yeni anayasa yapmak farklı şeylerdir. Anayasalar toplum sözleşmesidir ve kurucu meclislerce yapılır. Mevcut Meclis, kurucu meclis değildir, tersine Türkiye tarihinin en gerici Meclis’idir. 

Böyle bir Meclis’te muhalefetin desteği bile anayasa yapmaya yetmez. Çünkü yüzde 48 oy Kılıçdaroğlu’na değil, Erdoğan karşıtlığına verildi.

Türkiye’nin asıl ihtiyacı 

Özetle anayasaya aykırı, anayasaya uymayan, Anayasa Mahkemesi’ni takmayan AKP iktidarı yeni bir anayasa yapamaz. 

CHP listesinden TBMM’ye giren partiler başta olmak üzere hiçbir muhalefet partisi, AKP’ye yeni bir anayasa yapabilme fırsatı sağlayacak desteği veremez. Çünkü hiçbir seçmen, o listedeki milletvekillerine “yeni anayasa” yapma görevi vermedi.

“Yeni anayasa”, AKP’nin karşıdevrimine anayasallık kazandırma girişimidir ve Cumhuriyetçi tüm kuvvetler bu tuzağa karşı birlikte mücadele etmelidir.

Türkiye’nin mevcut koşullarda yeni bir anayasaya değil, anayasaya uyan bir iktidara ihtiyacı vardır!



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Esad’ın analizi 25 Nisan 2024

Günün Köşe Yazıları