Anımsıyorum: 12 Eylül faşist darbenin

en dehşet verici en karanlık günleriydi.

Mustafa Kemal Ağaoğlu’nun

önderliğinde YAZKO’nun (Yazarlar

Kooperatifi) çıkardığı “Somut” haftalık

kültür ve düşünce gazetesi, aydınlara,

direnenlere bir soluk alma alanı açmaya

çalışıyordu...

Bu derginin 4. Sayfa’sının kadınlara,

kadın sorunlarına ayrılması ise bundan 30

yıl öncesi için tam bir devrim

niteliğindeydi.

Devrim diyorum, çünkü 4 Sayfa

yazıları, o günlere dek “Kadın sayfası”

denince alışılageldiği gibi yemek

pişirme, dikiş nakış üzerine değildi...

Kadının bedenine sahip çıkması, kürtaj

hakkı, ev içi şiddet, vb. feminist kavramlar,

tezler, bunların tartışmaya açılması

üzerineydi...

Kısa sürede öyle büyük bir heyecan

yarattı, öyle müthiş bir sinerji oluşturdu

ki bu 4. Sayfa, okurlar da oraya yazı

yetiştirmek için birbiriyle yarışır oldu.

Aradan 30 yıl geçtikten sonra

“Yazko-Somut- 4. Sayfa” kitap olarak

yayımlandı. (Kadın Kültür İletişim

Vakfı yayını) 4. Sayfa’daki yazılardan

seçmeler, bugünden o günlere

bakış, tepkiler, paylaşımlar, nereden

nereye geldiğimiz ve gelemediğimiz...

Kısacası Meryem Koray’ın

deyişiyle “Feminizmin dile gelmesi”;

Zeynep Avcı’nın deyişiyle “Hayali

cihan değer”...

Özgürlük alanları

Bu kitabı yayıma hazırlayanlardan

Stella Ovadia, sunuş yazısında

“İkinci cins olma

bilincinin yarattığı

şaşkınlığın,

öfkenin, isyanın

paylaşılır olabilmesi

inanılmaz

bir enerji doğurmuştu”

dedikten

sonra o enerjiyi

Gezi’de yaşananlara

benzetiyor:

“Bugünlerde korkuyu yenmekte

ifade edilen durum, üstlerine sıkılan

gaza rağmen eve dönmeyenlerin açtıkları

umut kapısı” ona 30 yıl önce

yaşadıklarını çağrıştırıyor: “Arayışlarımız,

siyasal olanın tarifi kadar, siyaset

yapma biçimini de değiştirdi.

4. Sayfa’da bizler için yalnızlık eşiği

aşıldı, neredeyse ‘utanç bitti’.”

Gerek bu kitap, gerek “Feminist

Dergisi”nin tıpkıbasımlarını bir araya

getiren 25. Yıl Kitabı (Kadın Kültür

İletişim Vakfı; Yayıma hazırlayan

Handan Koç) günlerdir elimden düşmüyor..

Kadın Çevresi’nin çıkardığı

Feminist Dergi’nin tüm sayıları...

Her iki kitap da kazanılan ve kazanılamayan

hakları irdeleme açısından,

kadınların hiç durulmayan koşunu

izlemek

açısından mutlak ve mutlak edinilmeli,

okunulmalı.

Faşizmin en koyu

günlerinde bile

Dün hem Cumhuriyet, hem birkaç

gazetede “Gezi Cezası”: Kültür Bakanlığı

eylemlere destek veren özel tiyatrolara

yardımı kesti kesecek, diye

bir haber vardı.

Bu yazıyı yazdığım ana (perşembe

sabahına) dek böyle bir karar açıklanmadı.

Umarım bu haber yanlıştır.

Umarım karar açıklanmadan önce muhabir

arkadaşlarımızın aldığı duyumlar

gerçek değildir. Eğer gerçekse... İnanmakta

güçlük çekerim!

Çok iyi anımsıyorum, tiyatrolara

devlet yardımı 12 Eylül faşist darbeden

sonra başladı. Hatta ilk dönemlerde

“gölge etme, başka ihsan istemem”

diye sol kesimin tiyatroları başvurmadı

bile... Ancak ayakta kalabilmenin tek

yolu olduğundan, başka türlüsü olamayacağından

ve kararlar devlet dışı

özerk bir kurul tarafından alındığından

başvurmaya başladılar. Faşizmin

en koyu dönemlerinde bile bu tiyatrolar

devlet yardımı aldılar. Çünkü ödenek

kriterleri sanatsaldı, siyasi değil.

O gün bugün bin bir türlü hükümet

geldi geçti. Sağ, orta, parçalı,

yamalı, koalisyonlar... Tiyatrolara

yardım sadece ve sadece sanatsal

ölçütler üzerinden yapıldı. Eğer

“Gezi cezası” haberi gerçekse, faşizmin

en koyu günlerinden daha da

beterini yaşıyoruz demektir!