Develerle yaşıyoruz

Gezegenimiz biyoçeşitlilik bakımından güneş sistemi içerisinde muazzam bir konumda. Bu muazzam konumunun süregelmesi için de iklim değişikliği çağında insan merkezli düşünme biçimleri esnemek ve yeni yapılara evrilmek durumunda.

Bir canlıyı koruyabilmek için onun hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Örneğin, insanların büyük kısmı ağaçların isimlerini bilmiyor, baktığında her birini ağaç olarak tanımlıyor. Oysaki ağaçlar nice meziyetleri ile biricikler. Tabii bu konuda bilmemenin sorumluluğu yalnızca insanlara ait değil. Günümüzdeki teknolojilerle telefona inen uygulamalar bile bu konuda yardımcı olabilir ama bunun için ilk adım olarak farkındalık yaratılmalı. Farkındalık yaratmak için de eğitim, kampanya gibi sayısız yöntem var.

Birçok tür ile ilgili farkındalık yaratılabilir ki bazıları ile ilgili (penguenler, kutup ayıları, kuş türleri, filler, kedigiller) yaratılıyor da. Öte yandan bu haftaki yazımın konusu hayvan dostlarımızdan devegiller ile ilgili. Ülkemizde de karşılaştığımız bu olağanüstü yaratıklarla ilgili öğrendiğim bilgiye çok sevindim. Birleşmiş Milletler (BM), 2024 yılını “Uluslararası Devegiller Yılı” ilan etti. Böylece devegillerin başta yerli halklar ve yerel topluluklar olmak üzere 90'dan fazla ülkedeki milyonlarca hanenin geçiminde ne kadar önemli olduğunu vurgulayacak. Alpaka develerinden çift hörgüçlü baktriya develerine, tek hörgüçlü develerden guanakolara, lamalara ve vicunalara kadar devegiller gıda güvenliğine, beslenmeye ve ekonomik büyümeye katkıda bulunmanın yanı sıra küresel ölçekte topluluklar için güçlü bir kültürel ve sosyal öneme sahip.

Devegiller, eski dünya develeri (camelus) ve yeni dünya develeri (lama ve vicugna) olarak iki bölümde sınıflandırılır. Yalnızca 35 ila 150 kilogram (kg) ağırlığa ulaşan yeni dünya develeri ile 300 ila 700 kg ağırlığa ulaşabilen eski dünya develerinin dış görünüşleri de birbirinden farklıdır. Devegiller kurak bölgelerde bulundukları için az suyla tasarruflu bir şekilde yaşayabilme özelliğine sahiptir.

“Uluslararası Devegiller Yılı”, devegillerin potansiyeli konusunda farkındalık oluşturmayı ve daha fazla araştırmayı, kapasite geliştirmeyi ve yenilikçi uygulama ve teknolojilerin kullanımını savunarak devegillerin yaşamı adına daha fazla yatırım yapılması çağrısında bulunuyor.

DEVEGİLLERİN 4 ÖNEMLİ ROLÜ

- Güçlü bir sosyal ve kültürel öneme sahiptirler. Yerli halkların ve Ant Dağları’nın dağlık bölgelerinde ve Afrika ile Asya’nın kurak ve yarı kurak topraklarındaki yerel toplulukların manevi kimliği ve kültüründe devegiller anahtar bir rol üstlenirler.

- Karasal ekosistemlerin sürdürülebilir kullanımına katkıda bulunur ve iklim değişikliğine karşı dayanıklılık sağlarlar.

- Açlıkla mücadele, aşırı yoksulluğun ortadan kaldırılması ve karasal ekosistemlerin sürdürülebilir kullanımıyla ilgili sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin (SKH) ilerletilmesinde önemli bir rol oynamaktadırlar.

- Dünya çapında pek çok topluluğun geçim kaynağı devegillerin ürün ve hizmetlerine bağlıdır.