Savaşın ardından NATO üyesi ülkelerin arasındaki gerilimler yeniden tırmanabilir

NATO Parlamenter Asamblesi’nin (NATO PA) Slovakyalı üyesi Tomas Valasek tarafından hazırlanan “Rusya’nın savaşı karşısında NATO’nun siyasi ve güvenlik uyumu: Stratejik konsepti yeniden düşünmek” başlıklı raporda, 2021’de yenilenen “stratejik konsepti” üzerinde “İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’daki en büyük güvenlik krizi” olarak tanımlanan Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş sonrası güncellemeler yapılması gerektiği belirtildi.

Savaş sonrası ittifakın yeni bir askeri planlama yapması gerektiği vurgulanan raporda “Rusya’nın saldırısı, ittifakın savunma ve caydırıcılığa olan odağını güçlendirmelidir” denildi ve savaşın başlangıcının ardından Almanya’nın ordusunu güçlendirme kararına dikkat çekildi. Washington Anlaşması’nın 5. maddesinde tanımlanan kolektif savunmanın, NATO’nun temelinde yatan kavram olduğunun altı çizilirken Afganistan’daki NATO misyonunun başarısızlığı anımsatılarak “İttifakın karar alıcıları, ‘NATO, kendi üyelerine kolektif savunma sağlamakta başarısızlığa uğrarsa bu krizi atlatabilir mi’ sorusunu kendine sormalıdır” ifadelerine yer verildi. Etkili bir karar alma süreci için NATO’nun bir “istişare platformu” olması gerektiği savunulan raporda ittifak üyelerinin Çin’le hem diyaloğu sürdürmesi hem de bu ülkeyle “kurallara dayalı rekabete” hazırlıklı olmaları gerektiği vurgulandı.

TÜRKİYE-YUNANİSTAN ÖRNEĞİ

NATO’nun, yeni güvenlik krizlerine hazırlıklı olması gerektiği de belirtilen raporda, ittifakın askeri yönünün yanı sıra siyasi yönünün de güçlendirilmesi önerisinde bulunuldu. Raporda, NATO’nun siyasi alanda oynadığı role örnek olarak Türkiye ile Yunanistan arasında 2020’de Doğu Akdeniz konusunda yaşanan gerilimin çözümü için “askeri çatışma önleme mekanizması” gösterilirken Ankara ve Atina’nın, aralarındaki diplomatik görüşmeleri yeniden yoğunlaştırma konusunda uzlaştıkları anımsatıldı. Raporda ayrıca “NATO üyelerinin aralarındaki uyum hep böyle devam etmeyebilir. Mevcut güvenlik krizi sonlandığında her ülke kendi ulusal gündemlerine dönüp diğer jeopolitik yönlere odaklanma eğiliminde olacaktır” ifadeleri kullanıldı.

MOSKOVA GAZI DURDURUYOR

Finlandiya’nın ulusal gaz dağıtıcısı Gasum, Rusya’dan Finlandiya’ya doğalgaz arzının yarın durdurulacağını bildirdi. Açıklamada, 21 Mayıs’tan itibaren yaz sezonunda Gasum’un Baltık doğalgaz boru hattı (Balticconnector) aracılığıyla müşterilerine diğer kaynaklardan doğalgaz tedarik edeceği, şirketin gaz dolum istasyonlarının normal şekilde çalışmayı sürdüreceği bildirildi.