Dünya Tiyatro Günü ne zaman, kim ilan etti, nasıl kutlanıyor?

Bugün, sanatın 3. dalı olan tiyatronun özel günü.

Dünya Tiyatro Günü, 1961'den beri her yıl 27 Mart tarihinde kutlanıyor.

Önemli yazar, yönetmen ve oyuncuların evrensel bir bildirge yazdığı bu uluslararası gün, Türkiye'de de her yıl düzenlenen etkinlikler ile kutlanıyor. Farklı etkinliklerin düzenlendiği bu günde siz de ücretsiz oyunlar izleyebilir, söyleşilere katılabilir ve gününüze renk katabilirsiniz.

Dünya Tiyatro Günü, 1961'de Uluslararası Tiyatrolar Birliği (International Theatre Institute) tarafından ilan edildi.

Her yıl 27 Mart günü, ITI merkezleri ve dünya çapında tiyatro grupları tarafından kutlanıyor. Pek çok ulusal ve uluslararası etkinlik kutlamalarda yer alıyor. 

En önemli etkinliklerinden biri, dünya çapında başarı kazanmış bir tiyatro oyuncusu, yönetmeni veya yazarın bir evrensel bildirge yazması. 

İlk bildirge 1962’de Jean Cocteau tarafından yazıldı.

Dönemin ITI başkanı olan Arvi Kivimaa tarafından önce Helsinki, sonra da Viyana’da yapılan 9. ITI Konferansı'nda ortaya atılan "Tiyatrolar Günü" fikri, İskandinav ülkelerinden gelen desteğin de etkisiyle hayata geçirildi. 

Kabul edilişinden sonra her yıl, Paris’te 1962 tarihli Uluslar Tiyatrosu’nun (Theatre of Nations) da açılış günü olan 27 Mart günü, ITI’nin şu an sayısı 100’ü bulan dünya çapındaki merkezlerinde çeşitli etkinliklerle kutlanmaya başlandı.

UNESCO tarafından kurulan ITI’nin “sahne sanatları bağlamında, dünya çapında bilgi ve uygulama alışverişini arttırmak, gelişim sürecinde sanatsal yaratıcılığın ve üretimin gerekliliği konusunda toplumsal bilinci uyandırmak, insanlar arasındaki barış ve dostluğun sağlanması ve artmasını gerçekleştirmek adına karşılıklı anlayışı geliştirmek, UNESCO’nun hedeflerine ulaşmasına katkıda bulunmak” gibi hedefleri, Dünya Tiyatro Günü’nde bir kez daha hatırlatılıyor.

Her yıl tiyatro ve tiyatroyla ortak çalışan diğer sanat disiplinlerinden gelen üstün başarılı bir sanatçı, bu gün için bir konuşma yapmaya davet ediliyor.

Uluslararası Bildirge olarak görülen bu konuşmanın metni 20’den fazla dile çevriliyor, pek çok gazetede yayımlanıyor ve dünya üzerindeki pek çok tiyatro grubunun oyunundan önce okunuyor. 

Pek çok televizyon ve radyo kanalı bu bildirgeyi beş kıtanın her köşesindeki dinleyicilere ulaştırıyor.

Dünya Tiyatro Günü tiyatro dünyasındaki insanlar için sahne sanatlarının insanları bir araya getirici gücünü kutlamak, seyirciyle daha iyi bir iletişim kurmak ve insanlar arasındaki anlayış ve barışı arttırmak için bir fırsat olarak görülüyor. 

Dünya Tiyatro Günü’nde yapılan etkinlikler, uluslararası işlevlerinin yanı sıra ulusal ve bölgesel tiyatro gruplarının bir araya gelmesinde de rol oynuyor.

1993'te Venezuela ITI Merkezi, 1962'den 1993'e kadar yayımlanan tüm bildirgeleri biri özgün dillerinde, diğeri İspanyolca olmak üzere iki antoloji halinde yayımladı.

Uluslararası Bildirge'nin yanı sıra ITI dünyanın hemen her yerinde büyük gösteriler ve festivaller düzenliyor. Bu etkinliklerin tamamı ITI Resmi Sitesi'nde15 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.