ABD seçimine doğru

Yaklaşan ABD Başkanlık seçimlerinde heyecan giderek artıyor. 4 Kasım'da yapılacak olan seçimlerin sonucu seçiciler kurulu esasına göre belirlenecek. Bu sisteme göre ABD'nin her eyaleti başkanlık seçimlerinde nüfus oranıyla orantılı olarak bir temsil hakkına sahip. Seçiciler kurulundaki toplam oy sayısı 538 olup, en az 270 oy kazanan aday ABD'nin başkanı olarak seçilecek. Seçimlerde ABD'nin iki büyük partisinden biri olan Demokratik Parti'yi Illinois senatörü Barack Obama; Cumhuriyetçi Parti'yi ise Arizona senatörü John McCain temsil ediyor. Seçimi kazanan aday 20 Ocak 2009 tarihinde yemin ederek göreve başlayacak.

Doğrudan halk seçmeyecek

ABD'de uygulanan başkanlık seçiminde halk, doğrudan başkanı seçmiyor, başkanı belirleyecek seçiciler kurulunu oluşturacak delegeler için oy kullanıyor.

ABD'de başkanlık seçimi, 50 eyalette ve özel statü taşıyan başkent Washington'da yapılıyor. ABD toprağı sayılan, ancak eyalet niteliği taşımayan Puerto Rico gibi bölgeler ise başkanlık seçiminde oy kullanamıyor.

Her eyalete, nüfusunun büyüklüğüne göre delege sayısı ayrılmış durumda. Örneğin en büyük eyalet California'nın 55, ondan sonra gelen Texas'ın 34 delegesi bulunuyor. Nüfus açısından en küçük sekiz eyaletin ise 3'er delegesi var.Eyaletlerin delegelerinin toplamından oluşan ve başkanı seçen seçiciler kurulunun toplam 538 üyesi bulunuyor.

Seçim günü sonunda belirlenecek bu 538 delegeden 270'inin oyunu garantileyen aday, başkan seçiliyor.

Eyaletlerin tamamına yakınında, en çok oy alan aday, delegelerin tamamını kazanıyor. Sadece Maine ve Nebraska eyaletlerinde, alınan oya göre delege dağılımı ihtimali bulunuyor.

ABD'de uygulanan seçim sisteminde, ülke çapında kullanılan oyların çoğunluğunun elde edilmesi, başkan seçilmeye yetmiyor.

Örneğin en son 2000 seçimlerinde dönemin Demokrat adayı Al Gore, ülke çapında daha fazla oy almasına karşın, delege yarışında Cumhuriyetçi George Bush'un gerisinde kalarak başkan seçilememişti.

Bazı çevreler, bu yüzden mevcut başkanlık seçimi sistemini eleştiriyor. Sistemi savunanlar ise federal bir mekanizmada bu yöntemin eyaletlerin haklarını koruduğunu ifade ediyor.

Siyahi aday Obama

ABD tarihinde başkanlığa bu kadar yaklaşan ilk siyahi aday olan Barack Obama, 4 Kasım 2008'deki seçimleri kazanması halinde, yine bu ülkenin ilk siyahi başkanı olarak tarihe geçecek.

Kendisiyle aynı adı taşıyan Kenyalı bir baba ile Ann Dunham adlı Kansaslı beyaz bir annenin oğlu olan Obama, 4 Ağustos 1961 Hawai doğumlu. Hawaii Üniversitesi'nde tanışıp evlenen çift, Obama 2 yaşındayken boşandı. Harvard Üniversitesinde burslu okuyan baba, daha sonra Kenya'ya döndü ve hükümet için çalıştı.

New York'taki Columbia Üniversitesi'nde Siyasal Bilimler okuyan Obama, 1988'de Harvard Hukuk Fakültesine girdi, buradaki öğrenciliği sırasında "Harvard Law Review" dergisinin ilk Afrika kökenli Amerikalı yöneticisi oldu.

1996-2004 yılları arasında Illinois eyalet senatörü olan Obama, 2004 yılında da ABD Senatosuna seçildi. Bu zaferinin ardından medyanın ilgisini çeken Obama, Washington'un en gözde isimlerinden biri haline geldi. Obama'nın iki kitabı, çok satanlar listesine girdi.

Barack Obama, 2007 başında başkan aday adayı olduğunu ilan etmesiyle birlikte, diğer aday adayı, eski ABD Başkanı Bill Clinton'ın eşi Hillary Rodham Clinton ile uzun süreli bir mücadeleye girişti ve zaferini ilan etti.

Barack Obama'nın Demokrat Parti'nin resmen başkan adayı olduğu ise Haziran 2008'de kesinleşti. Seçim kampanyasında "değişim" sloganını kullanan Obama, başkanlık yarışında en çok bağış elde eden lider olarak da rekor kırdı.

Obama, siyasette parlamasıyla birlikte hem ulusal, hem de uluslararası alanda "rock yıldızı" benzetmesi yapılan bir üne ve desteğe kavuştu. Obama'ya destek veren ünlüler arasında Hollywood dünyasından George Clooney, Scarlett Johannson, Robert de Niro, Tom Hanks, Matt Damon, Halle Berry ve ünlü müzisyen Bruce Springsteen bulunuyor.

Barack Obama, 1964 doğumlu ve kendisi gibi Harvard Hukuk Fakültesi mezunu olan Michelle Robinson ile evli. Çiftin, Malia (10) ve Sasha (7) adlı iki kız çocuğu bulunuyor.

Aykırı siyasetçi McCain

ABD'de 4 Kasım'da yapılacak başkanlık seçiminin Cumhuriyetçi Parti'den adayı senatör "Savaş kahramanı, lafını esirgemeyen ve aykırı siyasetçi" olarak tanımlanan 72 yaşındaki John McCain, seçilirse, bu göreve ilk kez gelen en yaşlı başkan olacak.

McCain, asker kökenli bir ailenin oğlu olarak Panama Kanalı bölgesinde 1936'da dünyaya geldi. Amiral olan büyükbabası ve babasının izinden giderek, 1954 yılında Deniz Harp Okulu'na girdi ve savaş uçağı pilotu olarak mezun oldu.

1967 yılında deniz kuvvetlerine ait savaş uçaklarında pilotluk yapmak üzere Vietnam Savaşına gönderilen McCain, aynı yıl 20 uçaklık bir saldırı filosuyla birlikte Vietnam'ın başkenti Hanoy yakınlarındaki bir termoelektrik santralını imha etmekle görevlendirildi. 1977 yılında da ABD Deniz Kuvvetleri'nin Amerikan Senatosu nezdindeki temsilciliği görevinde bulundu. Ordudan albay rütbesiyle emekli olduktan sonra siyasete atılan McCain, 1981 yılında Amerikan Kongresi'ne seçildi.

1982-1986 yılları arasında ABD Temsilciler Meclisi üyeliği yapan McCain, 1986 yılından bu yana da Senatoda Arizona bölgesini temsil ediyor.

Senatoda uzun bir süre Silahlı Kuvvetler Komitesinde üyelik de yapan başkan adayı, 1995 yılında Vietnam'la ABD arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesinde önemli bir rol oynadı.
İlk defa 2000 yılında başkanlık yarışına soyunan McCain, ön seçimlerde şimdiki Başkan George Bush'a yenildi.

Kampanyasında ağırlığı dış politika ve ulusal güvenliğe veren McCain, ABD'nin Irak'taki savaşını sonuna kadar destekliyor ve İran konusunda da sert bir söylem benimsiyor.
Buna karşın iç siyasette ılımlı politikalardan yana olan McCain, bu yüzden partisindeki muhafazakarların tepkisini topluyor.

Özellikle eşcinsel evliliği, kürtaj ve göç reformu konularındaki ılımlı görüşleri yüzünden muhafazakarların öfkesini çeken McCain, Bush yönetimiyle özellikle küresel ısınma konusunda ayrı düşüyor.

McCain, Bush yönetiminin imzalamadığı iklim değişikliğiyle ilgili Kyoto anlaşmasını imzalayacağını belirtiyor.

John McCain, demokrat rakibi Barack Obama gibi kötü giden ekonomiyi ancak kendisinin düzeltebileceğini iddia ediyor.

7 çocuğu, 4 torunu bulunan McCain, ikinci eşi Cindy ile birlikte Arizona'da yaşıyor.