Ankara, Atina’yı ‘yalancılıkla’ suçladı. AB, Türkiye’ye ‘ödül ya da ceza’ işareti verdi

Doğu Akdeniz’de nüfuz ve enerji mücadelesinde NATO’nun bölgede çatışmayı önleme mekanizmaları kurmak için Türkiye ve Yunanistan’ın teknik görüşme yapmak üzere mutabakata vardığını duyurmasının ardından taraflardan çelişkili açıklamalar sürüyor. Bu yüksek tansiyonlu demeçlerle birlikte NATO’dan dün taraflar arasında askeri teknik görüşmelerin başladığı açıklaması gelmesi de dikkat çekti.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in önceki günkü açıklamasına Yunanistan’dan yalanlama gelmiş, Yunan diplomatik kaynaklar, “Gerilimin azaltılması tüm Türk gemilerinin Yunan kıta sahanlığından derhal çekilmesi ile mümkün” açıklaması yapmıştı. Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis dün de “Doğu Akdeniz’de tansiyonun düşürülmesi görüşmelerine başlanabilmesi için Türkiye’nin tehditlerine son vermesi gerektiğini” söyledi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise Stoltenberg’in, önceki gün, açıklama yapmadan önce Yunanistan ile görüştüğünü ve Yunanistan’ın “olur” verdikten sonra “iki ülke arasında teknik görüşmelerin yapılması yönünde uzlaşıya varıldığını” duyurduğunu belirtti. “Burada yalan söyleyen NATO Genel Sekreteri değil, Yunanistan’ın kendisi ve Yunanistan bir kere daha diyalogdan yana olmadığını gösterdi. Biz bunu geçmişte yaşadık, o yüzden şaşırmadık” dedi.

Çavuşoğlu, NATO’nun “Türkiye ile Yunanistan’ın teknik görüşmeler gerçekleştirmek üzere anlaştığına” yönelik açıklamasına ilişkin, Türkiye’nin görüşünün sorulduğunu, cevaben “Memnuniyetle” denildiğini aktardı. Stoltenberg’in, “Bunu açıklayabilir miyiz” sorusunu da olumlu yanıtladıklarını kaydetti. Çavuşoğlu, NATO’nun iki ülke arasında herhangi bir çatışma ya da kazanın yaşanmaması için girişimde bulunmasının “gayet doğal” olduğuna dikkat çekti.

‘DENDİAS HAYIR DEDİ’

Çavuşoğlu, Yunanistan’ı en çok kışkırtan ülkenin Fransa olduğunu ifade ederek “Histerik davranışların kimseye faydası yok. Fransa’yı gülünç duruma düşürüyor. Bu davranışları bırakıp bizimle nasıl işbirliği yapabiliriz diye konuşması gerekiyor” diye konuştu.

Benzer bir girişimin AB)Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell tarafından da yapıldığını belirten Çavuşoğlu, “Öyle bir teklife de ‘Evet’ dedik. ‘Tarafsız bir yerde buluşabiliriz’ dedik ama önkoşulsuz şekilde buluşuruz. Daha sonra Borrell, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’ın da görüşeceğini söyledi. Sonra Dendias’ın hayır dediğini öğrendik” dedi.

‘HENÜZ MUTABAKAT YOK’

Borrell’in Doğu Akdeniz konusunda bir girişiminin olup olmamasına ilişkin de “Borrell başından beri çaba sarf ediyor. Malta’da buluştuk. Esasen Yunanistan’ın Mısır ile imzaladığı anlaşmanın haberini Malta’dayken aldık. Borrell’in orada ne kadar üzüldüğünü, şaşırdığını bizzat görmüş olduk” açıklamasını yaptı.

Borrell’in bu konudaki çabalarının sonra da devam ettiğini, NATO ile AB toplantılarında gelişmeleri net ve dürüst şekilde tüm dışişleri bakanlarına aktardığını kaydetti. Libya Savunma Bakanı Selahaddin Namroush’un da yer aldığı Milli Savunma Üniversitesi Mezuniyet Töreni’nde konuşan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da “NATO Genel Sekreteri’nin askerler arasında bir görüşmenin başlaması konusundaki girişimleri destekliyoruz” dedi.

Ege, Akdeniz ve Kıbrıs’ta menfaatların korunmasına yönelik yapılması gerekenleri yerine getirdiklerini belirten Akar, “Biz diyalog diyoruz. Savaştan yana değiliz” dedi. Uluslararası hukuka uygun şekilde iki halkın yaşamasını istediklerini kaydeden Akar, “Sanki bu zafiyet gibi algılanıyor. Hakkımızdan taviz vermeyeceğiz dediğimiz zaman bunun tehdit olarak algılanmasının da yanlış olduğunu söylüyoruz” ifadelerini kullandı.

NATO’dan dün yapılan açıklamada ise “Türkiye ile Yunanistan askeri heyetleri arasında teknik görüşmelerin başladığını, henüz bir mutabakata varılmadığı” belirtildi. Atina yönetiminin görüşme haberini yalanladığı hatırlatılan Stoltenberg, “Türk ve Yunanistanlı liderlerle yaptığım görüşmelerden sonra iki müttefik ülke, NATO’da teknik görüşmeler için bir araya geldiler bile. Bu görüşmelerin amacı askeri çatışmayı önleyecek mekanizmalar oluşturulması. Bunlar Türkiye ile Yunanistan arasındaki anlaşmazlıklarla ilgili müzakereler değil, teknik görüşmeler. Bunlar Almanya öncülüğündeki siyasi arabuluculuk çabalarını tamamlayacak çalışmalardır” ifadelerini kullandı.

AB’DEN AĞIR SÖYLEM!

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel’in, 24-25 Eylül tarihlerinde yapılması planlanan liderler zirvesinde Türkiye’ye karşı “havuç-sopa” yaklaşımıyla ilgili karar alınacağı sözleri dikkat çekti. Avrupalı haber ajanslarına demeç veren Michel, “Dış politika araçlarımızı, havuç-sopa yaklaşımımızı, ilişkiyi düzeltmek için hangi araçların kullanılacağını, saygı görmezsek hangi araçlarla tepki gösterileceğini belirleyeceğiz. Saygı görmek istiyoruz” dedi.

Doğu Akdeniz’de gerilimi düşürmek için çok taraflı konferans düzenlenmesi önerisinde bulundu. AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, birliğin krize misilleme olarak Türkiye’ye karşı yeni yaptırımlar hazırladığını, bunun liderler zirvesinde ele alınabileceğini söylemişti.