Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Tarihi Kararı

Türkiye’nin başı dertte Nahide için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin verdiği karar bir dönüm noktası sayılsa yeridir. Mahkeme aile içi ve kadına karşı şiddeti cezalandırmış ve bunu bir hukuk normu haline getirmiştir. Bu son derece önemli bir gelişmedir. Buna göre yargının aile içi özel hayata müdahalesi yasal hale getirilmektedir. Türkiye’de özellikle kadına karşı aile içi şiddetin ne kadar yaygın olduğunu düşünürsek yurdumuzda yönetimin, güvenlik güçlerinin ve yargının ne kadar büyük sorunlarla karşı karşıya geleceğini ve nasıl büyük sorumluluklar taşıyacağını algılayabiliriz. Cumhuriyetin uygarlık projesi, politikacıların eliyle uzun yıllardan beri ihmal edilmiş, göz ardı edilmiştir. Hatta uygarlık karşıtı eylemlerin hiç de ender olmadığını söyleyebiliriz. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarihi bir karar vermiştir. Artık iktidarların, Türkiye’yi yönetenlerin bir numaralı görev olarak ülkemizde, ilkelliğin, geri kalmışlığın açık bir göstergesi olan aile içi şiddeti, kadın-erkek eşitsizliğini, eğitimde süregelen fırsat eşitsizliğini yok etmek için harekete geçmesi zorunluluğu ortaya çıkıyor. Alınacak önlemleri ve sonuçlarını heyecanla bekleyeceğiz. 

Bu karar aynı zamanda benim yıllardır sıkça gündeme getirmeye çalıştığım ama hem yönetimlerce hem de toplumca göz ardı edilen sosyal engelli kavramına bir anlamda dikkat çekiyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün engelli (disabled) tanımında, fiziksel, ruhsal, bedensel unsurların yanında sosyal engel de yer alır. Bu, gözden kaçırılıyor. Yurdumuzda milyonlarca sosyal engelli var. Evliliğini ağır baskılar altında dayak yiyerek, özgürlükleri sınırlanarak sürdüren, sürdürmek zorunda kalan kadınlar sosyal engellidirler. Şimdi AİHM bu eziyet dolu yaşam için müeyyide getiriyor. Onlar aynı zamanda engelli muamelesi görerek devlet tarafından korumaya alınmalıdırlar. Bu anlayış ve bu doğrultuda alınacak önlemler Cumhuriyetin uygarlık projesine uygun düşecektir. Bu ülke ilkel geri kalmış feodalite gelenekleri ile yönetilen bir toplum olmaktan kurtarılmalıdır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin son kararının -eğer kullanabilirsek- buna iyi bir fırsat hazırladığı kanısındayım.

coskunoz@superonline.com