'Biz vermeyiz, patrondan alın'

Türkiye mayıs ayında 301 madencinin yaşamını yitirdiği facia ile sarsılırken merak edilen konulardan birisi de Soma’daki ocaklar başta olmak üzere madenlerdeki teftişler ve sonrasında hazırlanan raporlardı. Ancak Soma ve diğer madenlerde gerçekleştirilen denetimlere ilişkin raporlar bugüne kadar açıklanmadı. Soma’da da örgütlü bulunan Türkiye Maden İşçileri Sendikası (Türkiye Maden-İş) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurdu. Teftiş raporlarının birer nüshasını istedi. Ancak bakanlık “ticari sır ve gizlilik” gerekçesiyle reddetti. Raporları vermeyen bakanlık, “Teftiş bilgilerini işverenden talep edin” diyerek bir de “yol” gösterdi! İşçiyi patrona yönlendirdi. Şimdi, “Patron kendi eksikliklerinin yer aldığı raporu sendikaya verir mi” sorusu gündeme geldi.

Türkiye Maden-İş Sendikası, haziran ayında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı’na yazı gönderdi. Yazıda, Soma’da dahil olmak üzere sendikanın örgütlü olduğu işyerlerinde yani madenlerde bakanlığın gerçekleştirdiği incelemelere ait son raporların birer nüshaları istendi. Bakanlık İş Teftiş Kurulu 2 Temmuz’da yanıt verdi. Sendikanın talebi reddedildi. İş Teftiş Kurulu Başkanı Mehmet Tezel imzasıyla Türkiye Maden-İş Sendikası’na gönderilen yazıda, “İş teftiş raporları, ticari sır veya müşteri sırrı olarak nitelendirilen bilgi veya belgeler ile gizli kalması kaydıyla sağlanan ticari ve mali bilgileri içerebilmekte olup, raporların üçüncü kişilere verilmesi gibi bir uygulama söz konusu değildir. Ayrıca iş teftiş raporlarının suretleri başkanlığımız tarafından arşivlenmemektedir” denildi.

Bir de yol gösterdiler!

Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın, Türkiye Maden-İş Sendikası’na gönderdiği yazıda teftiş bilgilerine ulaşmaları için bir de “yol” gösterildi. İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nın 16. maddesinin ikinci fıkrasının c bendinde, “İşveren... teftişten elde edilen bilgilere, destek elemanları ile çalışan temsilcilerinin ulaşmasını sağlar” ifadesinin yer aldığına dikkat çekilen yazıda, “Bu madde hükmü uyarınca işyerinde yapılan teftiş ile ilgili bilgiler, işyerindeki temsilcileriniz tarafından işverenden talep edilebilir” denildi. Şimdi, işverenin kendi eksikliklerinin yer aldığı teftiş bilgilerini sendikaya verip vermeyeceği tartışması başladı.