Diyarbakır Barosu 2017 Cezaevi Raporu: Ağır hak ihlalleri yaşanıyor

Cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerini incelemek amacıyla Diyarbakır Barosu Cezaevi İzleme Komisyonu, 20 cezaevinde 98 tutukluyla yaptığı görüşmeyle hazırladığı raporu açıkladı. Diyarbakır Barosu Yönetim Kurulu Üyesi Muhammed Neşet Girasun, baroda düzenlediği basın toplantısında, 18 ayrı hak ihalli raporu hazırladıklarını söyledi. Komisyonun sahip olduğu koşullar ve mevzuatın izin verdiği sınırlar dahilinde tutuklularla görüşmeler gerçekleştirdiklerini anlatan Girasun, şöyle konuştu:

"Komisyonumuzun sahip olduğu koşulların ve mevzuatın izin verdiği sınırlar dahilinde olabildiğince çok sayıda cezaevi ziyaret edilmiş ve farklı hukuki statüde bulunan çok sayıda tutuklu ve hükümlü mahpus ile görüşülmeye çalışılmıştır. Bu çerçevede 20 Aralık 2016-31 Aralık 2017 tarihleri arasında Türkiye'nin farklı bölge ve illerinde bulunan 20 ceza infaz kurumu, 40 defadan fazla ziyaret edilmiş ve 92 mahpusla görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmeler neticesinde 18 ayrı hak ihlalleri raporu hazırlanmıştır. Bu raporlar birleştirilmek suretiyle cezaevlerinde yaşanan sorun alanları tespit edilerek, hak ihlallerine ilişkin genel bir tablo çizilmeye çalışılmıştır. Ceza infaz kurumlarındaki yaşanan hak ihlalleri; sağlık hakkına erişimin engellenmesine ilişkin ihlaller, savunma hakkının engellenmesine ilişkin ihlaller, cezaevlerinin fiziki şartlarından ve cezaevi idaresinden kaynaklanan ihlaller, dilekçe, iletişim ve haberleşme hakkına ilişkin ihlaller, kötü muamele, işkence ve diğer konulara ilişkin ihlaller, mahpus yakınlarının yaşadığı ihlaller ve çocuk mahpuslara ve cezaevinde ebeveynleriyle kalan çocuklara ilişkin ihlaller gibi başlıklar altında belirtilmiştir."

'ANNELERİYLE KALAN ÇOCUKLAR OLUMSUZ ETKİLENİYOR'
Girasun, ceza infaz kurumlarında yaşanan hak ihlallerine ilişkin bazı tespitlerle ilgili ise şunları kaydetti:

"Dezavantajlı grupların başında gelen çocuk yaştaki mahpuslar, cezaevlerinde hak ihlallerine çokça maruz kalmaktadır. Çocuk cezaevlerinin kapatılmasının tartışıldığı günümüzde, birçok cezaevinde çocuk mahpusların şiddetin birçok türüne maruz kaldığı gözlemlenmiştir. Sağlık hakkına erişimin engellenmesi, kelepçeli muayene, revirde yeterli sayıda hekim bulundurulmaması, hastane sevklerinin ve revir muayenelerinin gecikmeli yapılması ziyaret edilen cezaevlerinin neredeyse tamamında temel bir problem olarak ifade edilmiştir. Mahpus olan anneleri ile birlikte cezaevlerinde yaşamak zorunda kalan küçük yaştaki çocukların ve annelerinin bulundukları ortamın şartlarından psikolojik ve fiziksel açıdan olumsuz etkilendikleri gözlemlenmiştir. Birçok cezaevinde mahpusların çeşitli nedenlerle cezaevlerinden nakilleri sırasında kelepçenin tersten takılması ve cezaevi personellerinin sözlü ve fiziki tacizlerde bulunması, banyo ve tuvaletleri görecek şekilde kameraların yerleştirilmesi, mevzuata aykırı olan kimlik kartı taşıma dayatması ve bazı mahpusların kameralarla donatılan, her tarafı sünger veya benzeri bir malzeme ile kaplı süngerli oda olarak tabir edilen odalarda keyfi bir şekilde tutulması gibi birçok uygulama, kötü muamele ve işkence yasağının ihlali anlamına gelmektedir. OHAL'in ülke genelinde ilanından sonra, cezaevlerinde yıllardır yaşanan hak ihlalleri ve sorunlar gözle görülür ve hissedilir bir şekilde artmıştır."