Dünyada Geçen Hafta

Honduras’ta solcu lidere darbe

Orta Amerika ülkelerinden Honduras’ta cumhurbaşkanı ile ordu arasındaki anayasa krizi askeri darbeyle sonuçlandı. Ülkenin solcu Devlet Başkanı Manuel Zelaya, tartışmalı anayasa referandumuyla ilgili oylama başlamadan önce askerler tarafından tutuklanarak Kosta Rika’ya götürüldü.

28 Haziran tarihli darbeye Latin Amerika ülkeleri sert tepki gösterdi. Darbeyi Birleşmiş Milletler (BM) ve ABD de kınarken Küba, Venezüella ve Ekvador gibi ülkeler, bu ülkelerin Tegucigalpa’daki diplomatik temsilciliklerini hedef alan düşmanca bir tutum olması durumunda askeri müdahalede bulunulabileceği uyarısı yaptılar. ABD Başkanı Barack Obama, ülkesinin Honduras’taki darbeyi desteklediği yönündeki eleştirilere karşın darbenin yasal olduğunu düşünmediğini söyledi. Honduras’ta Devlet Başkanı Manuel Zelaya’nın sürgüne gönderilmesiyle işbaşına gelen yönetim, Amerikan Devletleri Örgütü’nün (OAS) baskıları karşısında, uluslararası kuruluştan çekilme kararı aldı.

Honduras’ın başkenti Tegucigalpa’da, hafta boyunca hem darbe yanlıları hem de karşıtları gösteriler düzenledi.

Zelaya aslında Liberal Parti’den seçilmiş bir toprak sahibi. Seçildikten sonra sola yaklaşan Zelaya’daki bu değişimden kendisinin de ait olduğu seçkinler sınıfı rahatsız. Honduras’taki olaylar, Zelaya’nın anayasayı değiştirmek üzere bir kurucu meclis oluşturulması üzerine halkoylamasına başvurma kararı üzerine patlak verdi. Genelkurmay Başkanlığı, Zelaya’nın tekrar devlet başkanlığına seçilmesinin de önünü açabileceği gerekçesiyle referanduma karşı çıktı.

İran aynı tas aynı hamam

İran’da yapılan tartışmalı seçim sonuçlarının ardından nihai sonucu belirleyecek oyların yeniden sayımı 29 Haziran’da yapıldı. İran Anayasayı Koruyucular Konseyi, 12 Haziran’da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimine itiraz ve şikâyetleri değerlendirerek “seçimin sağlıklı bir ortamda yapıldığının” belirlendiğini açıkladı.Böylece, Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın seçilmesi kesinlik kazandı. Öte yandan İran’da hükümete bağlı milis gücü Besicler, devlete karşı suç işlediği gerekçesiyle muhalif lider Mir Hüseyin Musavi hakkında suç duyurusunda bulundu.

İran, Tahran’da İngiltere Büyükelçiği’nde çalışan 9 İranlıyı “seçim sonrasında gösteriler düzenleyen muhalifleri kışkırttıkları” iddiasıyla gözaltına aldı. Gözaltına alınanlardan 8’i hafta içinde ifadeleri alındıktan sonra serbest bırakıldı. Diğer bir kişinin yargılanacağının açıklanması, AB-İran ilişkilerinde gerilme neden oldu.

Ahmedinejad, gösteriler sırasında vurularak yaşamını yitirmesinin ardından protestoların simgesi haline gelen Nida Sultani adlı genç kadının öldürülmesi olayının araştırılması talimatını verdi.

Bağdat bayram yeri

ABD birliklerinin Irak kentlerinden büyük ölçüde çekilmesi 30 Haziran’da tamamlanırken ülke bayram yerine döndü.

Uçak kazasından mucize kurtuluş

Yemen’den Komor Adaları’na 153 kişiyle uçmakta olan Yemen havayolu şirketi Yemenia’ya ait Airbus A310 tipi yolcu uçağı 30 Haziran günü sabah saatlerinde Hint Okyanusu’nda düştü. Kazadan tek bir kişi, 12 yaşındaki Baya Bakari kurtarıldı. 153 kişinin bulunduğu Airbus uçağından kurtulan tek kişi olan ve fazla yüzme bilmeyen Baya’nın, uçaktan fırlayarak okyanusa savrulması, uçak suda batarken bir enkaz parçasına tutunarak saatlerce suyun üzerinde kalması, “mucize kurtuluş” olarak nitelendirildi Kazanın kesin olmamakla birlikte kötü hava koşullarından kaynaklanmış olabileceği açıklandı. Araştırmalar sürüyor.

Hindistan’da artık eşcinsellik suç değil

Hindistan’da eşcinselliğin suç olmadığına karar verildi. Yeni Delhi Yüksek Mahkemesi, ülkenin İngiliz sömürgesi olduğu dönemden kalan ve eşcinselliği suç sayan 148 yıllık yasanın, ayrımcı olduğuna ve anayasayla korunan temel haklara aykırı olduğuna hükmetti. Eşcinseller arasındaki ilişkiyi “doğaya aykırı” olarak tanımlayan eski yasa eşcinseller için 10 yıla kadar hapis cezası öngörüyor. Karar, muhafazakar bir toplum olan Hindistan için dönüm noktası olarak görülüyor.

Obama’nın ilk Afganistan sınavı

ABD Başkanı Barack Obama’nın göreve gelmesinin ardından ülkenin Afganistan’da Taliban’ı hedef alan en kapsamlı operasyonu 1 Temmuz’da ülkenin güneyindeki Helmand eyaletinde başlatıldı. Taliban’ın güçlü olduğu Helmand’ın kontrolünün ele geçirilmesi amacıyla başlatılan “Hançer Operasyonu”na 4 bin ABD ve 650 Afgan askeri katılıyor. ABD donanma güçlerinin yer aldığı operasyon, hava güçleri tarafından da destekleniyor. Mart 2007’den beri Afganistan’da düzenlenen en büyük operasyonun, Obama yönetiminin savaş stratejisi açısından bir sınav anlamına geldiği belirtiliyor.

El Beşir’e Afrika desteği

Libya’da toplanan Afrika Birliği üyesi ülkelerin, hakkında tutuklama emri çıkartılan Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir için devlet başkanlığı dokunulmazlığı adına Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) ile işbirliği yapmama kararı aldığı bildirildi. Bu, Ömer El Beşir’in karakıtada tutuklanma korkusu olmadan serbestçe seyahat edebileceği anlamına geliyor.

(Derleyen: Berza Şimşek)