Erdoğan'ın "İzmir'e suyu getirdik" dediği barajda doluluk oranı kaç?

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin dünkü TBMM grup toplantısında İzmir'e suyu kendi iktidarları döneminde getirildiğini savundu. Erdoğan, "Büyük şehirler suyu kendileri temin etmek zorunda ama İzmir'de bu söz konusu değil" sözleri ile bir kez daha Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından 2009'da yapımı tamamlanan, İzmir'e içme suyu temini amacıyla yapılan Gördes Barajı'nı hatırlattı. Peki İzmir'in su ihtiyacını karşılayan barajlarda son durum ne? 

İZSU verilerine göre barajlarda son durum şöyle: 

Tahtalı Barajı: Yüzde 55

Balçova Barajı: Yüzde 79

Ürkmez Barajı: Yüzde 89

Güzelhisar Barajı: Yüzde 76

Gördes Barajı: Yüzde 4,5 

GÖRDES BARAJI DOLMUYOR

İzmir Büyükşehir Belediyesi, Gördes Barajı hakkıında şu bilgileri aktardı: Yılda ortalama 292 milyon metreküp su tüketirken, DSİ’nin İzmir’e verebildiği su miktarı yıllık ortalama 13 milyon metreküptür.

DSİ ile İZSU Genel Müdürlüğü arasında, Gördes Barajından İzmir’e su aktarılması amacıyla 2006 yılında bir protokol imzalanmıştır. Bu protokol ile İZSU Genel Müdürlüğü İzmir’e verilecek suyun karşılığında, barajın toplam yapım bedeli olan 270 milyon lirayı 30 yılda DSİ’ye ödemeyi, DSİ ise İzmir’e yılda 59 milyon metreküp su vermeyi taahhüt etmiştir.

2011 yılında barajdan İzmir’e ilk kez su verilmeye başlanmış ama verilen miktar sadece 11 milyon 720 bin metreküp olmuştur. Sonraki yıl 14 milyon 763 bin metreküp su verilmiş,  2013, 2014,2015 yıllarında da 59 milyon taahhüdünün yarısına bile ulaşılamamıştır.

2015’in ikinci yarısı 2016, 2017, 2018 yıllarında ise barajdaki su seviyesi suyun çekilebileceği güvenli seviye sınırının altına düşünce, 3,5 yıl boyunca İzmir’e Gördes’ten bir damla bile su alınamamıştır. “Susuzluktan kırıldığı” iddia edilen İzmir, 3,5 yıl boyunca herhangi bir sıkıntı yaşamadan kendi kaynaklarıyla kente su vermiştir.

DOLULUK ORANI YÜZDE 4,5

2019 yılına gelindiğinde Gördes Barajından İzmir’e alınan su miktarı sadece 4 milyon 350 bin metreküptür.

Geçen hafta tüm barajları dolduran rekor yağışlara rağmen Gördes Barajı’nda doluluk oranı bugün itibariyle hala yüzde 4,5 seviyesindedir.

Çünkü ortada çok büyük bir sorun vardır.

Bu dibi delik baraja rağmen DSİ, geçtiğimiz 10 yıl süresince hatta hiç su vermediği 3,5 yıl da dahil olmak üzere ve sanki kendi taahhütlerini yerine getirmiş gibi İZSU’dan tahsilat yapmaktadır. Yani İzmirliye kullanmadığı suyun bedelini ödetmektedir.

İZSU’nun Gördes Barajı için bugüne kadar ödediği miktar 55 milyon 611 bin TL’dir. Ama bunu da yeterli görmeyen DSİ, taahhüt ettiği ama veremediği suyun bedelinin yaklaşık 21 milyon lira tutan faizini de talep etmektedir.

Kısacası Gördes Barajı, İzmir için bir lütuf değil, bir yük olmuştur.

Sayın Cumhurbaşkanı “Aslında büyükşehirler suyu kendileri getirmek zorundadır” dese de 1053 numaralı Belediye Teşkilatı Olan Yerleşim Yerlerine İçme, Kullanma ve Endüstri Suyu Temini Hakkında Kanun’un ikinci maddesinin “Su kaynağını teşkil eden barajlar ana isale hatları ve tasfiye tesisleri DSİ Genel Müdürlüğü, depo ve tevzi şebekeleri belediyelerce yapılır” ifadesi bu konudaki görev dağılımı açıkça tarif etmektedir.

Tabi bu arada asıl gözden kaçırılmaması gereken husus DSİ’nin de, İZSU’nun da Türkiye Cumhuriyeti’ne bağlı birer kamu kurumu olduğu ve halka hizmet için kamu kaynaklarını kullandığı gerçeğidir.