Eyaletler isyanda

Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınının ağır tablosunun yaşandığı ABD’de Trump yönetimiyle eyaletler arasında ipler gerildi. ABD’nin doğu ve batısındaki bazı eyaletler, Başkan Donald Trump’ın Amerikalıların yeniden işlerine dönmeleri konusunda kararını valilerin değil kendisini vereceğini söylemesine tepki gösterdi. Eyaletler kademeli olarak işletmeleri yeniden açma ve sosyal mesafe kurallarını hafifletme çalışmalarını merkezi yönetime göre değil, kendi aralarında koordine edeceklerini duyurdu. 

HEYET OLUŞTURULACAK

Doğu’daki New York, New Jersey, Connecticut, Massachusetts, Pennsylvania, Delaware ve Rhode Island valileri, bir plan oluşturmak için her eyaletten birer halk sağlığı ve ekonomi uzmanıyla birlikte çalışma grubu oluşturdu.  Öte yandan batıdaki  Kaliforniya, Oregon ve Washington valileri de işletmeleri salgın sonuçlarına bakarak yeniden açmak üzere bir “Batı eyaletleri Paktı” ilan ettiler. 

Bu eyaletlerin Massachusetts dışında hepsinin Cumhuriyetçi Partili yönetimlerde olduğu belirtiliyor. Salgının en şiddetli vurduğu New York Valisi Andrew Cuomo, Trump’ın ticari işletmelerin açılmasına yönelik talimatına uymayacağını, böyle bir kararı uygulamasının kamu sağlığına tehdit anlamına geleceğini söyledi. Cuoma, diğer eyaletlerle işbirliğine atıf yaptı. “Verileri inceleyeceğiz, deneyimlerden yararlanacağız. Bu işbirliği bize rehber olacak yeni parametreler sağlayacak. Ekonomiyi yeniden açmayı dört gözle bekliyoruz ama bunu akıllı bir planla yapamazsak, yanlış yaparsak geri tepebilir” dedi. “Ülkenin kurucularının yönetimle ilgili kararlarının anayasayla da belirlendiğine” değindi. 

Cuomo, anayasaya atıfla “Federal hükümetin mutlak gücü olmadığını söylüyor... Başkanın söylediklerinin tam tersini söylüyor. Böyle bir durumda bunun bir kral olacağını belirtiyor” diye konuştu.

 Eyaletler arasındaki işbirliğinin Trump’a karşı çıkmak anlamına gelip gelmediği yönündeki bir soruya ise New Jersey Valisi Philip Murphy, ‘’Sadece gerçeklere dayalı kararlar almaya odaklıyız” yanıtı verdi. 

TRUMP ÖFKELENMİŞTİ

Trump, Amerikalıların işe geri dönmeleri ve kapalı işletmelerin yeniden açılması ile ilgili son kararı kendisinin vereceğini açıklayarak “tek yetkili Amerika Birleşik Devletleri Başkanı’dır” demişti. Ancak uzmanlar ABD’de eyalet sistemine vurgu yaparak halihazırda Trump’ın başkanlık yetkilerinin geniş çerçevede olmadığına işaret ediyor. 

Trump önceki gün salgında geç harekete geçtiği yönündeki iddiaları ise reddetti, basını yalan haber yapmakla suçladı. Bazı eyaletlerin önlemleri gevşetmeye yanaşmama ihtimaline ilişkin, “Bir kişi ABD Başkanı ise yetkileri tamdır. Ekonomiyi açıp açmamak, başkanın kararıdır. Eyalet valileri de başkanın onayı olmadan bir şey yapamayacaklarını bilir” ifadesini kullandı.