Hasanoğlan Köy Enstitüsü ‘kimsesiz’ kaldı

Yaklaşık 80 yıl önce Ankara Elmadağ’da kurulan Hasanoğlan Köy Enstitüsü’nün yapılarının ve tarihi kalıtlarının korunması için Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Ankara Şubesi ve İsmail Hakkı Tonguç Belgeliği Vakfı’nın çağrısı ile bir araya gelen Hasanoğlan Çalışma Grubu tarafından, Cumhuriyetin mirası Hasanoğlan’ın yerleşkesinin korunması için açıklama yapıldı. 2009-2010 yıllarındaki çalışmalar ile Hasanoğlan’daki Sinema Salonu ve Müzik İşliği için Kültür Bakanlığı olanakları ile restorasyon çalışması başlatıldığı ve iki yapının yıkılmaktan kurtarıldığı kaydedilen açıklamada, şu tespitler yapıldı:

‘25 bin kitap toz topram içinde’

“Yerleşke üzerinde sonradan Polis Akademisi, Milli Eğitim Akademisi, imam hatip lisesi gibi okul ve yapılar kuruldu, bölgenin tarihi ruhuna saygı gösterilmedi. Köy Enstitüsü döneminden kalan yapılar bugün de kimsesizlik ve bakımsızlık içinde. Sembolik olarak bir müze gibi görülen ve kapısı çoğunlukla kapalı, görevlisi bulunmayan Yüksek Köy Enstitüsü yapısındaki birçok sanat eseri ve tarihi anıtsal eşya ise, birer ikişer kaybolmakta. 15 bini 1950 öncesi baskılı 25 bin kitap toz toprak içinde, kayıtsız ve sahipsiz olarak çürümeye terk edildi. Yerleşkede bulunan Hasanoğlan Anadolu Fen Lisesi kadro ve olanakları böyle bir yerleşkenin korunması için yeterli olmamakta.”

‘Üretim Üniversitesi yaşama geçirilecek’

Ankara Büyükşehir Belediyesi ile Yenimahalle ve Çankaya Belediyelerinin desteğiyle çalışmalar yürüten çalışma grubu, Hasanoğlan’ın kuruluşunun 80. kuruluş yıldönümü için yapılması planlanan etkinlikleri ve Hasanoğlan’ın korunması için yol haritasını da açıkladı. Açıklamada, “UNESCO tarafından tüm dünyaya örnek eğitim modeli olarak önerilmiş Köy Enstitüsü eğitim ruhunun, özgürleşme ve üretim sürecinin, yeniden yörede ve ulusal boyutta canlandırılması için çaba gösterilmeli, bu kaynaktan geleceğimiz için yararlanmanın yolları aranmalı. Yöre halkı, tarım ve hayvancılığın yeniden canlandırılmasını, özgür ve iş içinde yaparak ve yaşayarak öğrenmenin yöntemlerini araştıracak, davranış adımlarını gerçekleştirecek bu eğitim ve üretim sürecinin bir parçası olmalı. Yerleşke ve üzerinde bulunan anıt yapılar korunmalı, bakıma muhtaç yapılar için restorasyon çalışması başlatılmalı. ‘Hasanoğlan Eğitim ve Üretim Üniversitesi’ yörenin kurtuluş ve geleceğe dönük gelişimi için somut bir öneri olarak yaşama geçirilmeye çalışılacaktır” ifadeleri yer aldı.

Etkinlikler 3 gün sürecek

Açıklamada, etkinlik planı ise şöyle açıklandı:

“17 Nisan Cuma günü Ankara’da akademik alanda Köy Enstitüleri’nin günümüzdeki uygulanabilirliği üzerine bir tartışma ortamının yaratılacağı, üniversite kadrolarına ve öğrencilerine yönelik bir etkinlik için gereken başvuru yapıldı, hazırlıklar belli bir aşamaya geldi. Aynı gün ve yerde ODTÜ Türk Halk Bilim Topluluğu tarafından “Ham Meyvayı Kopardılar Dalından” adlı müzikli gösteri sahnelenecek. 18 Nisan 2020 Cumartesi günü ise, Çankaya Belediyesi Yılmaz Güney Sahnesi’nde katılımcı tüm kurum ve kuruluş temsilcilerinin bir araya geleceği, Köy Enstitüsü düşüncesinin günümüze taşınması yol ve yöntemlerinin tartışılacağı bir salon toplantısı gerçekleştirilecek. 19 Nisan Pazar günü, Hasanoğlan Atatürk Öğretmen Okulu Mezunları Derneği’nin bugüne kadar öncüsü olduğu ‘Hasanoğlan Onurumuzdur’ etkinliğinin aynı derneğin çabası ve diğer kurum ve kuruluşların, Hasanoğlan, Elmadağ ve Ankara halkının da katılımıyla daha coşkulu bir biçimde kutlanması sağlanacak.” ANKARA