Hep parmaklıklar ardında!..

“Gazetecilik” ve “hapishane” kavramları öylesine özdeşleşmiş ki, artık ikisini birbirinden ayrı düşünmek pek mümkün olmuyor. Biraz muhalif, biraz aykırı bir “kalemin” yolu muhakkak adliye koridorlarından, hatta parmaklıklar ardından geçiyor. Türk karikatürünün mihenk taşlarından Eflatun Nuri Erkoç adına düzenlenen karikatür yarışması, gazetecilerin bu gerçeğini bir kez daha gözler önüne serdi. İzmir Gazeteciler Cemiyeti (İGC) ile Konak Belediyesi işbirliğinde düzenlenen “basın ve ifade özgürlüğü” konulu yarışmada dereceye giren ve sergilenmeye değer görülen yapıtlar, Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nin fuayesinde, önceki geceki ödül töreni kapsamında konukların da beğenisine sunuldu. Çalışmaların tamamına yakınında gazeteciler, baskı altındaki kişiler olarak çizgilere yansımıştı. Çoğunluğu da demir parmaklıkların ardında çizilmişti. “Dışarıdaki gazeteciler” ise çoğunlukla baskı öğeleriyle birlikte karikatürlerde yer alıyordu. Otorite tarafından ya sırtına inen copla ya da hâkim karşısında terbiye edilmek isteniyordu. Ancak karikatürler, bunun yanında direnişi de umudu da yansıtıyordu. Konak Belediye Başkanı Sema Pekdaş, törende yaptığı konuşmada tam da bunu vurguladı: “Karikatür, insanları sarsan bir sanat dalı. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde, mahkeme kararlarında ifade ne kadar sarsıcıysa o kadar korunmaya değer olduğu belirtiliyor. Ama maalesef günümüzde sansür, otosansür ve gazeteciler üzerinde baskılar almış başını gidiyor. Öyleyse inadına karikatür, inadına ifade özgürlüğü demek lazım. Biz bu nedenle bugün buradan tutuklu gazetecilere, tutuklu sanatçılara, köşelerinden ayrılmış olan gazetecilere bir selam da yolluyoruz. Basın ve ifade özgürlüğünün, demokrasinin vazgeçilmez görevi olduğunu vurgulamak istiyoruz.”

Çizgiye hükmedemezler

İGC Başkanı Misket Dikmen de zulmün ve baskının olduğu yerde kalemin en güçlü silah olduğunu kaydetti. Dikmen, “Gazeteciler, onların şahsında basın özgürlüğü demir parmaklıklar ardına atılınca sözler yetmedi, Konak Belediyesi ile birlikte çizgilere başvurduk. Gelen eserler hem yaşadığımız kara tabloyu gözler önüne serdi hem de bizlere özgür bir gelecek adına yeni ufuklar açtı, umut aşıladı. Yarışmamızı ithaf ettiğimiz Eflatun Nuri’nin afişimizde yer alan karikatürü 1960’lı yıllara ait. Bu da bize geçen zamanda ülkemizde basın özgürlüğü adına çok da fazla bir şey değişmediğini gösteriyor” diye konuştu.

 Özgür çizerler

Bu yıl ilki düzenlenen yarışmada, “özgür çizerler” asından birinciliği Engin Selçuk, ikinciliği Hicabi Demirci, üçüncülüğü de Oktay Bingöl kazandı. Karikatür Onur Ödülü’nün Latif Demirci’ye verildiği gecede sahneye çıkan Leman Sam, şarkılarını tutuklu gazetecilere ve Gezi’de yaşamını yitiren gençlere adadı.