İlk görüşmeye YPG damgası

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan iki ülke arasında yüksek tansiyona yol açan ağır gündem maddeleriyle gittiği Washington’da dün ABD Başkanı Donald Trump’la uzun süredir merakla beklenen ziyaretini gerçekleştirdi. Trump’ın göreve gelmesinin ardından ilk yüz yüze görüşmede masaya yatırılan yakıcı gündem maddelerinin başında ise Ankara’nın açık muhalefetine karşın Washington yönetiminin Suriye’de ittifakta olduğu YPG güçlerini ağır silahlandırma kararı, Fethullah Gülen’in Türkiye’ye iadesi ile Rıza Sarraf ile ilgili ABD’de görülmekte olan dava vardı. İkilinin öğle yemeği öncesinde yaklaşık 20 dakika süren görüşmesi ve ardından yapılan ortak basın toplantısında Trump cephesinden Türkiye’nin kaygılarını dindirmeye yönelik ılımlı mesajlar gelirken Erdoğan’dan Washington’ın YPG’yle ittifakına tepki yinelendi.

Diğer yandan Erdoğan iki ülke arasındaki işbirliği vurgusuyla teröre karşı birlikte mücadele vurgusu yaptı. Çin’in başkenti Pekin’de düzenlenen “Kuşak ve Yol” zirvesinin ardından önceki gece 23.50’de Washington’a varan Erdoğan, Andrews Askeri Hava Üssüne’nde ABD Protokol Genel Müdür Vekili Rosemerie Pauli ve Türkiye’nin ABD Büyükelçisi Serdar Kılıç tarafından karşılandı. Trump, Erdoğan’ı TSİ 19.40 sıralarında Beyaz Saray’ın önünde karşıladı. Basının ikilinin görüşmesine yoğun ilgisi vardı. ABD Başkanı, Oval Ofis’teki görüşme başlamadan gazetecilere “Erdoğan ile uzun ve zorlu görüşmemiz. Başarılı geçeceğini biliyorum. Güçlü ve somut bir görüşme yapacağız. Bundan sonra da daha iyi bir düzeye getireceğiz. Türkiye’yle başarılı ve güçlü ilişkilerimiz var” dedi. Trump, “YPG konusunda konuşacak mısınız” sorusuna cevap vermedi. Basının dışarı çıkarılmasının ardından 19.45’te iki liderin baş başa görüşmesi başladı. 22 dakika süren başbaşa görüşmenin ardından iki lider, ortak basın açıklaması gerçekleştirdi.

Erdoğan: Bölgenin etnik yapısı değiştirilmemeli

Ortak basın toplantısında Erdoğan’ın “Bölgemizin geleceğinde teröre yer yoktur. Özellikle YPG-PYD terör örgütlerinin muhatap alınması mutabakata uygun değildir” ifadeleri dikkat çekti. Erdoğan şu görüşlerini diye getirdi: “Bir kez daha Sayın Trump’ı seçimlerde elde ettiği başarıdan dolayı kutluyorum. Köklü geçmişe dayanan Türkiye-ABD ilişkilerinin mevcut durumunu ele aldık. Aramızdaki ilişkileri güçlü tutmamız, küresel barış için de önemlidir. Bölgemizin içinden geçtiği çalkantılı dönemde, iki ülkenin göstereceği ilişki her zamankinden daha önem kazanmıştır. Esasen ABD ile BM, NATO ve G-20 gibi kilit kuruluşlarda yakın bir ilişki içerisindeyiz. Önümüzdeki süreçte bu alanlar başta olmak üzere diyaloğu arttırma kararındayız. Bu ziyaretimiz tarihi bir dönüm noktası teşkil edeceğine inanıyorum. Bu görüşmelerin büyük kazanımlar elde edeceğine inanıyorum. Ekonomi, enerji ve savunmada işbirliğini artacak. DEAŞ başta olmak üzere bölgemizdeki tüm terör örgütlerine karşı koymalıyız. Bölgemizin geleceğinde teröre yer yoktur. Özellikle YPG-PYD terör örgütlerinin muhatap alınması mutabakata uygun değildir. Aynı şekilde terör örgütlerinin faaliyetlerini bahane ederek bölgenin etnik yapısını değiştirmeye çalışanlara da müsaade etmemeliyiz.” İkili lider ortak basın toplantısından sonra heyetler arası görüşmelere geçti. ABD ve Türkiye heyetleri öğle yemeğinde bir araya geldi. Erdoğan’a Washington ziyaretinde eşi Emine Erdoğan, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ve Milli Savunma Bakanı Fikri Işık da eşlik etti. Erdoğan’ın ziyaretine hazırlık olarak bir haftayı aşkın bir süre önce de Washington’a giden isimler Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ve Cumhurbaşkanlığı sözcüsü İbrahim Kalın’dı. Bu heyetin temasları sürerken aynı anda ABD Başkanı Trump’ın Pentagon’un Suriye’de IŞİD’in kalesi Rakka operasyonu çerçevesinde Suriye Demokratik Güçleri’nin ana bileşeni YPG’ye ağır silahların verilmesi kararına imza atması başta Ankara cephesi olmak üzere geniş yankı bulmuştu.

‘Virgül değil nokta’

Gözler Suriye ve Irak’ta IŞİD’e yönelik nihai operasyonlara çevrilirken Beyaz Saray’daki görüşmede Erdoğan’ın Ankara tarafından PKK’nin Suriye kolu olarak görülen YPG’nin ABD tarafından ağır silahlandırma kararına yönelik muhalefeti bir kez daha masaya getireceği yorumları da basında yer almıştı. Erdoğan geçen hafta Pekin gezisi öncesinde yaptığı açıklamada da “Amerika’yı bir terör örgütünün yanına yakıştıramıyoruz. Aynı şeyi, sayın Putin’e de söyledim, Rusya’ya da yakıştıramıyoruz” yanıtını vermişti. Trump ile görüşmesi öncesinde, ön heyetin görüş alışverişinde bulunduğunu hatırlatan Erdoğan, kendi görüşmesi için “Virgül mesabesinde değil, nokta mesabesinde olacak” nitelemesinde bulunmuştu. Erdoğan, Trump ile görüşmesi sonrasında Türkiye Büyükelçilik konutuna geçerek ABD’li kanaat önderleriyle bir araya geldi.

Kongre'den 'Gülen güdümlü' mektup

Ziyaret öncesinde ABD Kongresi’nde bir grubun Başkan Trump’a hitaben Türkiye’ye ilişkin uyarı ve talepleri içeren mektubu basında yayımlandı. Türkiye basınından kimi kaynaklar ise “Erdoğan yönetiminin insan hakları siciliyle” ilgili mektubun arkasında Gülen Cemaati’nin bulunduğunu yazdı. 15 Temmuz darbe girişiminin arkasındaki isim olduğu iddiasıyla ABD’den iadesi istenen Fethullah Gülen’in bir makalesinin tam da Erdoğan’ın ziyareti sırasında Washington Post’ta yayımlanması da dikkat çekti.

Trump: İstenen silahları vereceğiz

Ortak basın toplantısında Trump, “Erdoğan’ı konuk etmekten şeref duyuyorum. Türkiye, Sovyetler Birliği’ne karşı efsanevi bir varlık gösterdi. Onların Kore’deki cesareti unutulmazdır. McCarty, Türk askerleri ve generallerinin şerefini ve cesaretini takdir etmiştir ve dünyanın en iyi askerlerden olduğunu söylemişti. Türkiye’yi terörle mücadelede PKK, IŞİD gibi örgütlere karşı destekliyoruz. Şu anda terörle mücadelede ortak bir düşmanımız var ve beraber çalışmak istiyoruz. Suriye’de barışçıl bir sonuç için gerçekleşen çabaları takdir ediyoruz. Diyalog ve dayanışmamızı devam ettireceğiz” diye konuştu. Trump, “Erdoğan’ın istediği askeri ekipmanların en kısa zamanda Türkiye’ye ulaştırılacağından emin olduğunu” da söyledi.