İlk yargı paketi Meclis yolunda

Adalet Bakanlığı’nın üzerinde çalıştığı 1. yargı paketi büyük oranda tamamlandı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile yapılacak son değerlendirmenin ardından netleştirilecek yasa önerisinin, gelecek hafta TBMM Başkanlığı’na sunulması bekleniyor. Bakanlığın hazırlıklarını büyük oranda tamamladığı 1. yargı paketinde şu düzenlemelerin yer alması bekleniyor:

İstinafta temyize genişleme: İstinaf mahkemelerinin temyiz edilemeyecek 5 yılın altındaki hapis cezaları kapsamında olsa bile TCY’nin “halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit”, “suç işlemeye tahrik”, “suçu ve suçluyu övme”, “halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama”, “kanunlara uymamaya tahrik”, “Cumhurbaşkanına hakaret”, “devletin egemenlik alametlerini aşağılama”, “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama”, “silahlı örgüt”, “halkı askerlikten soğutma” suçları ile Terörle Mücadele Yasası’nın 7. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan suçlar (terör örgütünün cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapmak), Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’nın 28. maddesindeki “yasaya aykırı toplantı veya gösteri yürüyüşleri düzenleyen veya yönetenlerle bunların hareketlerine katılanlar” ile 31. maddesindeki toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme kurul üyelerinin imzasını taşımayan propaganda malzemelerini hazırlayanlara verilen cezalar temyize götürülebilecek.

Geçmiş kararlara da uygulanacak: Bu düzenleme, önerinin yürürlüğe girmesinden itibaren 15 gün içinde talep etmek koşuluyla aynı suçlarla ilgili olarak bölge adliye mahkemelerince verilmiş kesin nitelikteki kararlar hakkında da uygulanacak. Bu düzenlemenin halen cezaevinde bulunan eski Cumhuriyet yazarları ve çalışanlarını da kapsadığı belirtiliyor. İstinaf mahkemelerince verilen kesin nitelikteki kararlar ile temyize tabi olan kararların birlikte verilmesi durumunda temyiz incelemesinin sonuçlanmasına kadar kesin nitelikteki kararların infazı ertelenebilecek.

Tutuklamaya somut delil: Tutuklamayı gerektiren suçlarda tutuklama için “suçun işlendiği konusunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı” ifadesi kaldırılarak yerine “suçun işlendiği konusunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığını gösteren somut delillerin bulunması” ibaresi getirilecek.
Soruşturmada tutukluluk sınırı: Ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde tutukluluk süresinin en fazla 1 yıl; ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde 2 yıl; terör suçlarında 5 yılı geçemeyeceğine ilişkin Ceza Muhakemesi Yasası’nın 102. maddesine yapılacak eklemeyle, soruşturma aşamasında tutukluluğun bu sürelerin yarısını geçemeyeceği hükmü getirilecek. Çocuklar için süreler yarı oranında uygulanacak.

TMY’ye ‘düşünce’ rötuşu: Terörle Mücadele Yasası’nın (TMY) “terör örgütleri” başlıklı 7. maddesinin ikinci fıkrasına “Haber verme sınırlarını aşmayan veya eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz” ibaresi eklenecek.

Pasaportlar iade: OHAL kapsamında kendisi ve eşlerinin pasaportlarına el konulan kişilerden hakkında soruşturma veya kovuşturma bulunmayanlara, beraat edenlere, cezası tümüyle infaz edilenlere veya ertelenenlere pasaport verilebilecek.

Şiddet mağdurlarının tedavisi: Hiçbir sosyal güvencesi olmayan şiddet suçu mağdurlarının suçtan kaynaklı tedavi giderlerinin tamamı devlet tarafından karşılanacak.
Özel infazla kısmi af: Ev hapsi ve hafta sonu hapsin koşulları genişletilecek. Yalnızca hafta sonu ya da her gün yalnızca geceleri cezaevinde infaz kararı verilebilmesi için kasten işlenen suçlarda 6 aylık ceza sınırı 1.5 yıla çıkarılırken; taksirle işlenen suçlar da bu kapsama alınabilecek. Örgüt suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkûm olanlar yararlanamayacak.
Avukatlara pasaport: 15 yıl kıdemi bulunan avukatlara yeşil pasaport verilebilecek.
Çocuklara özel oda: Cumhuriyet savcısı veya hâkim tarafından ifade ve beyanının özel ortamda alınması gerektiği ya da şüpheli veya sanık ile yüz yüze gelmesinde sakınca bulunduğu değerlendirilen çocuk veya mağdurların ifade ve beyanları özel ortamda uzmanlar aracılığıyla alınacak.

Önce erişime engelleme: Erişimin engellenmesi kararı, içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle (URL ve benzeri) verilecek.