Kaçırılan mozaikler evine geliyor

2012 yılında ilk kez Cumhuriyet’te duyurduğumuz bu kaçakçılık olayı üzerine Kazılar ve Müzeler Genel Müdürü Murat Süslü, yardımcıları ile üniversiteye giderek, bu mozaiklerin geri verilmesinde ilke anlaşmasına varmıştı.

Mozaiklerin görsellerini de ilk olarak Zeugma’da kazı yapan arkeoloji profesörü Kutalmış Görkay, Kültür Bakanlığı’na 2012’de vermişti. 12 parçadan oluşan bu mozaikler Bowling Green Üniversitesi’nin Wolfe Sanat Merkezi’ne antikacı Peter Marks 35 bin dolara satmıştı.

15 Mayıs’ta Kültür Bakanlığı adına Türkiye’nin Şikago Başkonsolosluğu’nda New York’ta görevli Kültür Müdürü Tülin Sermin Özduran ile Bowling Green Üniversitesi Rektörü Dr. Rodney Rogers, Sanat Fakültesi Dekanı Dr. Raymond Craig ve Rektör Yardımcısı Sean P. Fitz- Gerald, mozaiklerin Türkiye’ye geri verilmesi anlaşmasını imzaladılar. Mozaiğin izlenmesi ve geri getirilmesinde Genel Müdürlüğün “Kaçakçılık Dairesi” görevlileri etkin çalışmışlardı. Anlaşmaya göre, Türkiye mozaiklerin kopyalarını üniversiteye gönderecek. Mayıstan sonra mozaiklerin geri getirilmesinde ilginç bir siyasal uygulama devreye girdi.

Nasıl Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, bundan önce New York’tan “Yorgun Herkül” heykelini uçağı ile getirip övünç kaynağı yapıldıysa, benzeri bir uygulama bu mozaikler için de düşünüldü. Bu mozaikleri “Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin Cumhurbaşkanı’nın uçağı ile getirerek Türkiye’ye ve dolayısıyla kendi kentine kazandırma başarısı” siyasası yerel seçimlerden önce kullanılacak. Anımsanacağı üzere Şahin, Zeugma mozaikleri üzerinde topuklu ayakkabı ile dolaşırken eleştirilmişti. Oysa eski Genel Müdür Süslü, bu tür tarihsel yapıtların “ücretsiz taşınması anlaşması” yapmıştı!