'Köpekler soytarı değildir, karne hediyesi hiç değildir!'

Türkiye’nin profesyonel K9 eğitmenlerinden biri olan Erdinç Sarımusaoğlu son zamanlarda gündemde olan köpek işkenceleri konusuyla ilgili  merak uyandıran soruları Cumhuriyet Haber Portalı’na  yanıtladı.

Antalya’daki köpek eğitim merkezinde eğitim için verilen köpeklere dayak atılması skandalının ardından her gün farklı bölgelerde köpeklere dayaklı eğitim videoları, haberleri gündeme gelmekte. Köpek eğitimi konusunda Türkiye’nin en başarılı ve uzman kişisi olarak neler söyleyebilirsiniz? Köpek Eğitiminde 'dayak' var mıdır ve bu eziyet görüntülerini nasıl tanımlarsınız?

Söz konusu videoda köpeklere eziyet eden şahısların eğitimci olmadığı ortada. Bir köpek eğitim merkezinde hem eğitmenler hem de bakıcılar vardır. Bu şahıslar eğitimci kimliği taşıyorlarsa da, köpeklere bu şekilde davranan insanlara eğitimci diyemeyiz. Muhtemelen köpeklerin bakımını, beslenmesini ve temizliğini yapıyorlar orada.  Görüntülerin en acı kısmı ise şahısların eziyet etmekten zevk almaları! Köpek eğitiminde dayak yoktur! Dayak var ise, bunun adı eğitim olamaz. Çünkü dayak köpeğe bir mesaj iletmez.

Dayak yiyen köpek paralize olur, korku, endişe, heyecan duyar ve tek istediği bir an önce o kişiden ve ortamdan uzaklaşmaktır. Sahibinden ya da eğiticisinden dayak yiyen köpek tekrar onlarla bir şey yapmak istemez. Bu şekilde eğitim yapmak mümkün değildir.

K-9 EĞİTİMLERİ FOTO GALERİSİ İÇİN TIKLAYINIZ

Köpek eğitimi, köpeğin ihtiyaç duyduğu ödül mamaları ve oyuncaklar kullanılarak motivasyonun ve adapte olma davranışının sağlandığı bir şekilde dizayn edilmelidir. Eğiticinin görevi öncelikli olarak köpeği eğitilmeye istekli hale getirmektir! Bu da ancak beslenme ve oyun yönetimi ile gerçekleşir. Bir köpek eğitmeni köpeğin ihtiyaç duyduğu şeyleri (Çeşitli ödül mamaları ve değişik oyuncaklar) tespit eder ve eğitimde kullanacağı noktaları ve miktarları belirler.

Eğitim oyun şeklinde olduğu takdirde, köpekler sahaya koşarak, hevesle ve mutlu bir şekilde girer. Sahada mutlu olduğu için eğitim sahasını terk etmek istemeyen köpekler de vardır. Köpek eğitildiğini ya da yönlendirildiğini anlarsa bundan hoşlanmayacaktır. Eğiticinin sahip olduğu ödül mamaları ve oyuncaklar bile ilgi çekici olmaktan çıkacaktır. Ve eğiticinin yaptırım gücü kalmayacaktır. Yaptırım gücü kalmayan sözde eğiticiler ise çoğu zaman köpeğe şiddet uygulamaya başlarlar!

HABERİN VİDEO GALERİSİ İÇİN TIKLAYINIZ

‘Her söylediğimi her zaman eksiksiz yerine getiren mutsuz bir köpeğim olmasındansa, ara sıra beni dinlemeyen mutlu bir köpeği tercih ederim’

Doğru davranışı işaretlemek kadar, yanlış davranışın ortaya çıkmasını engellemekte çok önemlidir köpek eğitiminde. Yanlış ya da doğru, bir eylem ne kadar çok gerçekleştirilirse, tekrar edilirse, sonradan ortadan kaldırılması zor bir davranış olarak karşımıza çıkması çok olası bir durumdur. Yavru köpek sehpayı kemiriyorsa, sehpayı ortadan kaldırmalıyız çünkü yavru köpekler bu tip yaramazlıklar yaparlar. Ve yanlış davranışları pozitif kullanarak ortadan kaldırmak çok güçtür. Zira köpek bize göre yanlış olan davranışlarını, göstermiş olduğu eylemler sonrasında pozitife kavuştuğu ya da sahip olduğu için edinmiştir! Köpek havladığında ödül vererek susturmaya çalışmak gibi…

Bir köpeği bir kez yatağınıza aldığınızda emin olun ikinci kez isteyecektir’

Köpek eğitiminde tutarlı olmak gerekir. Büyüdüğünde müsaade etmeyeceğimiz davranışlarına yavruyken de müsaade etmememiz gerekir. Köpekler liderlerine yakın olmak isterler. Bir köpeği bir kez yatağınıza aldığınızda emin olun ikinci kez isteyecektir. 20 kez üst üste yatağınıza aldığınızda ise artık orası onunda yatağı olmuştur. Orada tekrar yatmak istemesi çok normaldir.

PROFESYONEL K9 EĞİTİMİ NASIL OLMALI? VİDEOSU İÇİN TIKLAYINIZ

‘Yeni sevgili bulduğunuzda, onu yatağınızdan uzaklaştıramazsınız’

 Bazı köpekler sahip oldukları hakları geri almakta daha ısrarcı olabilirler. Bu durumda sahip zor kullanarak, yani negatif yaparak köpeğini yatağından uzaklaştırabilir fakat bu seferde köpek ile sahibin ilişkisi bozulacaktır, bozulmaya başlayacaktır. Yeni sevgili bulduğunuzda, onu yatağınızdan uzaklaştıramazsınız. Başta pozitif gibi görünen durum artık negatif olmuştur! Köpek eğitimi buna benzer birçok önemli, üzerinde durulması gereken, bir çocuk büyütmek gibi ciddi bir şekilde ele alınması gereken bir konu olmalıdır!

‘Dayak' yiyen köpeğin psikolojik travma yaşadığını biliyoruz. Peki, köpeklerde bu durumun atlatılabilmesi için neler yapılabilir?

Köpeğe şiddet uygulamak az ya da çok mutlaka travma yaratacaktır. Travmanın miktarını uygulanan şiddetin miktarı belirlemektedir. Bir insandan dayak yiyen köpek, artık diğer insanlara da eskisi kadar güvenmeyebilir. Kafesinde dayak yiyen bir köpek kafesine eskisi kadar istemeyerek girer. En güvende hissetmesi gereken yer artık güvenli değildir!

‘Ve güven çok zor kazanılır’

Evinde dayağa maruz kalan köpekte depresyon kaçınılmazdır. Her travma miktarına göre bir etki bırakır beyinde, ağır travmalar adeta çizer, kazır travma yaşayan canlının beynini. Ve kolay kolay unutamaz!

Her zaman sinme olarak karşımıza çıkmaz bu problem; dayağa maruz kalan köpekler agresyon da gösterebilirler dayak atan kişiye, dayaktan kurtulmak için sahibini ısırıp korkutan köpekler de vardır. Bu köpekler genellikle sahipleri tarafından terk edilirler ve güvenleri daha da azalır insanlara artık köpeklerin. Güvenemez hale geldiği gibi bazı garip/farklı davranışları tehdit olarak görmeye başlayabilirler; örneğin üzerine doğru çığlık atarak, gülerek, bağırarak gelen bir çocuğu! Her yıl birkaç kez duyuyoruz, ağır yaralanmaların hatta ölümlerin olduğu üzücü haberleri.

Bu haberlerin çıkmasının sebebi, bazen köpeğe eziyet eden bir bakıcı olduğu gibi, çoğu zaman köpek sahibinin de rolü olduğunu söylemek mümkündür.

Travmalarda ilaç tedavisi uygulamak yardımcı olabilir mi?

Travma sonrası terapi ile birlikte uygulanacak ilaç tedavisi de her zaman çok iyi sonuç vermeyebilir. Ayrıca öğrenilmiş yanlış davranışları, psikolojik problem gibi görüp, ilaçla tedavi yapmakta da riskler ortaya çıkacaktır. Veterinerlerin köpek davranışı hakkında yeterli eğitim almadıklarını göz önüne alırsak en son düşünülmesi gereken yöntem bu olacaktır.

Doğru eğitim konusunda önce 'Bireylerin bu konuda eğitilmesi gerektiğini’ söylüyorsunuz peki doğru eğitim nasıl verilebilir ve hangi noktalar eğitimde önemlidir?

Bir köpekle doğru eğitim yapılabilmesi için öncelikle köpeği “Başka bir tür” olarak ele alınması gerekir. Köpeklerin iletişime ve öğrenmeye açık bir beyin yapıları olduğunu, onları çalışırken gördüğümüzde kolayca anlayabiliyoruz. Köpek sahiplerinin köpekleri tanımadıkları için doğru bir iletişim kuramadıklarını düşünürsek sahiplerin bu konuda eğitim almaları gerektiği ortaya çıkar. Biraz da sahiplik kavramını sorgulamak gerekir bu durumda.

ERDİNÇ SARIMUSAOĞLU’NUN SAHİPLİK KONUSUNDAKİ MAKALESİNİ OKUMAK İÇİN LİNKE TIKLAYABİLİRSİNİZ  http://www.erdincsarimusaoglu.com/erdinc_sarimusaoglunun_kaleminden.html

Bir köpeğe eğitim verebilmek için öncelikle ortak bir “dil” inşa etmek gerekir. Bir dil olmadan haberleşmek, iletişim kurmak imkansızdır. Uygun fonetikte kelimeler ve vücut dili kullanarak iletişim kurmayı, ses tonunu ve vücudunu kullanmayı öğrenmelidir her köpek sahibi.

Bir köpek sahibi ile bir köpek eğitmeni aynı sorumluluğa sahiptir. En iyi, en konforlu yaşam için köpek sahibinin de bir eğitmen kadar bilgi sahibi olması çok hoş bir durumdur. Köpek ve sahibinin, her ikisinin de birlikte mutlu olduğu bir tablo görmeyi kim istemez.

Bu sonuçların ortaya çıktığı ülkemizde Hayvan hakları koruma yasasının doğru işlemediğini söylemek mümkün o zaman. 

Her hangi bir yasanın kanunlaştırılabilmesi için öncelikle insanlara neden yasaya uymaları gerektiğini anlatmak gerekir. Köpekleri insanlara anlatmamız gerektiğini düşünüyorum. Bu kadar yakın, iç içe olup ta birbirine bu kadar yabancı iki tür yoktur doğada. Çünkü insan kendini daha önemli görür köpekten. Kullanır aslında onu, bazen arkadaş olarak, bazen koruma ihtiyacını karşılamak için…  İnsanlar köpekleri anladıklarında, tanıdıklarında zaten yasayı uygulamaya pek gerek kalmayacaktır.

“Köpekler soytarı değildir, karne hediyesi hiç değildir! Köpek aslında köpek değildir! “

Profesyonel Köpek eğitimi farkında lığı konusunda Türkiye'de ne gibi çalışmalar var?

Profesyonel eğitmen ile köpek sahibini birbirinden ayıramayız. Her köpek sahibi kendi köpeğini kendisi eğitebilir, doğru olan yol da budur. Bunun için Türkiye’de ‘köpek eğitim Kulüpleri’ne ihtiyaç vardır. Köpek sahipleri, bu kulüplere gidip köpeklerini hiç bırakmadan eğitim alabilir, müsabık olabilirler ve kendilerini profesyonel eğitmenler ile yarışıyor bulabilirler. Kulübümüzde spor yapan pet sahipleri ülkemizdeki birçok köpek eğitmenini giremediği sınavlarda başarılı olmuşlardır. Yani, herkes köpek eğitebilir.

Bu konuyla ilgili 10 yıla yakın süredir dernekler ve federasyon bünyesinde ben ve ekibim hizmet verdik, vermeye devam ediyoruz. Başkanlığını yaptığım Belçika Malinois Köpeği Derneği olarak her yıl birkaç kez köpek sporları seminerleri veriyoruz ve yarışmalar düzenliyoruz. Köpekli sporlar, tüm Avrupa ülkelerinde insanların çok ilgi gösterdikleri hobilerdendir; çünkü hem köpeğin fiziksel ve mental ihtiyaçlarını doyururken, hem de içgüdülerini besliyor ve sahibin köpeğini daha iyi tanımasını sağlıyor. Bu seminerler sahipte/eğitmende farkındalık yaratıyor ve köpeğiyle iletişimi artıyor. Bu konuyla ilgilenen köpek sahipleri her ırktan köpekle derneğimizin aktivitelerine katılabilirler. Aktivitelerden ve seminerlerden haberdar olmak için www.malinoisturkiye.com ve  www.vonjuliet.com adreslerini ziyaret edebilirler.