Koronavirüs testleri: İngiltere'de test kitlerinin yetersizliği siyasi sorun haline geliyor

Hükümet neden bu kadar sorun haline geldiği halde test sayılarını artırmıyor? Bu aslında çok basit bir soru. Çünkü test yapma konusunda geciktikçe çıkan sonuç ortada.

Şu an İngiltere’de Ulusal Sağlık Sistemi (NHS) çalışanlarına çok ihtiyaç var. Ancak bazıları, kendilerini çok iyi hissettiği halde, koronavirüs şüphesiyle kendilerini karantinaya almış durumda ve çalışamıyor.

Sadece NHS değil, daha birçok ‘kilit çalışan’ evde kendisini karantinaya aldı. Çünkü yakın zamanda Covid-19 olduğu ortaya çıkan insanlarla bir araya gelmişlerdi.

Tüm bu çalışanlara test yapılsa, muhtemelen büyük bir kısmı negatif çıkacak ve işlerine geri dönebilecekler, yani ekonomiye katkıları olacak.

“Ölçmüyorsanız, yönetemiyorsunuz demektir”

Sadece bu değil, yeterince test yapılmaması, salgının ülkede nasıl ilerlediğini de görmemize engel oluyor.

Test sayısını artırmanın ne kadar önemli olduğunu herkes görüyor. Peki hükümetin de farkında olduğu bu ihtiyacı yerine getirmesi neden bu kadar zor?

Elbette ki koronavirüs testlerini satın almak, bir eczaneye girip gebelik testi ya da parasetamol almak kadar kolay değil. Bu yepyeni, henüz tam anlamıyla tanınmayan bir virüs. Dünya genelinde testlerin sayısı kısıtlı, bunun belgelendiğini biliyoruz. Bir yandan da birçok ülke mümkün olduğu kadar çok test satın alabilmek için yarışıyor.

Peki tüm ülkeler bu yarışa girdiyse, neden bazıları çok daha önde? Neden İngiltere, Almanya ya da Güney Kore kadar fazla test alamıyor? Hatta çok daha küçük Avrupa ülkeleri, nasıl oluyor da İngiltere’ye göre nüfusa oranla çok daha fazla sayıda test satın alabiliyor?

İngiltere aslında Japonya’dan daha fazla; Fransa’yla da hemen hemen aynı oranda test yaptı. Bakanlar, son dönemde test sayısının da hızla artırılacağı sözünü veriyor. Ancak verdikleri söz pek de hızlı şekilde yerine geliyor gibi durmuyor.

Hükümet, Salı günü, testleri edinme konusunda ciddi bir sorun yaşadığını itiraf etti. Test kitlerini üretmek için gerekli olan kimyasalların dünya genelinde kısıtlı sayıda bulunduğunu söyledi.

Bazı uzmanlar ise, kimyasallar konusunda bir sıkıntı olmadığını, testin reaktif maddesinin üretilmesi için İngiltere’de yeterli hammadde olduğunu söylüyor.

Muhalifler de bu bilgi üzerine, İngiltere hükümetinin üretici firmalara yeterince test üretmesi için talepte bulunmadığını, sorunun hammadde eksikliği değil bu olduğunu belirtiyor.

Ancak şunu unutmamak lazım ki; test kitlerini üretmek için gerekli olan tek şey hammadde değil, yeteri kadar makine de gerekiyor.

Bu alanda çalışan yetkililerin söylediğine göre koronavirüs testleri belli bir makinede üretilebiliyor, bu sebeple hükümet çok hızlı bir şekilde her durumda kullanılacak daha kapsamlı alet ve ekipmanlar bulmaya çalışıyor.

Bu sabah NHS’e de laboratuvar alanlarının boşaltılması ve buralarda da çalışılabilmesi için çağrı yapıldı.

Sürecin en başından beri bu sorunlar bu haliyle var olmaya devam ediyor. Koronavirüs Çin’de ortaya çıktığından beri, bir hükümet yetkilisinin söylediğine göre, “İngiltere’nin de test satın alması ve sayılarını hızla artırması gerektiği öngörülemez değildi.”

Bakanlar ve sağlık sistemi çalışanlarının ise birbiriyle çelişen test sayıları yayımlaması sürece zarar verdi.

Muhalefetten üst düzey bir isim, İngiltere’de bu testten çok sayıda ve hızla üretebilecek iki firma olduğunu, ancak NHS’teki yönetim sistemlerinin yetersizliği sebebiyle en başından beri bunun gerçekleştirilemediğini söyledi.

Hükümet, NHS’teki karmaşık sistemi kolay hale getirebilmek için haftalardır çalışıyor. Ancak bazı hükümet yetkilileri bu konuda başarısız olunduğunu, ihtiyacı karşılama konusunda yönetimin yetersiz kaldığını ve çok yavaş hareket edildiğini doğruluyor.

Bunun sebebini açıklamak çok zor çünkü birçok açısı olan, karışık bir konu. Ancak sebebi ne olursa olsun, test sayılarını hızlıca artıramamak ve haftalar sonra hâlâ yetersiz kalmak; gittikçe daha fazla büyüyen bir siyasi sorun haline geliyor.