Mahkeme kararlarına 'Yok hükmünde' yasası

Aralarında Tüpraş’ın yüzde 14.76’lık hissesinin de bulunduğu 5 eski özelleştirmeyle ilgili hayata geçirmenin mümkün olmadığı yargı kararlarının yok hükmünde sayılmasını düzenleyen torba tasarı maddesi TBMM Plan ve Bütçe komisyonunda kabul edildi.

TBMM’de görüşülmekte olan torba yasada yer alan bir geçici maddeyle, mahkeme kararlarının gerektirdiği kuruluşların geri alınmasına yönelik işlemler yapılmayacak.

Vatan'ın haberine göre, daha önce de aynı konuda karar yetkisini Bakanlar Kurulu’na veren bir kanun değişikliği yapılmış; ancak Anayasa Mahkemesi değişikliği iptal etmişti. Söz konusu özelleştirme uygulamaları; Tüpraş’ın yüzde 14.6’lık hissesi, Seydişehir Eti Alüminyum, TDİ Kuşadası Limanı, TDİ Çeşme Limanı ve Balıkesir SEKA İşletmesi’ni kapsıyor.

Geri alınamaz hükmü

Özelleştirme Kanunu’na eklenmesi öngörülen geçici madde, “Teslim ve devir işlemlerinin tamamlanmasının üstünden beş yıl geçmiş olan özelleştirmeler hakkında verilmiş olan yargı kararları ile ilgili olarak sözleşmelerinde belirtilen haller dışında bu kuruluşların geri alınması yönünde herhangi bir işlem tesis edilemez” hükmünü içeriyor.

Tasarı sadece bu 5 satışla sınırlı mı?

Muhalefet milletvekilleri, söz konusu değişikliğin anayasaya aykırı olduğunu, düzenlemenin yargı kararlarının kanun aracılığıyla hiçe sayılması anlamına geldiğini ve hangi özelleştirmeleri kapsadığının açık olmadığını belirterek karşı çıktı. Tasarı ile ilgili bilgi veren üst düzey bir yetkili ise, düzenlemenin sınırlarının sadece beş özelleştirmeyi kapsayacak şekilde çizildiğini, geçmişe veya ileriye dönük herhangi başka bir varlığın bu madde kapsamına dahil edilmesinin mümkün olmadığını belirtti. Resmi Gazete’nin 28 Haziran tarihli sayısında yayınlanan yargı paketine göre, bundan sonra ÖYK kararlarıyla ilgili yargılama ivedi yargılama usulü kapsamına alınacak, karardan itibaren en çok bir ay içinde dava açılabilecek; davalar üç ay içinde karara bağlanacak. Bu arada komisyona sevk edildiğinde 61 madde olan torba yasa, hafta sonu verilen yeni önergelerle 18 maddenin eklenmesiyle 147 maddeye ulaştı.

İşte üzerine çok fazla spekülasyon yapılan ancak geri adım atılmayan tuhaf satışın öyküsü:

- ÖİB elindeki yüzde 65.76’lık Tüpraş hissesinin yüzde 14.76’lık kısmını satmaya karar verdi ancak satış yetkisi ile ilgili kamuya herhangi bir bildirimde bulunmadı.

- Hisselerin satılacağını bir şekilde! öğrenen Global Menkul Değerler, 28 Şubat 2005’te yabancı bir müşterisi adına yüzde 14.76’lık Tüpraş hissesine talip oldu. Bu talebe aynı gün ÖİB Başkanı Metin Kilci imzasıyla jet hızıyla onay verildi.

- Alıcı ve satıcının bildirimleri 1 Mart 2005 tarihinde yapıldı.

- Hisseler 4 Mart 2005’te toptan satışlar pazarında 446 milyon dolar bedelle satıldı. Alıcının Sami Ofer olduğu daha sonra ortaya çıktı.

- Tüpraş’ta satış 3 milyar dolar toplam değere göre yapılırken, yüzde 51’i blok satılacak Tüpraş’ın değeri, yoğun alıcı ilgisi ile hızla yükseldi. Ofer’ler 6 ayın sonunda 300 milyon dolardan fazla para kazanmış oldu.

- Tüpraş’ın Koç’a satış değeri olan 8 milyar 156 milyon dolara göre ise Ofer’in elindeki yüzde 14.76’lık hissenin değeri 1.2 milyar doları geçti.

- SPK, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun hisselerin satışı ile ilgili kararının kamuoyuna duyurulmamasını usule aykırı buldu.

- Ankara 12. İdare Mahkemesi 30 Aralık 2005’te satışta hukuka aykırılık tespit etti. Danıştay kararı onayladı. Hisseleri satan dönemin ÖİB Başkanı’nın görevini kötüye kullandığı iddia edildi ve 3 yıl hapsi istendi.

- ÖİB, Global’e satılan hisseleri geri istedi ve dava açtı.

- Ancak verilen cevapta “Söz konusu hisseler zaman içinde İMKB’de satılmıştır ve geriye dönük takibi imkansızdır. Hisselerin kimde olduğu bilinmemektedir” denildi.